Chuyến thăm lịch sử trong quan hệ Việt- Mỹ: Chiến tranh chỉ còn là quá khứ

Chuyến thăm của Tổng thống Donald Trump diễn ra trong bối cảnh quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam- Hoa Kỳ tiếp tục phát triển tích cực, đặc biệt sau chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ thành công của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc (từ ngày 29 đến 31-5-2017). Hai bên tiếp tục duy trì trao đổi đoàn các cấp và đã tích cực triển khai các kết quả, thỏa thuận trong chuyến thăm Hoa Kỳ của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc.

Kể từ sau khi hai nước xác lập khuôn khổ quan hệ Đối tác toàn diện (tháng 7-2013), quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ đạt nhiều tiến triển mới, thực chất trên cả bình diện song phương và đa phương, trên cơ sở tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ, chế độ chính trị và con đường phát triển của nhau vì lợi ích của hai nước, góp phần duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển ở khu vực và thế giới.

​

Về quan hệ chính trị-ngoại giao, hai bên tiếp tục duy trì, tăng cường trao đổi đoàn các cấp. Phía Hoa Kỳ cử nhiều đoàn thăm Việt Nam: Tổng thống Barack Obama (tháng 5-2016); Ngoại trưởng John Kerry (tháng 1-2017); Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter (tháng 6-2015)… Về phía Việt Nam thăm Hoa Kỳ có: Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (tháng 7-2015); Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng (tháng 9-2015); Chủ tịch nước Trương Tấn Sang dự Đại hội đồng Liên hợp quốc (tháng 9-2015); Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN-Hoa Kỳ (tháng 2-2016)… 

Sau khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Hoa Kỳ, hai bên tiếp tục duy trì các hoạt động trao đổi, tiếp xúc. Ngày 14-12-2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc điện đàm với Tổng thống đắc cử Donald Trump. Từ ngày 29 đến 31-5-2017, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm chính thức Hoa Kỳ theo lời mời của Tổng thống Donald Trump. Chuyến thăm đã diễn ra suôn sẻ, đạt nhiều kết quả tích cực và toàn diện trên các lĩnh vực trụ cột của quan hệ Đối tác toàn diện, về cả mặt song phương và đa phương. Trong chuyến thăm, Tổng thống Donald Trump khẳng định sẽ thăm chính thức Việt Nam nhân dịp dự Hội nghị Cấp cao APEC 2017 vào tháng 11-2017.

Quan hệ Quốc hội hai nước thời gian qua cũng phát triển tích cực, góp phần tăng cường hiểu biết giữa hai nước. Vừa qua, Việt Nam đã đón đoàn Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện John McCain và Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Hạ viện Thornberry; đoàn Chủ tịch Tiểu ban Các lực lượng chiến lược, Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mike Rogers.

Về kinh tế, từ năm 2005, Hoa Kỳ trở thành một trong những đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng liên tục ở mức 20% trong những năm gần đây, ước đạt 53 tỷ USD năm 2016, trong đó Việt Nam tiếp tục xuất siêu 30,9 tỷ USD. Về đầu tư, đến tháng 11-2016, Hoa Kỳ xếp thứ 8/112 quốc gia và vùng lãnh thổ có FDI tại Việt Nam với 815 dự án có tổng vốn đăng ký 10,07 tỷ USD, đồng thời xếp thứ 9/68 quốc gia tiếp nhận FDI của Việt Nam với 147 dự án đầu tư có tổng vốn đăng ký 571,38 triệu USD.

Hợp tác quốc phòng, an ninh cũng được duy trì trong khuôn khổ Bản ghi nhớ về Thúc đẩy hợp tác quốc phòng song phương năm 2011 và Tuyên bố Tầm nhìn chung về quan hệ quốc phòng Việt Nam-Hoa Kỳ năm 2015. Hoa Kỳ tuyên bố dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương cho Việt Nam. Hai bên tiếp tục trao đổi đoàn các cấp (gần đây nhất là đoàn Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch thăm Hoa Kỳ (tháng 8-2017), duy trì các cơ chế đối thoại song phương và tiếp xúc tại các diễn đàn khu vực. Hai nước cũng có những bước tiến cụ thể trong hợp tác giải quyết các vấn đề do chiến tranh để lại.

Về hợp tác khoa học-kỹ thuật, hai bên đã ký Tuyên bố Hợp tác về khoa học-công nghệ (tháng 3-2015), Dàn xếp hành chính trong khuôn khổ Hiệp định Hợp tác sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân (tháng 5-2016).

Hiện nay, hợp tác về giáo dục, du lịch, giao lưu nhân dân giữa hai nước đang trên đà phát triển tích cực. Tính đến tháng 11-2016, có hơn 31.000 sinh viên, thực tập sinh Việt Nam đang theo học tại Hoa Kỳ, đứng đầu trong số các nước Đông Nam Á, đứng thứ 6 trong số các nước có nhiều du học sinh tại Hoa Kỳ. Hai bên đang tích cực triển khai dự án Đại học Fulbright tại Việt Nam… Lượng khách du lịch Hoa Kỳ đến Việt Nam năm 2016 đạt hơn 550.000 lượt (tăng 12,8% so với năm 2015).

Phía Hoa Kỳ tiếp tục quan tâm tới các vấn đề hợp tác y tế, môi trường, nhân đạo. Trong chuyến thăm Việt Nam tháng 5-2016 của Tổng thống Barrack Obama, hai bên đã ra hai Công bố chung về Đối tác Việt Nam-Hoa Kỳ về lĩnh vực biến đổi khí hậu và Đối tác Việt Nam-Hoa Kỳ về lĩnh vực chống buôn bán động vật, thực vật hoang dã; theo đó, phía Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ 60 triệu USD trong 5 năm cho Việt Nam để ứng phó với biến đổi khí hậu và 10 triệu USD trong 5 năm để phòng, chống buôn bán động vật, thực vật hoang dã.

Về vấn đề dân chủ, nhân quyền, hai bên tiếp tục đối thoại thẳng thắn, xây dựng trên các vấn đề còn khác biệt để không tác động tiêu cực đến hợp tác khác trong quan hệ song phương.

Việt Nam và Hoa Kỳ cũng tăng cường phối hợp tại các diễn đàn khu vực như: Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+)… trong đó có các vấn đề khu vực như: An ninh, an toàn hàng hải, củng cố đoàn kết ASEAN, đề cao vai trò trung tâm của ASEAN, triển khai Đối tác chiến lược Hoa Kỳ-ASEAN; các vấn đề toàn cầu như chống khủng bố, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, ứng phó với biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, năng lượng và nguồn nước, chống tội phạm xuyên quốc gia… 

Nhân dân Việt Nam chào đón Tổng thống Donald Trump, thể hiện sự nhất quán trong coi trọng phát triển quan hệ với Hoa Kỳ, sẵn sàng hợp tác với chính quyền của Tổng thống Donald Trump phát huy những kết quả đã đạt được và tiếp tục thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ phát triển hơn nữa trên cơ sở hợp tác cùng có lợi, đóng góp vào việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và thế giới.

Nguồn: Quân Đội Nhân Dân