Sách trắng: Trung Quốc sẵn sàng làm những gì?

Đây là lần đầu tiên Chính phủ Trung Quốc công bố tài liệu như vậy, đề cập vấn đề quan hệ với các nước láng giềng ở phía nam. Không cần phải giải thích về những mối quan hệ phức tạp này, khi tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và các nước Đông Nam Á đã trở thành một điểm nóng buộc lãnh đạo các cường quốc thế giới quan tâm. Tiêu biểu là ngay trong ngày thứ Tư, ông Rex Tillerson đang chờ bổ nhiệm vào vị trí tân Ngoại trưởng Mỹ, khi phát biểu trước Ủy ban Thượng viện về đối ngoại đã lên án các căn cứ quân sự do nhà chức trách Trung Quốc xây dựng trên loạt đảo ở Biển Đông và không đồng tình với kỳ vọng lãnh thổ của Trung Quốc.

"Thiết nghĩ, Chính phủ Trung Quốc công bố Sách trắng không phải để mở cuộc luận chiến với chính quyền mới của Mỹ. Đúng hơn là từ lâu đã đến lúc Bắc Kinh nên chính thức làm rõ lập trường của mình. Quá thường xuyên ở nhiều nước, đặc biệt là các nước Đông Nam Á dư luận đặt câu hỏi về những mục tiêu chính sách đối ngoại mà Bắc Kinh theo đuổi ở phía nam," — ông Piotr Stvetov nhận xét.

Trả lời câu hỏi này, Sách trắng nhấn mạnh rằng "Trung Quốc luôn luôn coi việc thúc đẩy sự thịnh vượng và ổn định ở châu Á-Thái Bình Dương là mục tiêu chính của mình." Trung Quốc sẵn sàng cùng với các nước trong khu vực phối hợp đối thoại và hợp tác an ninh, tăng cường hợp tác quân sự, sẵn sàng phát triển quan hệ đối tác nhằm củng cố nền tảng chính trị của thế giới và sự ổn định trong khu vực. Đáng chú ý, Sách trắng đề cập tới ý định của Bắc Kinh cải thiện các cơ chế đa phương hiện có trong khu vực, thúc đẩy lập quy tắc nhằm cải thiện sự đảm bảo hệ thống cho hòa bình và ổn định ở châu Á-Thái Bình Dương. Phải chăng điều này có nghĩa Bắc Kinh sẵn sàng ký với các nước ASEAN Qui tắc ứng xử cho các bên ở Biển Đông trong tương lai gần? Tài liệu được các bên đàm phán thảo luận từ lâu nhưng đến nay tiến trình vẫn dậm chân tại chỗ.

Giới lãnh đạo Trung Quốc cũng bày tỏ quan tâm đẩy nhanh quá trình hội nhập kinh tế ở châu Á-Thái Bình Dương, tiếp tục hình thành các khu vực thương mại tự do, hỗ trợ sự phát triển xã hội và kinh tế của các nước ở khu vực. Có lẽ, đó cũng là mong muốn của hầu hết các nước thành viên ASEAN.

Vậy còn các tranh chấp giữa Trung Quốc và các nước Đông Nam Á? Sách trắng cho biết Trung Quốc sẵn sàng giải quyết bất đồng và mâu thuẫn với các nước trong khu vực để duy trì tích cực bầu không khí hòa bình và ổn định.

Thời gian sẽ chứng minh những nét chữ tượng hình đẹp đẽ trong Sách trắng Trung quốc sẽ được thực hiện như thế nào trên thực tế. Rất có thể không cần phải chờ đợi lâu. Đặc biệt là trong những ngày này, khi Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đang ở thăm Trung Quốc.