Ngoại trưởng Malaysia lưu ý, các bên cần phải làm tất cả những gì cần thiết để duy trì hòa bình và ổn định khu vực, đồng thời hướng đến kết quả hoà bình lâu dài giữa Campuchia và Thái Lan dựa trên nền tảng từ chính những bài học trong quá khứ, sự khôn khéo trong cách tiếp cận, niềm tin và tình đoàn kết ASEAN.
Thứ trưởng Ngoại giao Đặng Hoàng Giang tuyên bố cho biết, Việt Nam bày tỏ quan ngại về những căng thẳng gần đây giữa Campuchia - Thái Lan và sẵn sàng cùng ASEAN giúp hai nước sớm khôi phục hòa bình.
ASEAN cần đoàn kết và khôn khéo
Như Sputnik đưa tin trước đó, ngày 22/12, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN về tình hình hiện nay giữa Campuchia và Thái Lan được tổ chức tại Kuala Lumpur, Malaysia.
Cần nhấn mạnh rằng, đây là một hội nghị “đặc biệt” được triệu tập theo lời mời của Malaysia với tư cách là Chủ tịch ASEAN năm 2025, trong bối cảnh căng thẳng leo thang phức tạp giữa Campuchia và Thái Lan. Hàng trăm ngàn dân ở khu vực biên giới hai nước đã phải sơ tán và nhiều quân nhân, dân thường thiệt mạng, cơ sở hạ tầng bị phá huỷ nghiêm trọng.
Tại Hội nghị ngày 22/12, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về những căng thẳng kéo dài, gây thương vong cho dân thường, thiệt hại về vật chất và cơ sở hạ tầng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân tại khu vực biên giới Campuchia và Thái Lan và đặc biệt là tác động tiêu cực đến hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực.
Ngoại trưởng Malaysia Mohamad Hasan nêu quan điểm, ASEAN phải làm tất cả những gì cần thiết để duy trì hòa bình và ổn định khu vực và nỗ lực xử lý tình hình giữa Campuchia và Thái Lan không chỉ dừng lại ở việc “hạ nhiệt căng thẳng”.
“Cách tiếp cận của ASEAN cần được định hướng bởi những bài học từ quá khứ, đặt nền tảng dựa trên sự khôn ngoan, tình đoàn kết và lòng tin - những yếu tố đã giúp khu vực vượt qua các giai đoạn biến động”, Ngoại trưởng Malaysia nói cần phải tăng cường xây dựng lòng tin giữa các bên đang xung đột và mở ra không gian cho đối thoại, bất chấp những khác biệt sẵn có.
Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN cùng cho rằng cả Campuchia và Thái Lan cần “kiềm chế tối đa” đồng thời ngay lập tức có các bước đi để chấm dứt xung đột, thực hiện ngừng bắn và tạo điều kiện để người dân sớm trở lại cuộc sống bình thường.
Các bên tiếp tục ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, đặc biệt là vai trò lãnh đạo và điều phối của Chủ tịch ASEAN, trong việc hỗ trợ các bên thu hẹp khác biệt, xây dựng lòng tin và tạo nền tảng thuận lợi để nối lại đối thoại.
Ngày 22/12, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đặc biệt về tình hình hiện nay giữa Campuchia và Thái Lan đã được tổ chức tại Kuala Lumpur, Malaysia
© Ảnh : ASEAN Secretariat
Các Bộ trưởng khuyến khích Campuchia và Thái Lan tiếp tục sử dụng các cơ chế song phương, đồng thời tận dụng hiệu quả các nỗ lực trung gian, thiện chí của Chủ tịch ASEAN và sự tham gia, hỗ trợ của các nước thành viên ASEAN và các đối tác nhằm hướng tới giải pháp lâu dài cho hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế và các nguyên tắc cơ bản của ASEAN.
Bộ Ngoại giao Philippines ngày 22/12 tuyên bố Manila sẵn sàng đóng vai trò trung gian hòa giải giữa Campuchia và Thái Lan khi Philippines đảm nhiệm chức Chủ tịch Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vào tháng 1/2026.
Kết thúc Hội nghị, như Sputnik cũng đã đề cập, Malaysia đã thay mặt các nước ASEAN, ra Tuyên bố Chủ tịch ASEAN về nội dung trao đổi tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đặc biệt về tình hình Campuchia và Thái Lan, trong đó ghi nhận Campuchia và Thái Lan nối lại thảo luận ngừng bắn và sẽ nhóm họp Ủy ban biên giới chung vào ngày 24/12/2025 để trao đổi các nội dung cụ thể.
