Thông tin từ Ban quản lý dự án đường sắt cho biết đơn vị này vừa trình hồ sơ báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc — Nam.
Báo cáo có kế thừa báo cáo năm 2010 và kết hợp với các kết quả nghiên cứu từ sau năm 2010 đến nay, cập nhật, phân tích các dữ liệu về kinh tế — xã hội nước ta cũng như đường sắt tốc độ cao trên thế giới.
Vốn nhà nước chiếm 80%, tư nhân 20%
Theo đó, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc — Nam có chiều dài 1.559km đi qua 20 tỉnh thành, từ Bắc vào Nam bao gồm Hà Nội, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên — Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai và TP.HCM.
Dự án có điểm đầu tại ga Hà Nội, điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TP.HCM). Trong tổng số 1.559km đường sắt, có 60% chiều dài đi trên cầu, 10% chiều dài đi trong hầm, 30% đi trên nền đất.
Dự án được thực hiện theo hình thức đối tác công tư (PPP) với nguồn vốn nhà nước không dưới 80% tổng mức đầu tư, 20% là vốn tư nhân.
Từ Hà Nội đến TP.HCM: chỉ còn 5 giờ 17 phút
Giai đoạn 1 của dự án (2020-2030) sẽ đầu tư xây dựng đoạn Hà Nội — Vinh (dài 282,65km) và Nha Trang — TP.HCM (dài 362,15km).
Giai đoạn 2 (2030-2045) đầu tư xây dựng đoạn Vinh — Nha Trang (dài khoảng 901km), trong đó đoạn Vinh — Đà Nẵng hoàn thành năm 2040, đoạn Đà Nẵng — Nha Trang hoàn thành năm 2045.
Về quy mô đầu tư, dự án thực hiện xây dựng mới tuyến đường sắt tốc độ cao, đường đôi, khổ đường tiêu chuẩn 1.435mm, điện khí hóa, chỉ vận chuyển hành khách. Tốc độ thiết kế 350km/h, tốc độ khai thác 320km/h.
Toàn tuyến có 24 ga và 3 ga quy hoạch tiềm năng, 5 depot, 42 cơ sở bảo trì hạ tầng. Đoàn tàu được đề xuất là loại tàu sử dụng công nghệ động lực phân tán (EMU). Công nghệ tín hiệu điều khiển được để xuất sử dụng công nghệ tín hiệu điều khiển qua sóng vô tuyến.
Thời gian chạy toàn tuyến từ Hà Nội đến TP.HCM hết 5 giờ 17 phút (tàu đỗ ít ga) và 6 giờ 50 phút (tàu đỗ nhiều ga).
Không bị tác động quá lớn đến nợ công
Tư vấn nhận định phần đầu tư cho thiết bị và một số chi phí quản lý vận hành khai thác từ khối tư nhân khoảng 10% đến 20% tổng mức đầu tư dự án (6-12 tỉ USD), Nhà nước sẽ đầu tư tối thiểu 80% tổng mức đầu tư (52-47 tỉ USD).
Phần vốn đầu tư của Nhà nước ước tính chiếm khoảng 7-10% vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng giai đoạn 2020-2030 và khoảng 7-7,6% cho giai đoạn 2030-2040.
Nếu tính tỉ lệ GDP, mức đầu tư cho dự án chiếm tỉ lệ khoảng 0,4 — 0,55% cho giai đoạn 2020-2030 và khoảng 0,35 — 0,4% cho giai đoạn 2030-2040.
"Như vậy, có thể thấy đến các giai đoạn này, với tốc độ phát triển của kinh tế Việt Nam thì có thể tập trung huy động vốn đầu tư cho dự án mà không bị tác động quá lớn đến việc phân bổ vốn đầu tư cho hạ tầng cơ sở cũng như đầu tư toàn xã hội và nợ công của quốc gia" — tư vấn đánh giá.
Trong báo cáo, tư vấn tính toán nhu cầu về nhân lực cho hệ thống đường sắt tốc độ cao cần đào tạo khoảng 13.773 nhân lực cho các chuyên ngành.
Từ tháng 5 đến tháng 7-2019, Bộ GTVT sẽ báo cáo các cấp có thẩm quyền rồi hoàn thiện báo cáo nghiên cứu khả thi dự án để trình Chính phủ vào tháng 8-2019. Trên cơ sở đó, hoàn thiện báo cáo nghiên cứu khả thi dự án để trình Chính phủ vào tháng 8-2019.
Chính phủ sẽ trình Quốc hội xem xét thông qua chủ trương đầu tư dự án vào kỳ họp tháng 10-2019.
Báo cáo dự án tiền khả thi được lập bởi liên danh tư vấn Tổng công ty tư vấn thiết kế Giao thông vận tải (TEDI), Công ty cổ phần tư vấn đầu tư và xây dựng Giao thông vận tải (TRICC), Công ty cổ phần tư vấn thiết kế Giao thông vận tải phía Nam (TEDISOUTH) và tư vấn của Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản — JICA, hỗ trợ những nội dung chuyên đề chuyên sâu.
