Điện hạt nhân Ninh Thuận: Ai sẽ là đối tác chiến lược của Việt Nam?

Theo đánh giá của Chính phủ, Việt Nam cần học hỏi kinh nghiệm quốc tế, hoàn thiện pháp lý, chọn công nghệ phù hợp và bảo đảm an toàn. Việc đào tạo nhân lực cần có sự phối hợp liên ngành và hỗ trợ từ đối tác nước ngoài.

Văn phòng Chính phủ vừa ban hành thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn tại cuộc họp rà soát tiến độ các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

Theo thông tin từ TTXVN, Phó Thủ tướng nêu rõ chỉ đạo, phát triển điện hạt nhân không chỉ nhằm bổ sung nguồn cung điện cho quốc gia, mà còn là giải pháp chiến lược để thúc đẩy chuyển dịch sang năng lượng sạch, phục vụ mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Điện hạt nhân là lĩnh vực hoàn toàn mới đối với Việt Nam, do đó cần tiếp cận thận trọng nhưng quyết liệt. Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn yêu cầu các bộ, ngành liên quan chủ động học hỏi kinh nghiệm quốc tế, nghiên cứu kỹ lưỡng để lựa chọn công nghệ phù hợp, xây dựng khung pháp lý đầy đủ và đặc biệt chú trọng các tiêu chuẩn an toàn.

Công tác đào tạo nguồn nhân lực phải được triển khai bài bản, có sự phối hợp liên ngành và tranh thủ hỗ trợ từ các đối tác quốc tế.

Bên cạnh đó, các cơ quan trung ương và địa phương, đặc biệt là UBND tỉnh Ninh Thuận cần khẩn trương tháo gỡ các vướng mắc trong phạm vi thẩm quyền, đẩy nhanh các thủ tục liên quan nhằm bảo đảm tiến độ chung của dự án.

Phó Thủ tướng giao Bộ Công Thương, cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo chịu trách nhiệm theo dõi sát sao toàn bộ tiến độ dự án, tổng hợp và báo cáo Thủ tướng Chính phủ để kịp thời xử lý các vấn đề vượt thẩm quyền.

Bộ Công Thương cũng được yêu cầu phối hợp Bộ Nội vụ kiện toàn Ban Chỉ đạo, hoàn thiện kế hoạch triển khai tổng thể và trình báo cáo trước ngày 25/6.

Đồng thời, bộ này cần chủ động thành lập đoàn đàm phán dự án Ninh Thuận 1, làm việc với phía Nga, hoàn tất trong tháng 7 để tiến tới ký kết hiệp định hợp tác trong tháng 8.

Đối với dự án Ninh Thuận 2, Bộ Công Thương chủ trì phối hợp Bộ Ngoại giao và các bên liên quan làm việc với phía Nhật Bản để đánh giá khả năng nối lại hợp tác, đồng thời báo cáo Thủ tướng trong tháng 7.

Bộ cũng được giao phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường để nghiên cứu kiến nghị của tỉnh Ninh Thuận và đề xuất giải pháp phù hợp, đúng chỉ đạo của Thủ tướng.

Các bộ ngành khác gồm Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng phải gửi ý kiến phản hồi về các kiến nghị của tỉnh cho Bộ Công Thương trước ngày 23/6 để tổng hợp báo cáo Thủ tướng.

Bộ Công Thương và Bộ Tài chính đồng thời hướng dẫn Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) cùng UBND tỉnh Ninh Thuận hoàn thiện hồ sơ điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật.

Bộ Khoa học và Công nghệ được giao phối hợp với Bộ Công Thương và các đơn vị liên quan rà soát, hoàn chỉnh các quy định liên quan đến khoảng cách an toàn với khu dân cư đối với các nhà máy điện hạt nhân, hoàn thành trước ngày 25/6/2025. Đồng thời, bộ này phải khẩn trương hoàn thiện dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) và thực hiện báo cáo đánh giá cơ sở hạ tầng phục vụ điện hạt nhân trong tháng 8/2025.

Về vấn đề tài chính, Bộ Tài chính được yêu cầu nhanh chóng trình hồ sơ bố trí vốn cho dự án tái định cư tại Ninh Thuận, báo cáo Thủ tướng trước ngày 30/6. Bộ cũng cần phối hợp với Ngân hàng Nhà nước và các tổ chức tín dụng liên quan để triển khai các hoạt động đàm phán tín dụng cho các dự án điện hạt nhân, báo cáo tiến độ trong tháng 7.

Ngân hàng Nhà nước phối hợp Bộ Tài chính và EVN làm việc trực tiếp với phía Nga để tháo gỡ các khó khăn liên quan đến cơ chế thanh toán trong đàm phán hiệp định hợp tác.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn tỉnh Ninh Thuận triển khai các hoạt động bồi thường, tái định cư và quản lý khu dự trữ sinh quyển Núi Chúa, nơi chịu ảnh hưởng từ các dự án điện hạt nhân.

Phó Thủ tướng yêu cầu UBND tỉnh Ninh Thuận khẩn trương hoàn tất điều chỉnh quy hoạch liên quan đến dự án, xử lý dứt điểm các vướng mắc trong triển khai chương trình di dân trước ngày 23/6. Tỉnh cần đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng và đảm bảo hoàn tất tái định cư trong năm 2025, với mục tiêu ổn định cuộc sống người dân, tránh để xảy ra tiêu cực, khiếu kiện kéo dài.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) được giao phối hợp Bộ Công Thương chuẩn bị nội dung cho các cuộc đàm phán với Nga trong tháng 7. Đồng thời, EVN cần hợp tác với tỉnh Ninh Thuận triển khai tốt công tác tái định cư và các chương trình hỗ trợ người dân sau di dời.

Về phía Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN), đơn vị này có nhiệm vụ làm việc với phía Nhật Bản liên quan đến dự án Ninh Thuận 2, báo cáo kết quả cho Thủ tướng trong tháng 7.

PVN cũng cần phối hợp với địa phương để đẩy nhanh quá trình tái định cư, bảo đảm ổn định sinh kế cho người dân khu vực dự án.