Ngoại trưởng Thái Lan Sihasak Phuangketkeow thông tin, tại cuộc họp ngày 24 tới đây các sĩ quan quân đội cấp cao sẽ xem xét quyết định, cách thức triển khai lệnh ngừng bắn. Đáng chú ý, lệnh ngừng bắn sẽ không chỉ dừng lại ở một tuyên bố, mà phải được củng cố bằng các hành động cụ thể, mốc thời gian và cơ chế giám sát rõ ràng.
Cùng với đó, các bên hướng đến khôi phục hợp tác trong hoạt động rà phá bom mìn nhân đạo và triển khai các biện pháp giảm leo thang quân sự dọc theo đường biên giới chung dưới sự giám sát của Nhóm Quan sát viên ASEAN (AOT).
Quan điểm Việt Nam và các nước về tình hình giữa Campuchia - Thái Lan
Thừa ủy quyền của Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung, Thứ trưởng Ngoại giao Đặng Hoàng Giang dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự hội nghị.
Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang, Trưởng đoàn Việt Nam, đánh giá cao việc Malaysia kịp thời triệu tập cuộc họp, coi đây là đóng góp quan trọng trong việc tiếp nối các nỗ lực của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2025, nhằm hỗ trợ Campuchia và Thái Lan tìm kiếm giải pháp lâu dài, vì hòa bình, ổn định và an ninh khu vực.
“Việt Nam ủng hộ vai trò lãnh đạo chủ động, nhất quán và hiệu quả của Malaysia trên cương vị Chủ tịch ASEAN”, ông nói.
Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang cũng bày tỏ Việt Nam quan ngại sâu sắc về tình hình và các tác động tiêu cực không chỉ đối với quan hệ hai nước, người dân Campuchia và Thái Lan, mà còn tác động nghiêm trọng đến đoàn kết, vai trò trung tâm và uy tín của ASEAN trước những diễn biến phức tạp trong những ngày gần đây.
Đại diện Việt Nam nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát huy tinh thần đoàn kết, hành động tập thể và có trách nhiệm của ASEAN trong các vấn đề liên quan đến hòa bình và an ninh khu vực.
Việt Nam hoan nghênh thiện chí của Campuchia và Thái Lan, thể hiện qua các cam kết đã đạt được, bao gồm Thỏa thuận ngày 28/7, Tuyên bố chung Kuala Lumpur ngày 26/10 và việc thành lập Nhóm Quan sát viên ASEAN (AOT), cũng như các đề xuất về ngừng bắn mới nêu tại Hội nghị.
“Việt Nam kêu gọi hai bên kiềm chế tối đa, không sử dụng vũ lực, thực hiện đầy đủ các cam kết đã đạt được và giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc, Hiến chương ASEAN và Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC)”, Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang bày tỏ mong muốn hai bên sớm đạt thoả thuận ngừng bắn.
Ông nhắc lại, Việt Nam sẵn sàng tiếp tục tích cực hỗ trợ và phối hợp chặt chẽ cùng các nước ASEAN thúc đẩy các sáng kiến và cách tiếp cận phù hợp trong ASEAN, trong đó có việc phát huy vai trò các cơ chế trung gian, hoà giải ASEAN hiện có, giúp Campuchia và Thái Lan sớm khôi phục hòa bình, ổn định quan hệ.
Cũng trong khuôn khổ Hội nghị, Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao một số nước ASEAN và Tổng Thư ký ASEAN để trao đổi về các vấn đề song phương, khu vực và quốc tế cùng quan tâm.
Các bên đánh giá cao vai trò, nỗ lực ngoại giao, các ý kiến và đóng góp mang tính xây dựng của Việt Nam trong thời gian qua nhằm giúp Campuchia và Thái Lan đối thoại và giải quyết các khác biệt.
Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang cũng đánh giá cao vai trò chủ động và đề xuất kịp thời của Tổng Thư ký ASEAN trong việc đề xuất tổ chức Hội nghị đặc biệt, góp phần tạo khuôn khổ trao đổi và phối hợp nhằm thúc đẩy đối thoại, kiềm chế và tìm kiếm giải pháp phù hợp với lợi ích chung của ASEAN.
Thứ trưởng cũng tái khẳng định rằng, Việt Nam sẵn sàng đóng vai trò là cầu nối nhằm hỗ trợ các bên liên quan thúc đẩy đối thoại và giải quyết xung đột trên tinh thần xây dựng.