Điều gì sẽ xảy ra với các mối quan hệ Mỹ-Việt dưới thời tổng thống mới? Tôi đã cố gắng trả lời câu hỏi này ngay sau khi ông Trump thắng cử. Nhưng, khi đó tôi, cũng như những nhà quan sát khác, đã có rất ít tài liệu về nội dung này. Bây giờ có nhiều thông tin mới.
Có vẻ là tương lai mối quan hệ Mỹ-Việt có triển vọng đầy hứa hẹn: dưới thời Trump mối quan hệ song phương sẽ không xấu đi so với thời Obama.
Có những bằng chứng nào cho dự đoán như vậy? Trước hết đó là lời tuyên bố của bản thân ông Trump, trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vào ngày 14 tháng 12 ông bày tỏ mong muốn phát triển mối quan hệ của Mỹ với Việt Nam.
Ông Trump chọn Wilbur Ross làm bộ trưởng thương mại, tỷ phú Ross có những thành công trong 15 năm kinh doanh ở Việt Nam. Ông đã không chỉ một lần đánh giá cao tiềm năng kinh tế của Việt Nam và kêu gọi cộng đồng kinh doanh Hoa Kỳ phát triển quan hệ với Việt Nam. Chắc là ông sẽ không từ bỏ đường lối này khi giữ cương vị Bộ trưởng Thương mại.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã đến thăm Việt Nam vào tuần trước. Mặc dù ông Kerry là đảng viên Dân chủ thất bại trong bầu cử và không thể nói thay mặt ông Trump, tuy nhiên, ông bày tỏ tin tưởng rằng, chính quyền Nhà Trắng mới sẽ tiếp tục phát triển quan hệ với Việt Nam.
Trong mối quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ có một số điểm tiếp xúc, và yếu tố này sẽ là quan trọng đối với tất cả các tổng thống Mỹ trong tương lai gần. Cả hai nước đều muốn phát triển quan hệ thương mại và rất quan tâm đến tình hình ở Biển Đông. Các hành động của Trung Quốc trong vùng biển này gây ra phản ứng tương tự như nhau ở Việt Nam và Hoa Kỳ, do đó, rất có thể, hai nước sẽ duy trì sự hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh. Ngoài ra không thể quên những vết thương chiến tranh Việt Nam, mà nhiều người Mỹ muốn chữa lành.
Nga sẽ phản ứng thế nào với sự phát triển tình hữu nghị Việt-Mỹ? Tôi nghĩ rằng, sẽ phản ứng "ghen tị". Vì Nga muốn để kim ngạch thương mại song phương với Việt Nam tăng thêm dù chỉ một chút để có thể đuổi kịp kim ngạch thương mại Việt —Mỹ. Chúng tôi muốn để trong các trường đại học Nga số sinh viên Việt Nam sánh được với số du học sinh tại Mỹ. Nhưng, chưa có kết quả mong muốn! Có rất nhiều việc phải làm ở Nga để biến ước mơ thành hiện thực.
Tuy nhiên, sự "ghen tị" của chúng tôi không gây ra sự tức giận hoặc những cảm xúc và hành động xấu xí. Matxcơva đã từ lâu không ra chỉ thị cho các đối tác phải kết bạn với ai hoặc đối đầu với ai. Điều quan trọng nhất là hòa bình và ổn định.
