Cách này hay cách khác, vấn đề này liên quan tới hầu như tất cả những gì quan trọng nhất trong lĩnh vực chính trị quốc tế. Đài Sputnik tổng kết năm qua và giới thiệu cái nhìn của đài về những sự kiện chính của đời sống đối ngoại trên thế giới.
Nga chống IS (Daesh)
Một trong những sự kiện trọng tâm của năm qua là việc Nga mở ra mặt trận mới chiến đấu chống cơ cấu vốn bị cấm ở Nga và hàng loạt nước — nhóm khủng bố "Nhà nước Hồi giáo" (IS- Daesh) và những tổ chức cực đoan khác. Từ ngày 30 tháng Chín, theo yêu cầu của Tổng thống Syria Bashar Assad, Không lực Nga bắt đầu chiến dịch không kích giáng đòn vào những cứ điểm và chủ thể quân sự của bọn khủng bố. Từ đó trở đi đã thực hiện hơn 2.000 chuyến bay, tiêu diệt mấy trăm chiến binh và khoảng 3.000 cứ điểm, mà theo đánh giá của Đại sứ Syria tại Matxcơva Riyad Haddad, chừng đó là khoảng 40% toàn bộ cơ sở hạ tầng của IS (Daesh).
Cú đâm sau lưng kiểu Thổ Nhĩ Kỳ
Cuối tháng 11 tiến trình chiến dịch của Nga ở Syria đã bị phủ bóng ảm đạm bởi vụ việc trên biên giới Syria-Thổ Nhĩ Kỳ. Chiếc máy bay ném bom Su-24 của Nga đã bị chiến đấu cơ F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi trên lãnh thổ Syria. Phi công Oleg Peshkov hy sinh, hoa tiêu Konstantin Murakhtin được cứu thoát. Thổ Nhĩ Kỳ khăng khăng rằng máy bay Nga đã vi phạm không phận của nước này, nhưng Bộ Tổng Tham mưu Nga kiên quyết bác bỏ và tuyên bố có sự xác nhận bằng những dữ liệu của Lực lượng phòng không Syria.
Tổng thống Nga Vladimir Putin gọi hành động của Không quân Thổ Nhĩ Kỳ là "cú đâm sau lưng" và hứa đáp trả thích hợp. Đã không phải chờ lâu — phía Nga sau đó ban hành loạt biện pháp trừng phạt chống Thổ Nhĩ Kỳ.
Các cuộc tấn công khủng bố lan đến nước Pháp
Một trong những quốc gia chủ chốt của EU là CH Pháp trong năm 2015 đã phải hứng chịu tổn thất chưa từng có đối với bản thân cũng như với toàn bộ châu Âu do loạt cuộc tấn công khủng bố. Sự kiện bạo lực đầu tiên xảy ra hồi tháng Giêng, khi những đối tượng ủng hộ Hồi giáo cực đoan đã xả súng trong Tòa soạn tạp chí châm biếm Charlie Hebdo ở Paris, nơi phát hành biếm họa về vị tiên tri Mohammed, và tấn công vào cửa hàng bán món ăn chay của đạo Hồi. Số nạn nhân là 17 người.
Tuy nhiên, ngày đen tối thực sự của nước Pháp là thứ Sáu 13 tháng 11. Trong ngày này, bọn khủng bố tấn công vào nhà hát "Bataklan" đông đúc khán giả ở Paris, cùng lúc ba vụ nổ bom tại đấu trường "Stade de France" trong thời gian có trận bóng đá, xả súng vào người dân ở một số nhà hàng phía đông-bắc Paris. Những cuộc tấn công này đã trở thành sự kiện khủng bố lớn nhất trong lịch sử nước Pháp, nạn nhân tổng cộng 130 người thiệt mạng và còn 350 người khác bị thương. Các đại diện IS (Daesh) đã lên tiếng nhận trách nhiệm về loạt tấn công khủng bố này.
