Vậy đây là động thái nhượng bộ Hoa Kỳ hay là nước đi trong một ván cờ phức tạp hơn nhiều?
"Mục tiêu đầu tiên của việc kiểm soát xuất khẩu của Trung Quốc là tăng cường ảnh hưởng đòn bẩy đàm phán. Mục tiêu thứ hai là tạo ra nền tảng lâu dài để quản lý những biện pháp kiểm soát đó", bà Yana Leksyutina, Phó Giám đốc Viện Trung Quốc và Châu Á Hiện đại thuộc Viện Hàn lâm Khoa học LB Nga nhận xét
Trung Quốc có thể kích hoạt cơ chế này bất cứ lúc nào, và giờ đây mọi người đều biết đó là đòn bẩy mà họ nắm giữ trong tay, bà Leksyutina giải thích với Sputnik.
Cân bằng thị trường khoáng sản
"Việc tạm dừng lệnh cấm xuất khẩu sang Hoa Kỳ về cơ bản đã đưa thị trường kim loại đất hiếm trở lại mức độ trước đây", ông Jeff J. Brown tác giả cuốn "Bộ ba Trung Quốc" và là người sáng lập quỹ Seek Truth From Facts nêu ý kiến với Sputnik.
Trong khi đó, các chuyên gia dự đoán rằng Hoa Kỳ và các đồng minh NATO sẽ gấp rút mua thật nhiều kim loại đất hiếm để chuẩn bị cho tình huống tệ nhất vào năm tới.
Chuyên gia Brown đồng tình với bà Leksyutina rằng Trung Quốc có thể kích hoạt cơ chế kiểm soát xuất khẩu bất cứ lúc nào nếu như Washington thay đổi ý định và áp đặt thuế quan mới với Bắc Kinh.
"Nhận thức rủi ro cho thấy Bắc Kinh đang ở vị thế thuận lợi hơn còn Washington đang yếu thế. Nếu Trump không thực hiện lời hứa của nước Mỹ, Trung Quốc có thể đơn giản là khôi phục lệnh cấm kim loại đất hiếm ngay trong cùng ngày", ông Brown giải thích.
Nguyên tố đất hiếm: Chế biến là vấn đề chính
Hoa Kỳ đang thành lập một liên minh kim loại đất hiếm, ký kết thỏa thuận với Nhật Bản, Australia, các nước Đông Nam Á và Trung Á, những nơi nắm giữ trữ lượng lớn các khoáng sản thiết yếu này.
Tuy nhiên, "vấn đề không chỉ hàm chứa ở bản thân các khoáng sản hữu ích mà còn ở việc chế biến chúng thành dạng có thể sử dụng, mà Trung Quốc kiểm soát 90% ngành chế biến toàn cầu", chuyên gia Brown giải thích.
Hoa Kỳ "đương nhiên sẽ tích cực phát triển những công nghệ này", nhưng không thể chốc nhát mà phải cần thời gian. Dễ thấy là trong tương lai gần Trung Quốc vẫn sẽ duy trì ưu thế thị trường của mình.