Cuộc điện đàm này — như chuyên viên của "Sputnik", nhà nghiên cứu chính trị Matxcơva Piotr Tsvetov nhận xét- phù hợp với giao thức thông lệ tồn tại giữa những người đứng đầu Nhà nước và Chính phủ. Tuy nhiên, điều đáng chú ý chính là cuộc trò chuyện này diễn ra không lâu sau khi ông Donald Trump được bầu làm Tổng thống, và kể từ thời điểm đó ông cũng chưa có nhiều cuộc trò chuyện với những nhà lãnh đạo của các nước Đông Nam Á.
Thoạt nhìn, nội dung của cuộc trò chuyện và có vẻ giống như tiêu chuẩn thường lệ. Hai bên bày tỏ hài lòng với tình trạng của mối quan hệ song phương. Có lẽ, phía Việt Nam dễ chịu khi nghe trực tiếp những lời thân thiện từ Tổng thống mới đắc cử của Mỹ về những thành công Việt Nam đạt được trong những năm gần đây. Phía Việt Nam cũng không thể không hoan nghênh cách tiếp cận tương đồng của cả hai nước nhằm tăng cường và phát triển hợp tác trong lĩnh vực thương mại, kinh tế và đầu tư.
Điều đó, theo ý kiến chuyên gia của chúng tôi, liệu vẫn còn nằm ngoài phạm vi của một cuộc trò chuyện qua điện thoại, hay đúng hơn, ngoài khuôn khổ của một thông cáo báo chí về cuộc điện đàm? Piotr Tsvetov lưu ý đến hai điều.
Thứ nhất, như đã biết, ông Donald Trump không ủng hộ TPP — đứa con tinh thần của Tổng thống Mỹ trước đó. Việt Nam đã từng có ý định tham gia vào tổ chức khu vực này, đã ký kết thỏa thuận tương ứng. Tuy nhiên, Việt Nam đã không phê chuẩn nó, mà suy tính một cách chính đáng rằng không nên vội vã với việc phê chuẩn Hiệp định về tổ chức mà đất nước là tác giả của dự án cũng có thể từ bỏ nó.
Và nói đến điểm thứ hai chuyên gia của chúng tôi tập trung chú ý đến. Theo thông cáo báo chí về cuộc điện đàm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tân Tổng thống Donald Trump, các bên đã không đề cập đến chủ đề Biển Đông. Tuy nhiên, giới quan sát của Mỹ và nước ngoài đã lưu ý rằng, Tổng thống Mỹ mới đắc cử có một lập trường mang tính cứng rắn trong quan hệ với Trung Quốc, điều đó liên quan tới một số xung đột của Mỹ và Trung Quốc trong thương mại, trong các vấn đề an ninh và một số lĩnh vực khác. Từ đây có thể kết luận rằng, Hoa Kỳ sẽ tiếp tục ủng hộ Việt Nam, Philippines và các nước Đông Nam Á khác trong vấn đề tranh chấp của họ với Trung Quốc tại Biển Đông. Thực tế chính hướng này của chính quyền mới của Mỹ đã được khẳng định bằng tuyên bố của Đô đốc Harry Harris, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ đưa ra trước thềm cuộc điện đàm. Theo tin tức của hãng "Reuters", Đô đốc tuyên bố Hoa Kỳ sẵn sàng đối đầu với Bắc Kinh tại Biển Đông, nếu cần thiết, và ngăn chặn việc xây dựng các hòn đảo nhân tạo mới của họ.
"Chúng tôi sẽ không cho phép đóng cửa không gian chung một cách đơn phương, bất kể số lượng các căn cứ được xây dựng trên những hòn đảo nhân tạo", — Đô đốc Mỹ nhấn mạnh.
Trở lại với cuộc điện đàm của hai ông Nguyễn Xuân Phúc và Donald Trump, chuyên gia của chúng tôi kết luận rằng, dưới thời tân Tổng thống Mỹ quan hệ của hai nước sẽ không tệ hơn, và nói đúng ra, sẽ tốt hơn so với thời tổng thống trước.
Quan điểm của Piotr Tsvetov được chuyên gia Hà Nội của chúng tôi, ông Nguyễn Đăng Phát, Tổng thư ký Hội hữu nghị Việt Nga,Tổng biên tập tạp chí Bạch Dương chia sẻ. Ông lưu ý rằng cuộc điện đàm đã diễn ra giữa Thủ tướng Việt Nam và Tổng thống Mỹ đắc cử một lần nữa cho thấy bầu không khí tốt lành trong quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ được khôi phục lại cách đây 21 năm. Hai quốc gia đang có tiếp xúc ở cấp cao nhất, là những đối tác có hiệu quả, mặc dù, tất nhiên, giữa hai nước có một số khác biệt nhất định. Như, từ quan điểm của Việt Nam, phía Mỹ hoàn toàn bất công, khi chỉ trích Hà Nội vi phạm quyền dân chủ và đàn áp tự do tôn giáo. Cả Việt Nam cũng có những bất bình đối với Hoa Kỳ, nhưng Hà Nội thẳng thắn cởi mở để thảo luận tất cả các vấn đề đang tồn tại.
