Các trường hợp khi thượng nghị sĩ bắt đầu thảo luận những vấn đề bằng cách này hay cách khác liên quan đến quan hệ Philippines-Trung Quốc đã trở nên thường xuyên hơn, như nhà phân tích phân tích của Sputnik Piotr Tsvetov đã viết trong bài báo của mình.
Ví dụ như Ủy ban Lao động Thượng viện, đứng đầu là Joel Villanueva, đã tiến hành một cuộc điều tra về tính hợp pháp của việc công nhân Trung Quốc sinh sống và làm việc tại Philippines. Lý do của việc thanh tra thể theo yêu cầu của cựu Tổng thống Benigno Aquino III:
«Có bao nhiêu ngàn người Trung Quốc làm những công việc mà người Philippines có thể đảm nhận trên đất nước?»
Hiện giờ có hơn 2 triệu người thất nghiệp trong nước.
Luật pháp Philippines cho phép người nước ngoài đến làm việc chỉ khi họ là những chuyên gia có trình độ cao. Cuộc điều tra của Ủy ban Thượng viện cho thấy: 119.000 người Trung Quốc gần đây đã nhận được giấy phép làm việc đã đến đảo với tư cách là khách du lịch. Nhưng các thượng nghị sĩ tin chắc rằng, trên thực tế, số lượng người Trung Quốc làm việc trên các đảo mà không có giấy tờ cần thiết lớn hơn gấp nhiều lần.
Một tin tức khác khiến các thượng nghị sĩ Philippines cần phải suy nghĩ về kế hoạch của Bắc Kinh đối với Philippines là thông tin về mong muốn của các công ty Trung Quốc thay thế các công ty đóng tàu của Hàn Quốc tại vịnh Subic bay. Cuối năm ngoái, Hajin Philippines tuyên bố phá sản. Đã tìm thấy khoản nợ 412 triệu đô la đối với công ty, và cơ quan này buộc phải kết thúc các hoạt động của mình ở Philippines. Các công ty đóng tàu Trung Quốc hiện đang để mắt đến địa điểm thuận tiện trên đảo Luzon.
Thượng viện quốc hội Philippines nghiêm túc quan tâm đến sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc trên các đảo. Thượng nghị sĩ Grace Poe đệ trình lên Nghị viện đề xuất điều tra khả năng người Trung Quốc sẽ chiếm hữu bến cảng ở vịnh Subic bay. Động cơ khiến Thượng nghị sĩ có hành động như vậy được củng cố thêm bởi tuyên bố của cựu tổng tư lệnh hải quân Philippines Alexander Pama, người đã viết trên twitter của mình rằng mặc dù bến cảng của công ty Hajin Philippines là một cơ sở dân sự, "không gì có thể ngăn cản các chủ sở hữu Trung Quốc biến chúng trên thực tế thành căn cứ quân sự".
Tất nhiên, rất khó để nói một cách dứt khoát việc di cư lao động của các công dân Trung Quốc bất hợp pháp đến mức nào và hoạt động kinh tế của các công ty Trung Quốc riêng lẻ liên quan với đường lối chiến lược của lãnh đạo Bắc Kinh đối với các nước Đông Nam Á. Rốt cuộc, Chủ tịch nước CHND Trung Hoa Tập Cận Bình đã tuyên bố tại Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ XIX rằng Trung Quốc sẽ không theo đuổi chính sách bành trướng, mà sẽ làm bạn với các nước láng giềng. Tuy nhiên, quá khứ lịch sử không cho phép các chính trị gia tin vào lời nói. Và trong sự cảnh giác của các thượng nghị sĩ Philippines có «mầm mống hợp lý».
Đồng thời, cần lưu ý rằng phần lớn những người lo ngại về sự bành trướng của Trung Quốc tại Philippines là đại diện của các lực lượng chính trị đối lập với Tổng thống Duterte. Họ quyết định kêu gọi sự không hài lòng của cử tri về chính sách của tổng thống đương nhiệm đối với Trung Quốc. Được biết, Duterte đã đưa hai nước tiến gần với nhau một cách đáng chú ý. Các thượng nghị sĩ quyết định «đánh vào thái độ" chống Trung Quốc của hầu hết người dân Philippines. Do đó, cũng nên đặt câu hỏi nghi vấn về sự chân thành trong ý nguyện thúc đẩy việc tìm hiểu ý định của người Trung Quốc của một số Thượng nghị sĩ Philippines.
