Mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến 2045 trở thành nước phát triển, có thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Nghị quyết 66 có gì?
Theo cổng thông tin Chính phủ Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm vừa ký ban hành Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Thời gian qua, vấn đề “không hình sự hoá quan hệ kinh tế” được đưa ra bàn thảo rất nhiều từ diễn đàn Quốc hội đến từng cuộc họp của lãnh đạo Đảng, Chính phủ với các bộ ngành, địa phương, khối doanh nghiệp và cả khi tiếp xúc cử tri ở Việt Nam.
Trước đó, trong nhiều phát biểu, các lãnh đạo Việt Nam cũng nhiều lần nhấn mạnh yếu tố không hình sự hóa các quan hệ dân sự, hành chính, kinh tế hoặc ngược lại và khẳng định đây là thông điệp mạnh mẽ, giúp doanh nghiệp và nhà đầu tư yên tâm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đảng và Nhà nước Việt Nam đều có chủ trương bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân và doanh nghiệp, tôn trọng quyền con người trong kinh doanh và phát triển kinh tế - xã hội
Trong nghị quyết 66 vừa ban hành, Bộ Chính trị nhấn mạnh yêu cầu quán triệt và thực hiện hiệu quả nhiều nội dung trọng tâm, với mục tiêu đổi mới căn bản và toàn diện công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật. Theo đó, đến năm 2030, Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng một hệ thống pháp luật dân chủ, công bằng, đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, khả thi, đi cùng với cơ chế tổ chức thực hiện nghiêm minh, nhất quán.
Hệ thống pháp luật này phải đảm bảo nền tảng pháp lý vững chắc cho hoạt động bình thường, liên tục, thông suốt của các cơ quan nhà nước sau khi sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy; đồng thời, tháo gỡ các vướng mắc từ thực tiễn, mở đường cho kiến tạo phát triển, huy động toàn dân và cộng đồng doanh nghiệp tham gia vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội.
“Mục tiêu tổng thể là đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao”, Nghị quyết nhấn mạnh.
Theo lộ trình, đến năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu sẽ cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ các “điểm nghẽn” pháp lý đang cản trở hoạt động phát triển. Đến năm 2027, hoàn tất việc sửa đổi, bổ sung và ban hành mới các văn bản pháp luật nhằm bảo đảm hệ thống pháp lý đồng bộ, phù hợp với mô hình chính quyền 3 cấp. Đến năm 2028, Việt Nam sẽ hoàn thiện hệ thống pháp luật về đầu tư, kinh doanh, tạo môi trường pháp lý thuận lợi để đưa môi trường đầu tư vào top 3 nước dẫn đầu ASEAN.
Về tầm nhìn đến năm 2045, Nghị quyết đặt mục tiêu Việt Nam có hệ thống pháp luật chất lượng cao, hiện đại, tiệm cận chuẩn mực và thông lệ quốc tế, nhưng vẫn phù hợp với điều kiện thực tiễn của đất nước. Pháp luật sẽ được thực hiện nghiêm minh, nhất quán, bảo đảm hiệu quả trong bảo vệ quyền con người, quyền công dân.
“Thượng tôn Hiến pháp và pháp luật trở thành chuẩn mực ứng xử trong toàn xã hội; từ đó góp phần xây dựng nền quản trị quốc gia hiện đại với bộ máy nhà nước tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững”, các lãnh đạo đất nước mong muốn.
“Mục tiêu cuối cùng là đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa vào năm 2045”, Nghị quyết nhấn mạnh.
Trong các giải pháp then chốt, nghị quyết đặc biệt nhấn mạnh đến việc tạo đột phá trong công tác thi hành pháp luật, bảo đảm việc thực thi pháp luật diễn ra công bằng, nghiêm minh, nhất quán, kịp thời, hiệu lực và hiệu quả, đồng thời gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng và thi hành pháp luật.
Người dân và doanh nghiệp được làm những gì pháp luật không cấm
Một điểm mới rất đáng chú ý là nghị quyết yêu cầu quán triệt quan điểm nhất quán “Người dân và doanh nghiệp được làm những gì pháp luật không cấm”.
Theo đó, toàn bộ đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức phải phát huy cao độ tinh thần phục vụ nhân dân, mang tư duy kiến tạo phát triển, hành động vì lợi ích chung. Nghị quyết cũng yêu cầu ưu tiên bảo đảm hiệu quả thi hành pháp luật nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và các lĩnh vực dân sinh thiết yếu như an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường, an ninh mạng.
Đáng chú ý, Bộ Chính trị yêu cầu tăng cường đối thoại, lắng nghe và giải quyết kịp thời các phản ánh, kiến nghị, khó khăn pháp lý của người dân, doanh nghiệp và địa phương. Cùng với đó là việc thường xuyên đánh giá hiệu quả của pháp luật sau ban hành, ứng dụng công nghệ, xây dựng cơ chế linh hoạt để nhận diện và xử lý đồng bộ những điểm nghẽn pháp lý.
Nghị quyết cũng khẳng định nguyên tắc: Đề cao công tác phòng ngừa, cảnh báo vi phạm pháp luật đi đôi với tăng cường giám sát, kiểm tra, thanh tra, phát hiện và xử lý nghiêm minh, kịp thời các hành vi vi phạm, nhất là hành vi tham nhũng, tiêu cực, lạm quyền, thiếu trách nhiệm; đồng thời góp phần khắc phục tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm. Nghiêm cấm lợi dụng phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực để trục lợi hoặc can thiệp, cản trở hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Đặc biệt, nghị quyết khẳng định nguyên tắc không “hình sự hóa” các mối quan hệ kinh tế, hành chính, dân sự; đồng thời, không sử dụng biện pháp hành chính để can thiệp vào các tranh chấp dân sự, kinh tế. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền tài sản, quyền tự do kinh doanh, bảo đảm môi trường đầu tư minh bạch, ổn định và bình đẳng theo pháp luật.