Các nhà phân tích dự đoán rằng vào cuối năm nay, doanh số vàng đen của Nga bán ra nước ngoài sẽ tăng gấp ba.
Gần như ngay sau khi áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với công ty nhà nước PDVSA của Venezuela, giới dầu mỏ Mỹ bắt đầu tính toán thiệt hại. Khối lượng hàng nhập từ Venezuela đã giảm ba lần. Mặc dù Hoa Kỳ có sản lượng dầu có hàm lượng lưu huỳnh thấp rất dồi dào (trước hết, đó là công ty WTI có trụ sở ở Tây Texas), nhưng vẫn không đủ để đáp ứng nhu cầu về nguyên liệu thô.
Một số nhà máy lọc dầu của Mỹ - đặc biệt, ở Bờ Đông và Vịnh Mexico - tập trung vào việc tinh chế dầu thô nặng, chủ yếu đến từ Venezuela. Người Mỹ tự mình đã chặn lại kênh này.
Theo số liệu của công ty đầu tư Caracas Capital Markets, trong tuần cuối tháng 2, hai tàu chở dầu chỉ giao được 766 nghìn thùng nguyên liệu từ quốc gia Nam Mỹ đến Hoa Kỳ. Trong khi các công ty Nga đã gửi 9 tàu với hơn 3 triệu thùng dầu và sản phẩm dầu mỏ đến Hoa Kỳ trong tuần đó.
Đến đầu tháng 4, khối lượng xuất khẩu dầu của Venezuela sang Hoa Kỳ giảm 4,5 lần so với cùng kỳ năm ngoái, xuống 139 nghìn thùng mỗi ngày. Và sau khi lệnh cấm vận bắt đầu có hiệu lực vào ngày 28 tháng 4, việc giao hàng đã chấm dứt hoàn toàn.
Hạn chế áp đặt này đã gây ra sự thiếu hụt cấp tính tại thị trường Mỹ, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) thừa nhận. Tất cả những “tay chơi” quan trọng trong ngành công nghiệp lọc dầu của Mỹ - Citgo Oil, Valero Energy và Chevron – đều bị ảnh hưởng.
Trong khi trong hai tuần đầu tiên của tháng Năm, nguồn cung cấp dầu của Venezuela cho Hoa Kỳ ở mức 0, thì khối lượng mua nguyên liệu thô từ Nga đạt mức kỷ lục.
Theo tính toán của Caracas Capital Markets, từ ngày 1 tháng 5 đến ngày 13 tháng 5, 13 tàu chở dầu từ Nga đã giao 5 triệu thùng cho Hoa Kỳ - tương đương số lượng dầu trong bốn tháng trước.
“Điều trớ trêu là người Nga được hưởng lợi từ sự sụp đổ của Venezuela: một quốc gia bị trừng phạt thay thế một quốc gia khác trong việc cung cấp cho Hoa Kỳ”, - nhà quản lý của Venezuela Capital, ông Russ Dellen nói.
Theo dự báo của ông, nguồn cung dầu hàng tháng của Nga cho Hoa Kỳ sẽ tăng gấp ba vào cuối năm nay. Các nhà phân tích khác đồng ý với đánh giá này.
“Nga sẵn sàng lấp đầy thị phần của Venezuela tại thị trường Mỹ. Do đó, Moskva được khoản bảo hiểm rất hiệu quả: Nga cho Caracas vay tiền mà hy vọng hoàn lại khoản vay rất nhỏ”,- các chuyên gia Oil Price nhấn mạnh.
Các nhà máy lọc dầu châu Âu sử dụng các loại dầu nặng cũng phải khẩn trương tìm kiếm sự thay thế cho dầu lưu huỳnh đã biến mất khỏi thị trường. Họ trở thành nạn nhân ngẫu nhiên của các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran và Venezuela, do thị trường mất đi gần 800 nghìn thùng mỗi ngày. Ngoài ra, trong khuôn khổ thỏa thuận OPEC +, các nước xuất khẩu đã cắt giảm trước tiên việc khai thác các loại dầu nặng, trong khi vẫn duy trì khối lượng cung cấp dầu nhẹ đắt tiền.
Theo số liệu của Refinitiv Eikon, từ tháng 10 đến tháng 3, Ả Rập Saudi đã giảm một nửa xuất khẩu các loại dầu - lưu huỳnh sang châu Âu, còn Iraq - hơn 40%. Vào tháng Tư, sự không thể tiếp cận nguồn dầu mỏ Iran và Venezuela đã khiến những người mua châu Âu thực sự “tranh giành” dầu Urals của Nga, hãng tin Reuters lưu ý.
“Tất cả các nhà máy lọc dầu đang tìm kiếm dầu Urals hoặc sản phẩm tương đương,- hãng tin trích dẫn lời một thương nhân dầu mỏ châu Âu. Rõ ràng là khối lượng dầu này sẽ không đủ cho tất cả”.
“Những lô hang nhập khẩu thay thế đắt hơn đáng kể. Vào tháng 3, cuộc cạnh tranh ngày càng cao giữa các nhà máy lọc dầu châu Âu đối với dầu của Nga đã làm giảm chênh lệch giá giữa dầu Urals và dầu Brent xuống 30% - mức tối thiểu kể từ năm 2013.
Nhờ vậy giới sản xuất dầu mỏ của Nga đã kiếm được thêm 140 triệu USD trong tháng đầu mùa xuân so với tháng 10, trước khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump áp dụng lệnh trừng phạt dầu đối với Iran và tiến hành cấm vận vàng đen từ Venezuela.
"Trừng phạt và các yếu tố địa chính trị khác đã dẫn đến thực tế : lĩnh vực lọc dầu đang gặp phải tình trạng thiếu dầu nặng nhập khẩu từ Venezuela và một phần từ Iran. Vấn đề này đặc biệt “nóng hổi” đối với Hoa Kỳ", Bộ trưởng Năng lượng Nga Alexandr Novak nói trong cuộc phỏng vấn với báo Asharq al Awsat. Tuy nhiên, khó có thể nói rằng việc cung cấp các loại dầu nặng sẽ được khôi phục đến đâu, nhưng sự thiếu hụt của chúng xác nhận phần thưởng tích cực cho dầu Urals và giảm giá đối với dầu Brent”.
