Chiều 26-3 tại chùa Quán Sứ, Hà Nội, Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã có buổi họp nội bộ về vụ việc chùa Ba Vàng (TP Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) trong sự "bám trụ" bên ngoài của khoảng 100 phóng viên.
Theo hòa thượng Thích Gia Quang, cuộc họp nội bộ có mời đại diện Cục An ninh nội địa và Ban Tôn giáo Chính phủ tham dự.
Một trong 5 kết luận của phiên họp nêu rõ: việc chùa Ba Vàng tổ chức lễ thỉnh vong giải oan gia trái chủ, chữa bệnh cho người dân và Phật tử có nhu cầu (trong nghi thức này có việc gọi vong, nhập hồn, phá số kiếp, quy định người đăng ký pháp thỉnh oan gia trái chủ buộc phải trả nợ cho vong bằng tiền) là không đúng với nghi lễ Phật giáo truyền thống.
Việc trụ trì chùa Ba Vàng đã để cho phật tử Phạm Thị Yến đăng đàn thuyết giảng tại chùa là không đúng. Thường trực Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam yêu cầu chùa Ba Vàng phải chấm dứt tổ chức lễ thỉnh oan gia trái chủ.
Phiên họp cũng kết luận Đại đức Thích Trúc Thái Minh và chùa Ba Vàng đã vi phạm hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, làm tổn thương đến thanh danh giáo hội, đến tăng đoàn.
Do đó, thường trực hội đồng trị sự khu vực phía Bắc đề xuất hòa thượng chủ tịch Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam ra quyết định tạm đình chỉ các chức vụ trong Giáo hội Phật giáo Việt Nam của đại đức Thích Trúc Thái Minh (việc đình chỉ này không bao gồm chức trụ trì chùa Ba Vàng, vì việc xử lý chức vụ này do Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh quyết định).
Phiên họp cũng khẳng định Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam và Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh đã buông lỏng trong công tác quản lý tăng sự tại chùa Ba Vàng.
Trước đó, sáng cùng ngày, ông Nguyễn Mạnh Hà — chủ tịch UBND TP Uông Bí — cho biết bà Phạm Thị Yến là công dân tại TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh và tham gia sinh hoạt tôn giáo tại chùa Ba Vàng. Công an TP Uông Bí đã có thông báo không chấp nhận cho công dân Phạm Thị Yến tạm trú và không được hành nghề mê tín dị đoan tại chùa Ba Vàng.
Bà Yến bị xử phạt vi phạm hành chính 5 triệu đồng do vi phạm trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo. Công an đang tiếp tục thu thập tài liệu để làm rõ các hành vi vi phạm.Sở Thông tin và truyền thông cũng đã xử lý vi phạm về thông tin truyền thông, yêu cầu dừng hoạt động các trang web chùa Ba Vàng, trang cá nhân của đại đức Thích Trúc Thái Minh và bà Phạm Thị Yến.
Trả lời thông tin cho rằng chùa Ba Vàng được xây dựng bởi Công ty Tùng Lâm cũng như tiền quyên góp của nhiều lãnh đạo cả trung ương và địa phương, ông Hà khẳng định thông tin này là không chính xác.
Theo Hòa thượng Thích Thanh Điện trên Trí Thức Trẻ, khi Ban Thường trực HĐTS TƯ Giáo hội Phật giáo Việt Nam họp, Đại đức Thích Trúc Thái Minh sẽ phải lên quỳ sám hối Đại Tăng về lỗi của mình.
Trao đổi với PV, Hòa thượng Thích Thanh Điện, Phó Tổng Thư ký kiêm Chánh Văn phòng 1 Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam cho biết, ngoài việc bị đề nghị tạm đình chỉ các chức vụ trong Giáo hội, Đại đức Thích Trúc Thái Minh, trụ trì chùa Ba Vàng còn phải sám hối Đại tăng.
Thường trực HĐTS Giáo hội Phật giáo Việt Nam giao Thượng tọa Thích Thanh Quyết, Phó Chủ tịch HĐTS, Trưởng Ban Giáo dục Phật giáo Trung ương, Trưởng Ban Trị sự PG Quảng Ninh làm thầy giáo giới cho Đại đức Thích Trúc Thái Minh.
