Tất cả những điều này mang lại kết quả nào cho công ty Boeing và ngành hàng không toàn cầu — theo tài liệu "Sputnik".
Theo ước tính của nhà kinh tế trưởng Michael Feroli từ JP Morgan, việc các hãng hàng không từ chối mua Boeing 737 MAX sẽ gây ra thiệt hại cực kỳ nghiêm trọng cho nền kinh tế Mỹ.
"Nếu như Boeing buộc phải ngừng sản xuất máy bay 737 MAX, tốc độ tăng trưởng GDP sẽ chậm lại 0,6% so với năm trước, — theo tính toán của ông Feroli, — để so sánh, theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội, sự gián đoạn hoạt động của chính phủ kéo dài nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, kết thúc vào ngày 25 tháng 1, đã làm GDP chậm lại 0,4 phần trăm".
Các nhà phân tích JP Morgan nhấn mạnh các đơn đặt hàng Boeing 737 MAX chiếm khoảng 25% tổng sản lượng máy bay tại Hoa Kỳ. Và đây là một thị phần đáng kể. Những tín hiệu báo động được dự đoán trước đã trở thành sự thật. Tuần này, hãng hàng không Garuda Indonesia đã hủy đơn đặt hàng 49 máy bay Boeing 737 MAX 8 với tổng trị giá 5 tỷ USD.
Các đơn đặt hàng 737 MAX số lượng lớn khác đến từ Norwegian (Na Uy), Indian SpiceJet (Ấn Độ), Ryanair (Ireland), Jet Airways (Ấn Độ), Lion Air (Indonesia), FlyDubai (UAE), Southwest (Mỹ). Liệu quyết định của Garuda Indonesia có gây ra hiệu ứng domino hay không? Hoàn toàn có thể. Công ty Norwegian đã bày tỏ ý định yêu cầu Boeing bồi thường vì lệnh cấm toàn cầu đối với các chuyến bay 737 MAX. Điều tương tự cũng được hãng hàng không Ba Lan Enter Air và Indian SpiceJet thông báo. Lion Air, rõ ràng, đang chờ đợi kết quả cuộc điều tra chính thức thảm họa tháng 10 năm 2018, để "dẫn" người Mỹ vào một vụ kiện đau đầu. Theo các chuyên gia, khoản bồi thường trong thời gian bị bắt buộc ngừng hoạt động cho một chiếc 737 MAX là ít nhất 250.000 USD mỗi tháng.
Vào ngày 27 tháng 3, Tập đoàn Boeing đã gặp gỡ đại diện các hãng hàng không: hơn 200 phi công, chuyên gia kỹ thuật từ khắp nơi trên thế giới, cũng như các quan chức Cục Hàng không Liên bang (FAA) Hoa Kỳ. (Lion Air, Etopian Airlines và Garuda Indonesia đã từ chối tham gia sự kiện). Nhà sản xuất máy bay đã giới thiệu với khách hàng phiên bản phần mềm mới dành cho máy bay Boeing 737 MAX, đáp ứng mượt mà hơn cho việc nâng mũi máy bay. Ngoài ra còn loại trừ việc kích hoạt liên tục Hệ thống điều chỉnh góc tấn (MCAS) — được coi là nguyên nhân chính gây ra thảm họa ở Indonesia và Ethiopia (mặc dù các cuộc điều tra chính thức vẫn chưa kết thúc).
Các nhà báo New York Times tiết lộ trong cuộc trò chuyện với nhân viên, Boeing đã tìm cách ngăn chặn sự tụt hậu từ đối thủ cạnh tranh chính — Airbus, công ty đã ra mắt phiên bản Neo tiết kiệm hơn. Có hai lựa chọn: phát triển một mẫu mới từ đầu với chi phí 32 tỷ đô la, hoặc nâng cấp 737, lắp động cơ mới hứa hẹn tiết kiệm nhiên liệu đến 20%. Tất nhiên họ chọn phương án sau.
Tuy nhiên do kích thước lớn hơn, không thể lắp đặt động cơ mới vào vị trí cũ — phải đặt dịch lên phía trước và cao hơn. Do đó trọng tâm bị thay đổi, mũi máy bay bị ngóc lên. (theo các định luật về khí động học).
