Dân Việt đã phỏng vấn TS Đinh Thế Hiển sau khi dư luận phản ứng xoay quanh ý kiến của ông về dự thảo luật thuế này.
Rất nhiều chuyên gia kinh tế hàng đầu Việt Nam đã phản đối sắc thuế tài sản, sao ông lại ủng hộ?
Tôi ví dụ, ông Đặng Hùng Võ có chi tiết nói thuế này cần thiết, nhưng lại tập trung phê phán thuế suất đối với nhà trị giá trên 700 triệu đồng, thay vì đề xuất cách thu thuế hợp lý hơn, khiến người đọc nghĩ ông không đồng tình với việc thu thuế tài sản.
Hoặc, một vài chuyên gia khác cũng chỉ nhấn mạnh đến việc thu thuế này là bất hợp lý chứ không thấy nói nhiều đến tính cần thiết và đề xuất cách thu sao cho hợp lý. Điều này khiến bạn đọc hiểu lầm là tôi ủng hộ thu thuế nhà như trên.
Tôi nói rõ, tôi ủng hộ thuế tài sản chứ không phải ủng hộ các biện pháp tính thuế mà Bộ Tài chính đưa ra.
Thế nhưng theo các chuyên gia, nếu thi hành thuế này thì người nghèo cũng phải chịu thuế, đặt biệt là người nghèo thành thị cả gia đình ở chung căn nhà chật chội đã có giá hơn 1 tỷ đồng?
Ông có thể nói rõ thêm làm sao để việc thu thuế tài sản bảo đảm người nghèo không nộp thêm tiền? "Đặc tính Việt Nam" là gì?
— Tính hợp lý công bằng của thu thuế tài sản nằm ở trong cách thu và tỷ lệ miễn giảm, cái này rất cần các chuyên gia đóng góp để Quốc hội rộng đường tham khảo. Theo nhận định của tôi, số tiền miễn giảm phải phân ra từng khu vực, những khu vực như TP.HCM và Hà Nội, mức miễn giảm phải gấp 3 lần trung bình. Bên cạnh đó, tỷ lệ thu phải nhiều mức từ 0.1% — 1% theo giá trị nhà sở hữu tăng thêm; theo đó người trung lưu, có giá trị nhà sở hữu cao hơn không nhiều so với miễn giảm chỉ chịu thuế theo các mức 0,1% — 0,2%.
Ngoài ra cần phù hợp "đặc tính Việt Nam" là quá trình lịch sử người dân đã gánh chịu mất mát chiến tranh để "an cư lạc nghiệp", nên họ thấy rằng căn nhà của họ là quyền đương nhiên. Do vậy, Nhà nước nên miễn thu thuế phần đất ở mỗi đầu người có quyền sở hữu theo các khu vực khác nhau. Thí dụ trung tâm đô thị lớn là 10m2/người; tăng dần ra các huyện ngoại thành là 40m2/người…
Tuy nhiên, việc thu thuế tài sản chắc chắn làm người nghèo chưa có nhà, hoặc nhà nhỏ sẽ xa rời giấc mơ có nhà vì giá nhà sẽ cộng thêm thuế?
— Chính suy nghĩ đó làm nhiều "người nghèo" càng phản đối gay gắt sắc thuế này mà lẽ ra họ phải ủng hộ.
Thứ nhất, không một tài sản đầu cơ nào sẽ tăng thêm giá nếu hàng năm phải nộp thuế, khi mà giá càng cao và càng mua nhiều càng nộp nhiều. Lúc đó làn sóng đầu cơ và đầu tư sẽ suy giảm vì người ta sẽ cân nhắc làm giảm nguồn cầu.
Ngoài ra, rất cần nhớ là sắc thuế đó sẽ miễn giảm cho người nghèo chưa có nhà; như vậy mặc nhiên khi người nghèo mua nhà theo chuẩn sẽ không bị nộp thuế, đó là quyền lợi của họ. (Ở TP.HCM, theo tôi mức chịu thuế phải trên 3 tỷ đồng; và mỗi đầu người dân được miễn từ 10m2 — 40m2 đất tùy khu vực, không tính vào giá trị chịu thuế).
— Chắc chắn là tăng gánh nặng người giàu nếu theo cách đề xuất thu thuế tài sản của tôi. Tuy nhiên nếu có nguồn thu thuế nào cần điều tiết cho ngân sách mà không làm kiệt sức dân theo nghĩa tiêu dùng nội địa sẽ giảm, thì chính là thuế tài sản (tất nhiên nếu phương thức thu hợp lý).
Bà Phạm Chi Lan là người luôn lo lắng cho doanh nghiệp bị gánh nhiều thuế phí bất hợp lý, lẽ ra bà phải ủng hộ thuế này để yêu cầu giảm thuế cho doanh nghiệp mới phù hợp. Hiện nay, tôi được biết Chính Phủ đang nghiên cứu lộ trình giảm thuế thu nhập doanh nghiệp từ 20% xuống 15% như các nước phát triển đang làm, nguồn bù đắp chính là thuế tài sản. Một khi thuế thu nhập doanh nghiệp giảm xuống, thì người lao động có thể được tăng lương. Doanh nghiệp mạnh dạn đổ tiền vào sản xuất kinh doanh thay vì mua đất. Giá cả hàng hóa sẽ cạnh tranh hơn vì doanh nghiệp được tăng lợi nhuận bù vào…
Tất cả cái đó đều giúp ích người lao động và nền kinh tế quốc gia. Đó mới là vấn đề những chuyên gia doanh nghiệp như bà Phạm Chi Lan nên đề xuất giảm cái này và bù cái khác để kinh tế phát triển và công bằng hơn.
— Tôi nghĩ mọi người cần tập trung các đề xuất khả thi (khoa học và hợp lý) để đảm bảo người nghèo không bị thu thuế, người trung lưu chỉ nộp thuế rất ít; thay vì phản đối sắc thuế này. Tôi tin rằng một khi sắc thuế này với các phương thức hợp lý do các chuyên gia đóng góp được thực thi, thì mọi người đều hưởng lợi, ngay cả những người giàu phải nộp thuế rất nhiều. Vì kinh tế phát triển thì họ chính là nhóm hưởng lợi nhiều nhất, còn những người trung bình trở xuống sẽ không ảnh hưởng vì không phải nộp thuế theo các cách miễn trừ.
Tất nhiên, nếu Bộ Tài chính đưa ra cách thu thuế tài sản chưa đáp ứng được số đông người dân, thì rất cần các chuyên gia đề xuất sửa đổi để đảm bảo tính công bằng và người nghèo không bị ảnh hưởng.
Xin cảm ơn ông!
Theo Dân Việt