Thảm kịch trên Sinai
Trong năm qua cả những người dân Nga bình dị cũng đã phải đối mặt với biểu hiện tàn độc của chủ nghĩa khủng bố. Ngày 31 tháng Mười xảy ra vụ tai nạn máy bay lớn nhất trong lịch sử hàng không Nga và Liên Xô. Chiếc máy Airbus A321 của hãng hàng không "Kogalymavia" bay từ thành phố Sharm el-Sheikh tới Saint-Peterburg đã bị rơi ở vùng bắc bán đảo Sinai. Toàn bộ những người trên máy bay đều tử nạn: 217 hành khách, phần lớn là công dân LB Nga, và 7 thành viên phi hành đoàn. Ông Aleksandr Bortnikov lãnh đạo Cơ quan An ninh Liên bang Nga tuyên bố rằng thảm kịch này là kết quả của cuộc tấn công khủng bố.
Khủng hoảng di dân phá hỏng châu Âu
Sự kiện ở Trung Đông và Bắc Phi gây phản hồi bằng cuộc khủng hoảng di dân ở châu Âu và là lớn nhất kể từ thời Thế chiến II. Chỉ trong mười tháng đầu năm đã có khoảng 1,2 triệu di dân tới châu Âu. Những người tị nạn cố gắng lọt vào Tây Âu mà nhất là Đức, nơi mà chính quyền hứa hẹn tiếp nhận họ cùng với điều kiện sống xứng đáng.
Tìm cách đối phó với dòng chảy di dân không thể chế ngự, vào cuối mùa hè các nước Áo, Đức, Slovakia, Hungary và Bulgaria đã ban hành chế độ kiểm soát trên biên giới nội bộ Schengen, dựng lên những tường ngăn với hàng rào dây kẽm gai.
Hạt nhân hòa bình của Iran
Một trong những thành tựu lớn của cộng đồng quốc tế năm 2015 là đạt được thỏa thuận lịch sử giữa Iran và "bộ sáu" đàm phán quốc tế về tháo gỡ khúc mắc lâu năm với chương trình hạt nhân của Iran. Việc thực hiện thỏa thuận này dự trù xóa bỏ hoàn toàn chế độ trừng phạt kinh tế và tài chính chống Iran mà trước đó Hội đồng Bảo an LHQ, Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu đã áp đặt.
Cuba ở cạnh Mỹ
Thêm một bước đột phá trong lĩnh vực chính trị quốc tế là sự kiện khôi phục quan hệ ngoại giao giữa Hoa Kỳ và Cuba, vốn đã bị cắt đứt vào năm 1961 sau khi trên hòn đảo này áp dụng chế độ độc đảng, đảm bảo quyền lực duy nhất và toàn diện của đảng Cộng sản.
Donbass không kịp hòa giải
Tất cả những sự kiện trên đây phần nào che mờ cuộc khủng hoảng Ukraina, mà cho đến gần đây vẫn dường như là vấn đề quốc tế "số 1". Tiến trình hòa bình ở Ukraina cần được hoàn thành vào cuối năm 2015. Thời hạn như vậy đã được qui nhận trong "gói biện pháp thực hiện Hiệp định Minsk", do nhóm liên lạc ba bên ký vào ngày 12 tháng Hai theo kết quả cuộc marathon đàm phán kéo dài 17 giờ tại Minsk. Song hành với nhóm liên lạc, tại thủ đô Belarrus đã diễn ra cuộc gặp của các nhà lãnh đạo "bộ tứ Normandie" (Nga, Pháp, Đức, Ukraina). Bất kể những cố gắng cấp thời của các cấu trúc này, công luận đã rõ là trong năm 2015, tiến trình hòa bình sẽ không được hoàn thành mà sẽ còn tiếp nối ít nhất là trong năm tới.
Bất đồng nghiêm trọng nhất nảy sinh xung quanh mốc ngày tháng tiến hành các cuộc bầu cử địa phương ở vùng Donbass.
Kinh tế châu Á
Tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương, năm vừa qua đánh dấu bằng hoạt tính của các quá trình liên kết-hội nhập kinh tế. Cụ thể, đã xuất hiện cơ cấu mới và tầm cỡ về tài chính liên quốc gia — Ngân hàng đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB), thành lập theo đề nghị của Trung Quốc. Giới quan sát viên xem AIIB như là công cụ ảnh hưởng của CHND Trung Hoa với nền kinh tế thế giới, đồng thời như là đối thủ cạnh tranh hiện thực với IMF và Ngân hàng Thế giới có trụ sở tại Mỹ,các cơ cấu không kết nối với sáng kiến của Bắc Kinh..