Để sửa chữa lỗi này, các chuyên gia Boeing đã phát triển một chương trình máy tính đặc biệt — MCAS. Nhưng vẫn không hoàn thiện: hệ thống khởi động ngay cả khi đang bay ở chế độ bình thường, lẽ ra phải cân bằng máy bay thì lại chúc mũi xuống duới. Nhưng đó không phải là máy bay chiến đấu, không được thiết kế cho các tình huống như vậy!
Ngay cả khi phần mềm mới thực sự sửa chữa các lỗi lầm của MCAS, các vấn đề sẽ không kết thúc ở đó. Hai vụ tai nạn máy bay đã thu hút sự chú ý của công chúng, Quốc hội và các cơ quan thực thi pháp luật Hoa Kỳ đối với các phương pháp làm việc của nhà sản xuất máy bay. Trước hết, câu hỏi đặt ra: làm thế nào mà một hệ thống như vậy lại có thể nhận được chứng nhận của FAA? Hóa ra, các nhà lãnh đạo của Cục Hàng không Liên bang đã chuyển một phần quy trình chứng nhận cho chính Tập đoàn Boeing! Ngoài ra người nhận tiền nhiều nhất trong các hoạt động hành lang của Boeing tại Quốc hội Mỹ — Thượng nghị sỹ cộng hòa Mitch McConnell, phụ trách "Quỹ Lãnh đạo tại Thượng viện". Còn vợ ông, Elaine Chao, chính là bộ trưởng giao thông vận tải, cấp trên của FAA!
Vì vậy không còn bất kỳ sự tin tưởng nào vào Cục Hàng không Liên bang Hoa Kỳ trong cộng đồng hàng không. Liên minh châu Âu EU và Canada tuyên bố ý định tiến hành cuộc kiểm tra riêng biệt tất cả các cập nhật an toàn đang được Boeing triển khai. Và không có gì đáng ngạc nhiên khi chính phủ Ethiopia đã gửi hộp đen chiếc máy bay hãng hàng không Etopian bị tai nạn sang Pháp.
Cuối cùng người Mỹ lại nhận thêm cú đánh từ Trung Quốc. Tuần trước trong chuyến công du châu Âu của Chủ tịch Tập Cận Bình tại Paris, một hợp đồng bán 300 máy bay Airbus cho nước này đã được ký kết. Sau đó cổng thông tin Internet gần gũi chính phủ Trung Quốc đã công bố tài liệu dưới tiêu đề "Sự cai trị của Mỹ sụp đổ giống như Boeing".
Thị trường hàng không Trung Quốc được coi là một trong những nơi triển vọng nhất trên thế giới. Theo dự báo (của chính Boeing), nhu cầu về máy bay dân sự trong 20 năm tới sẽ lên tới hơn 7000 chiếc với tổng giá trị hơn 1100 tỷ đô la Hơn nữa thị phần của các máy bay chở khách thân hẹp (như Boeing737) sẽ chiếm 75% nhu cầu. Nhưng Trung Quốc cũng đang phát triển máy bay thân hẹp của riêng mình — C919, đối thủ cạnh tranh với Boeing 737 và Airbus 320 —,với mức giá hấp dẫn hơn. Việc sản xuất hàng loạt máy bay C919 được lên kế hoạch vào năm 2021, sau đó thị trường Trung Quốc dành cho máy bay nước ngoài phân khúc này sẽ đóng cửa.
Trong khi đó, các hãng hàng không các nước đang phát triển ngày càng gia tăng mối quan tâm đến giải pháp thay thế cho "737" có vấn đề, đó là …. máy bay MS-21 mới của Nga, mới chỉ bắt đầu "giương cánh"! Tuần trước, Bộ trưởng Công thương Liên bang Nga Denis Manturov đã thảo luận về việc bán những chiếc máy bay này với đại diện Indonesia. Theo ông, hiện MS-21-300 đã thành công vượt qua gia đoạn nhận giấy chứng chỉ chất lượng.
"Việc nhận giấy Chứng nhận chất lượng theo tiêu chuẩn Nga và châu Âu và bắt đầu đưa vào hoạt động sẽ cho phép tăng cường quảng bá máy bay ở Đông Nam Á và các khu vực khác", Bộ trưởng cho biết.
