1. Sông Nile
Sông Nile được coi là con sông dài nhất thế giới với chiều dài khoảng 6.650 km. Sông chảy qua 11 quốc gia ở Đông Bắc Phi, bao gồm Ethiopia, Uganda, Sudan và Ai Cập. Sông Nile được hình thành từ hai nhánh chính: Sông Nile Trắng và Sông Nile Xanh.
Nước sông được sử dụng cho sinh hoạt, tưới tiêu và phát triển nông nghiệp. Ngoài ra, sông còn là tuyến đường giao thông quan trọng, thúc đẩy giao thương và du lịch giữa các quốc gia ven sông.
Sông Nile cũng có vai trò lịch sử quan trọng trong nền văn minh Ai Cập cổ đại, nơi mà nó được tôn vinh như một vị thần.
Tuy nhiên, dòng sông đang đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng. Lưu lượng nước sông đã giảm từ 3.000 m³/s xuống 2.830 m³/s trong nửa thế kỷ qua, và dự đoán có thể giảm tới 70% vào cuối thế kỷ này.
Biển Địa Trung Hải đã xâm lấn vào Đồng bằng sông Nile, gây ra tình trạng nhiễm mặn và ảnh hưởng đến nông nghiệp.
Các quốc gia như Ai Cập, Sudan, và Ethiopia đã có nhiều tranh cãi về quyền sử dụng nước sông Nile, đặc biệt là liên quan đến các dự án thủy điện như đập Đại Phục Hưng ở Ethiopia.
2. Sông Amazon
Sông Amazon, với chiều dài từ 6.400 đến 6.992 km, là con sông lớn nhất Nam Mỹ và được coi là một trong những con sông dài nhất thế giới. Sông chảy qua các quốc gia như Brazil, Peru, Bolivia, Colombia và Ecuador.
Amazon nổi tiếng không chỉ vì chiều dài mà còn vì lưu lượng nước khổng lồ, với trung bình 209.000 m³ nước mỗi giây, tương đương với lượng nước của 7 con sông Mississippi cộng lại.
Hệ thống sông Amazon tạo thành lưu vực lớn nhất thế giới, với diện tích khoảng 7.050.000 km², và là nơi sinh sống của hàng triệu loài động vật và thực vật, góp phần vào sự đa dạng sinh học của hành tinh.
Sông Amazon đang trải qua một cuộc khủng hoảng nước nghiêm trọng do hạn hán và lượng mưa thấp kỷ lục. Điều này đã làm suy yếu nền kinh tế khu vực và ảnh hưởng đến giao thông đường thủy, cô lập các cộng đồng phụ thuộc vào sông.
Biến đổi khí hậu, nạn phá rừng và các hiện tượng tự nhiên như La Niña đang làm thay đổi chu trình thủy văn của sông, dẫn đến mực nước giảm mạnh và ảnh hưởng đến hệ sinh thái.
Các dự án phát triển và xây dựng có thể gây tổn hại đến hệ sinh thái nhạy cảm của khu vực, làm giảm đa dạng sinh học và ảnh hưởng đến các loài động thực vật đặc hữu.
3. Sông Dương Tử
Sông Dương Tử, hay còn gọi là Trường Giang, dài khoảng 6.300 km, là con sông dài nhất châu Á và dài thứ ba thế giới. Sông chảy qua 11 tỉnh thành của Trung Quốc, đóng vai trò quan trọng trong giao thông, nông nghiệp và công nghiệp.
Dương Tử cũng là nguồn cung cấp nước sinh hoạt cho hàng triệu người dân và là tuyến đường thủy nội địa quan trọng, thúc đẩy phát triển kinh tế cho khu vực.
sông Dương Tử
© AFP 2023 / Stringer
4. Sông Mississippi-Missouri
Hệ thống sông Mississippi-Missouri dài khoảng 6.275 km, là con sông dài nhất Bắc Mỹ. Sông bắt nguồn từ dãy núi Rocky ở Canada và chảy qua nhiều tiểu bang của Hoa Kỳ, đổ ra Vịnh Mexico.
Sông Mississippi không chỉ nổi tiếng với chiều dài mà còn với vai trò lịch sử và văn hóa, là nơi diễn ra nhiều sự kiện quan trọng trong lịch sử nước Mỹ. Dọc theo bờ sông là nhiều thành phố lớn như New Orleans và Memphis, nơi có nền văn hóa phong phú và đa dạng.
5. Sông Yenisey
Sông Yenisey dài khoảng 5.539 km, chảy qua Mông Cổ và Nga, đổ ra Bắc Băng Dương. Đây là một trong những con sông dài nhất thế giới và có lưu vực rộng lớn, chứa nhiều tài nguyên khoáng sản quý giá.
Sông Yenisey cũng là nơi sinh sống của nhiều loài động thực vật quý hiếm, góp phần vào sự đa dạng sinh học của khu vực.
6. Sông Ob
Sông Ob, cùng với nhánh Irtysh, dài khoảng 5.410 km, là một trong những hệ thống sông dài nhất châu Á. Sông bắt nguồn từ dãy núi Altai ở Trung Quốc và chảy qua Nga và Kazakhstan.
Sông Ob có vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước cho nông nghiệp và công nghiệp, đồng thời là tuyến đường giao thông quan trọng trong khu vực.
7. Sông Lena
Sông Lena dài khoảng 4.400 km, chảy qua Siberia và đổ ra biển Laptev. Đây là một trong những con sông lớn nhất ở Nga và có lưu vực rộng lớn, chứa nhiều tài nguyên thiên nhiên.
Sông Lena cũng là nơi sinh sống của nhiều loài động vật hoang dã và có vai trò quan trọng trong hệ sinh thái của khu vực.
8. Sông Paraná
Sông Paraná dài khoảng 4.880 km, chảy qua Brazil, Paraguay và Argentina. Đây là con sông lớn thứ hai ở Nam Mỹ và có vai trò quan trọng trong nông nghiệp và giao thông.
Sông Paraná tạo thành một phần của biên giới tự nhiên giữa Brazil và Paraguay, đồng thời là nguồn nước cho nhiều hoạt động kinh tế trong khu vực.
9. Sông Congo
Sông Congo dài khoảng 4.700 km, là con sông lớn nhất châu Phi và được biết đến với lưu lượng nước lớn nhất trên lục địa này. Sông chảy qua các quốc gia như Cộng hòa Dân chủ Congo và Angola, và có vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước cho sinh hoạt và nông nghiệp. Sông Congo cũng là nơi sinh sống của nhiều loài động vật quý hiếm và có hệ sinh thái phong phú.
10. Sông Amur
Sông Amur, hay Hắc Long Giang, dài khoảng 4.444 km, tạo thành biên giới tự nhiên giữa Nga và Trung Quốc. Sông Amur có vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước cho nông nghiệp và là tuyến đường giao thông quan trọng trong khu vực. Sông cũng là nơi sinh sống của nhiều loài động vật và thực vật đặc trưng của khu vực Đông Á.
Những con sông này không chỉ là nguồn sống cho hàng triệu người mà còn là biểu tượng của văn hóa và lịch sử của các quốc gia mà chúng chảy qua. Việc bảo vệ và quản lý bền vững các nguồn nước này là rất cần thiết để đảm bảo sự phát triển lâu dài cho các cộng đồng ven sông.
Sông Amur
© Sputnik / Aleksander Kryazhev