Vào cuối năm Washington đã đạt thành quả trong ý tưởng đối chọi với Bắc Kinh đó là vận động hành lang thỏa thuận thiết lập cơ cấu Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) — là khu vực tự do thương mại quy mô lớn, trong đó tổng GDP sẽ chiếm tỷ lệ 40% của toàn thế giới. Trung Quốc, đương nhiên không được mời vào cơ cấu này, nhân tiện, cả Nga cũng vậy.
Mốc kỷ niệm chẵn của Liên Hợp Quốc
Cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế đã ở trung tâm chú ý của phiên họp kỷ niệm chẵn lần thứ 70 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khai mạc cuối tháng Chín.Tổng cộng tại cuộc họp New York đã thảo luận 170 đề tài, còn trong quá trình tranh biện chung trong sáu ngày đã có 150 bài phát biểu của các nhà lãnh đạo quốc gia khác nhau.
Quan hệ Nga-Việt trong năm 2015
Ngày 30 tháng 1 năm 2015 đánh dấu kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa LB Nga và Việt Nam. Trong hơn sáu thập kỷ qua, quan hệ giữa hai nước chúng ta đạt đến mức độ "quan hệ đối tác chiến lược" và phát triển thành công trong mọi lĩnh vực, bao gồm cả các lĩnh vực như kinh tế, nhân đạo, văn hóa và hợp tác quân sự-kỹ thuật.
Từ ngày 7-10 tháng Năm 2015, Chủ tịch Việt Nam Trương Tấn Sang đã đến thăm Nga và dự kỷ niệm 70 năm chiến thắng phát xít Đức. Ngày 8 tháng Năm, Chủ tịch Việt Nam đã tham gia tiệc chiêu đãi do Tổng thống Vladimir Putin tổ chức nhân lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng.
Ngày 8 tháng 5 năm 2015, ông Trương Tấn Sang đã mời những công dân Nga tiêu biểu dự cuộc tiếp tân trọng thể tại tổ hợp đa chức năng "Hà Nội-Moskva" nhân kỷ niệm 40 năm thống nhất đất nước Việt Nam.
Ngày 9 tháng 5, Chủ tịch Việt Nam cùng các thượng khách nước ngoài ngồi trên lễ đài dự cuộc diễu hành trên Quảng trường Đỏ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng phát xít Đức.
Ngày 10 tháng Năm, Chủ tịch Trương Tấn Sang gặp Thống đốc tỉnh Moskva Andrei Vorobyov. Trong sự hiện diện của người đứng đầu nhà nước Việt Nam đã ký thỏa thuận về hợp tác khoa học-kỹ thuật và văn hóa kinh tế thương mại giữa tỉnh Moskva và thành phố Thành phố Hồ Chí Minh.
Chủ tịch Trương Tấn Sang đã đến thăm văn phòng của tập đoàn nhà nước "Zarubezhneft". Trong quan hệ đối tác với "Petrovietnam", "Zarubezhneft" đã phát triển thành công liên doanh doanh dầu khí "Vietsovpetro" ở miền Nam Việt Nam và "Rusvietpetro" ở cực Bắc phần châu Âu của Nga. Sau cuộc gặp với sự có mặt của chủ tịch Việt Nam, của các nhà lãnh đạo "Zarubezhneft" và "Petrovietnam" đã ký bản ghi nhớ về hợp tác giữa hai công ty. Các chuyên gia xuất sắc nhất được trao tặng giải thưởng của cả hai nước.
Ngày 29 tháng năm 2015, Liên minh Âu-Á Kinh tế (EAEC) (gồm Nga, Belarus, Kazakhstan, Armenia) và Việt Nam đã ký thỏa thuận về khu vực thương mại tự do (FTZ). Lễ ký kết được tổ chức sau cuộc họp của Hội đồng Liên chính phủ Âu-Á ở Kazakhstan. Tài liệu đã được ký kết bởi các thủ tướng của Liên minh và Việt Nam. Thỏa thuận này là công cụ quốc tế đầu tiên về FTA giữa EAEC và các bên thứ ba. Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev đã gọi việc ký kết tài liệu là "giải pháp mang tính đột phá." Trong cuộc gặp song phương với Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng, ông Medvedev bày tỏ hy vọng rằng việc thực hiện văn bản "sẽ đóng góp vào sự phát triển của đất nước chúng ta và tăng cường mối quan hệ của chúng ta."
