Tại sao Nga tăng cường các căn cứ quân sự ở Tajikistan và Kyrgyzstan

Ngày 7 tháng 6, trong cuộc gặp của Bộ trưởng Quốc phòng các bước thành viên SCO tại Astana, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cho biết: "Quan ngại đặc biệt là các chiến binh IS (bị cấm ở Nga) đã củng cố được một số vị trí ở Afghanistan, với số lượng 3 500 người. Chiến lược của nhóm về việc thiết lập Nhà nước Hồi giáo đe dọa an ninh Afghanistan và các nước láng giềng."

Tình hình ở Afghanistan đang mỗi ngày một xấu đi. Taliban trước đây từng làm chủ lãnh thổ đáng kể trong khu vực nông thôn của đất nước, nay đã phát động cuộc tấn công vào các thành phố lớn. Ảnh hưởng của nhóm khủng bố IS cũng đang được tăng cường. Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani nói rằng các chiến binh của Taliban có "cơ hội cuối cùng" để chấp nhận thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, qua lịch sử xung đột lâu dài từ trước tới nay, kết quả hòa bình khó có thể xảy ra.

Hoạt động của liên quân phương Tây không mang lại bình yên cho Afghanistan, và Bộ Quốc phòng Nga đang tiến hành các động thái gia tăng sự sẵn sàng chiến đấu tại các căn cứ của mình ở Tajikistan và Kyrgyzstan, trang bị cho họ vũ khí hiện đại, tăng cường hợp tác trong các nước SCO.

Lãnh thổ Afghanistan vào sâu trong Tajikistan, và tại khu vực biên giới chung chiều dài hơn 1.300 km có các điểm nóng tập trung khoảng 10.000 tay súng thuộc các nhóm khác nhau. Đây thật sự là những nguy cơ đe dọa nghiêm trọng. Có lẽ đó là lý do tại sao căn cứ quân sự thứ 201 là cơ sở quân sự lớn nhất của Nga ở nước ngoài.

Căn cứ này đồn trú tại Dushanbe và Kurgan-Tube. Số lượng quân nhân là khoảng 7500 nghìn người. Trong tháng Năm, căn cứ 201 được tăng cường tiểu đoàn pháo binh hạng nặng — nhiều hệ thống phóng tên lửa (MLRS) "Uragan" cỡ 220 mm có thể tấn công hiệu quả vào các mục tiêu ở khoảng cách lên đến 35 km trong địa hình rừng núi phức tạp.

Đồng thời, lần đầu tiên Nga đã điều động đến căn cứ ở Tajikistan các hệ thống tên lửa hoạt động-chiến thuật "Iskander-M" để tham gia cuộc tập trận chống khủng bố chung "Dushanbe-Antiterror — 2017".

"Dushanbe-Antiterror" là cuộc diễn tập đầu tiên, do Trung tâm chống khủng bố của các quốc gia thành viên CIS tổ chức với sự tham gia của các lực lượng vũ trang các nước trong Cộng đồng.

Kyrgyzstan nằm ở phía bắc Tajikistan không có chung biên giới với Afghanistan, nhưng cũng cảm nhận mối đe dọa khủng bố. Lực lượng vũ trang của nước cộng hòa này là một trong những đội quân yếu nhất trên thế giới. Trong bối cảnh đó, bốn căn cứ quân sự Nga — căn cứ không quân của lực lượng tập thể phản ứng nhanh tại thành phố Kant (ra mắt năm 2003), căn cứ hải quân thử nghiệm ở thành phố Karakol, trung tâm thông tin liên lạc tại làng Chaldovar và điểm địa chấn tự động tại Mailu-Suu — đều đóng vai trò ổn định có sức nặng đáng kể.

Nga đang xây dựng mối quan hệ với các nước Trung Á dựa trên lợi ích chung, không áp đặt "cách mạng màu" cho các nước này. Trước đó, bộ trưởng Sergei Shoigu lưu ý rằng các căn cứ quân sự Nga tại Tajikistan và Kyrgyzstan là sự bảo lãnh ổn định trong khu vực: "Cùng với các đồng minh của mình, chúng tôi đang tăng cường sự sẵn sàng chiến đấu của các căn cứ quân sự đó, tăng cường an toàn cho Dushanbe và Bishkek."