Một báo cáo mới công bố ở Trung Quốc khuyên Bắc Kinh phải làm nhiều hơn để kéo các nước láng giềng ra khỏi quỹ đạo của Mỹ.
Báo cáo này cũng dự báo Washington sẽ tiếp tục có những hành động thách thức Bắc Kinh ở biển Đông.
Theo tác giả báo cáo, chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ tìm cách thể hiện sức mạnh và quyết tâm của Mỹ bởi mỗi khi Trung Quốc có hành động lấn tới về kinh tế, chính trị hoặc an ninh ở biển Đông, hành động này sẽ bị xem là thách thức đối với trật tự do Washington đứng đầu hiện nay.
Báo cáo ghi nhận Mỹ đang mở rộng hợp tác với các đồng minh tại khu vực, như Úc, Nhật Bản và dự báo về một "cuộc cạnh tranh lâu dài" giữa Washington và Bắc Kinh nhằm giành lấy sự ủng hộ của các nước Đông Nam Á. Trong cuộc đối đầu này, Mỹ đang tìm cách chiếm lợi thế bằng cách mô tả hành vi của Trung Quốc là "vô trách nhiệm", làm tổn hại đến trật tự khu vực và luật pháp quốc tế.
Tác giả báo cáo trên là ông He Xianqing, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu quốc gia về Biển Đông. Nó lần đầu tiên được xuất bản trong ấn phẩm hàng quý Các vấn đề ngoại giao Đông Nam Á của Trường ĐH Hạ Môn.
Nội dung báo cáo được dựa trên những phát biểu công khai của Tổng thống Donald Trump và những văn kiện của chính phủ Mỹ, như Chiến lược An ninh Quốc gia và Chiến lược Quốc phòng Quốc gia Mỹ.
"Cuộc đối đầu giữa Trung Quốc và Mỹ trên biển Đông sẽ còn kéo dài. Hai quốc gia này cũng sẽ có sự cạnh tranh lâu dài để giành được sự ủng hộ của các quốc gia Đông Nam Á" — ông He Xianqing nhận định.
Hồi tháng rồi, một tàu khu trục lớp Luyang của Trung Quốc đã áp sát tàu khu trục USS Decatur của Mỹ và 2 tàu có lúc chỉ cách nhau 41 mét ở biển Đông. Washington đã mô tả hành động này là "không an toàn và thiếu chuyên nghiệp".
Tình hình biển Đông nhiều khả năng đứng đầu chương trình nghị sự của Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng ở Singapore cuối tuần này với sự tham dự của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis.
"Quan hệ Mỹ — Trung đã chuyển sang thế cạnh tranh mạnh mẽ hơn trong 12 tháng qua và sự cạnh tranh chiến lược giữa hai nước được dự báo sẽ tăng thêm trong những năm tới" — Adam Ni nhận định.
Trong khi đó, ông Benoit Hardy-Chartrand, chuyên gia về khoa học chính trị và các vấn đề quốc tế tại Trường ĐH Temple (Nhật Bản), cho rằng dù Mỹ đã đi đầu trong làn sóng phản đối Trung Quốc ở biển Đông, các nước bên ngoài khác như Nhật Bản đang tham gia nhiều hơn.
"Xu hướng này có thể không chậm lại nên sẽ có thêm căng thẳng với Trung Quốc thời gian tới" —ông cho biết.