Cụ thể, Hòa thượng Thích Thanh Điện giải thích, trong hình phạt này, trước hết giao cho Thượng tọa Quyết gọi, yêu cầu Đại đức Minh lên để dạy bảo, giáo dục giúp nhận ra lỗi lầm của mình và phải sám hối.
Về việc sám hối Đại tăng, lãnh đạo Văn phòng GHPGVN lý giải, đây là hình phạt nặng, yêu cầu vị Tăng này phải sám hối hay nói cách khác sau khi nhận ra lỗi lầm phải xin lỗi toàn bộ Tăng đoàn Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
"Ví dụ khi Ban Thường trực Hội đồng Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam họp, Đại đức Thích Trúc Thái Minh sẽ phải lên quỳ sám hối về lỗi của mình", Hòa thượng Thích Thanh Điện nói.
Hòa thượng Thích Thanh Điện cho biết thêm, nếu Đại đức Thích Trúc Thái Minh chưa nhận ra lỗi của mình, vẫn cố tình thực hiện hành vi sai trái thì phía Giáo hội sẽ có cách khác để xử lý.
Thượng tọa Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam cũng đánh giá, việc xử lý đối với Đại đức Thích Trúc Thái Minh thể hiện sự nghiêm minh của Giáo hội. Tuy nhiên, điều mong muốn hơn cả của Giáo hội là vị trụ trì chùa Ba Vàng cần nhìn nhận thấy lỗi lầm của mình và sửa đổi, để không mắc phải trong tương lai.
Đại đức Thích Thanh Hùng, Ủy viên Thường trực Ban trị sự GHPGVN tỉnh Nam Định cho hay, trong quy định của Luật Phật và Giáo hội, nếu vị Tăng nào trong Tăng đoàn có việc làm, lời nói chưa tốt, chưa đúng giới luật sẽ phải sám hối để sửa đổi các hành vi đó.
Khi sám hối, vị Tăng này, sẽ phải quỳ trước Đại Tăng gồm 4 vị trở lên hoặc tổ chức Tăng đoàn và được nghe rõ các tội, lỗi của mình mắc phải.
Việc sám hối này diễn ra trong nhiều giờ và vị Tăng mắc lỗi khi vào phải làm lễ bái lậy các vị Tăng. Sau đó, vị Tăng này quỳ, gần như không nói gì trong suốt thời gian đó. Khi kết thúc lễ, vị Tăng này phải bái lậy để cảm ơn các vị Tăng.
Sau khi vị Tăng tiến hành sám hối, tùy vào tội lỗi mắc phải mà Tăng đoàn có hình thức xử lý phù hợp như răn đe, cho ở riêng để suy ngẫm lại việc làm của mình, còn nếu vi phạm nghiêm trọng sẽ tẩn xuất ra khỏi Tăng đoàn.
"Trong luật Phật không phân định cụ thể nặng thứ nhất hay thứ hai, nhưng nếu ai sống ở trong Tăng đoàn tại một tập thể nào đó như chùa, tổ đình… có những hành vi việc làm chưa đúng, sai tinh thần giới luật sẽ phải ra trước Đại Tăng ở nơi đó sám hối.
Còn đối với chùa Ba Vàng, thầy trụ trì đã làm ảnh hưởng đến thanh danh của Giáo hội, Tăng đoàn nên phải sám hối với toàn thể Tăng đoàn. Cụ thể, ngoài sám hối với Đại Tăng nơi mình sinh hoạt, sẽ phải sám hối với các vị lãnh đạo Trung ương Giáo hội", Đại đức Thích Thanh Hùng nói.
Vị này chia sẻ thêm, việc xử phạt với hình thức sám hối Đại Tăng đối với vị Tăng mắc lỗi cũng thể hiện sư bao dung độ lượng của lãnh đạo Giáo hội Phật Giáo Việt Nam theo tinh thần của đức Phật.
