Vụ Oceanbank: Xét xử Hà Văn Thắm và Nguyễn Hoàng Long
Sáng 14.1, Tòa án nhân dân TP.Hà Nội tiến hành xét xử sơ thẩm vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” xảy ra ở Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương Oceanbank.
Bị cáo Hà Văn Thắm (sinh năm 1972, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Dương, Oceanbank) lĩnh thêm 15 năm tù về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của tổ chức tín dụng”. Đây là lần thứ hai Hà Văn Thắm bị truy tố về tội danh này liên quan đến hoạt động ngân hàng. Tuy nhiên, cựu Chủ tịch Oceanbank có đơn xin vắng mặt do đang bị ốm cũng như đang thụ hành án tại trại giam Ngọc Lý, Bắc Giang.
HĐXX nhận thấy có thể căn cứ lời khai trước đó của Hà Văn Thắm tại cơ quan điều tra nên việc bị cáo xin vắng mặt không gây ảnh hưởng đến phiên tòa. Hoạt động xét xử vẫn diễn ra dù không có mặt nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Dương, Oceanbank.
Như vậy, cùng với bản án tù chung thân trước đó do Tòa ánh nhân dân cấp cao Hà Nội tuyên về cùng tội danh, tổng hình phạt cho Hà Văn Thắm là tù chung thân.
Cùng bị xét xử trong vụ án này với Hà Văn Thắm là bị cáo Nguyễn Hoàng Long (sinh năm 1972, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Vina Megastar) cũng bị HĐXX tuyên phạt 20 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, tổng hợp bản án 10 năm tù trước đó về cùng tội danh này đối với Nguyễn Hoàng Long, hình phạt chung là 30 năm tù.
Hà Văn Thắm toan tính gì khi cho Vina Megastar vay tiền?
Tại phiên tòa, HĐXX nhận định, hành vi của các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm hoạt động của các tổ chức tín dụng, xâm phạm trật tự trị an xã hội.
Theo đại diện của cơ quan tố tụng, do cần trả nợ và tiêu dùng cá nhân, Nguyễn Hoàng Long đã thế chấp, lập hợp đồng khống về việc mua sắm sắt thép, yêu cầu Oceanbank giải ngân, chiếm đoạt hơn 91 tỷ đồng của Ngân hàng Đại Dương.
Đối với Hà Văn Thắm, dù biết Tâọ đoàn Vina Megastar còn dư nợ nhưng vẫn ký quyết định nâng hạn mức tín dụng lên 250 tỷ đồng, tài sản đảm bảo không đủ cơ sở pháp lý, tạo điều kiện cho Nguyễn Hoàng Long chiếm đoạt 91 tỷ đồng của Oceanbank.
Cụ thể, theo cáo trạng truy tố, năm 2012, do cần tiền trả nợ cho các khoản vay đến hạn, sử dụng cá nhân, chi phí cho hoạt động doanh nghiệp, Nguyễn Hoàng Long thế chấp tài sản là quyền sử dụng đất tại xã Mễ Trì, huyện Từ Liêm, Hà Nội (nay là phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) và số 254 Thụy Khuê (phường Thụy Khuê, quận Tây Hồ, Hà Nội) để OceanBank cấp hạn mức tín dụng cho Công ty Megastar 100 tỷ đồng.
Điều đáng nói, vì không có tài sản thế chấp nên Nguyễn Hoàng Long thế chấp tài sản hình thành trong tương lai là Dự án Công viên hồ điều hòa Nhân Chính nhưng thực tế dự án này không đủ giá trị pháp lý để Oceanbank nâng hạn mức tín dụng lên thành 250 tỷ.
Sau khi được cấp hạn mức tín dụng, Nguyễn Hoàng Long chỉ đạo các giám đốc, kế toán trưởng, nhân viên kế toán trong các công ty thuộc Công ty cổ phần Tập đoàn Vina Megastar lập hồ sơ khống để được vay 224,371 tỷ đồng.
Trong khoản vay này, OceanBank đã thu được 132,910 tỷ đồng, trong đó trước khi khởi tố vụ án, Nguyễn Hoàng Long trả 55,5 tỷ đồng, ngân hàng xử lý tài sản đảm bảo thu được 35 tỷ đồng và sau khi khởi tố vụ án, xử lý tài sản thế chấp thu hồi được 42,410 tỷ đồng. Còn lại 91,481 tỷ đồng, Nguyễn Hoàng Long đã chiếm đoạt của OceanBank.
HĐXX nhận định, hành vi của bị cáo Hà Văn Thắm là nguy hiểm, bất chấp pháp luật, cố tình cho vay không đảm bảo cơ sở pháp lý dù cấp dưới đã báo cáo Dự án hồ điều hòa không đủ điều kiện đảm bảo. Tuy nhiên, Hà Văn Thắm vẫn quyết định cho vay vì thấy dự án này gần khu đất Công ty của bản thân đang đầu tư, nếu Tập đoàn Vina Megastar không trả nợ thì cựu Chủ tịch Oceanbank hy vọng sẽ mua lại được dự án này.
Tại phiên tòa, đại diện OceanBank đề nghị bị cáo Nguyễn Hoàng Long và Vina Megastar trả cả nợ gốc lẫn tiền lãi cho ngân hàng. Tuy nhiên, Tòa nhận thấy hợp đồng tín dụng ký với Nguyễn Hoàng Long là hợp đồng vô hiệu do bị cáo Long thực hiện hành vi gian dối. Vì vậy, không phát sinh lãi trong hợp đồng này.
HĐXX xác định bị cáo Long chỉ phải trả số nợ gốc còn lại là hơn 91 tỷ đồng mà không phải trả tiền lãi cho OceanBank.
Tại phiên xét xử cũng như trong quá trình làm việc tại cơ quan điều tra, Nguyễn Hoàng Long thừa nhận mọi hành vi phạm tội và xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt.
Hà Văn Thắm cũng gửi đơn đến phiên tòa thừa nhận hành vi phạm tội và mong được giảm án.
Khi tự bào chữa tại phiên tòa, Nguyễn Hoàng Long cho biết, bản thân không có ý định lừa đảo, chiếm đoạt tiền của ngân hàng.
Long giải thích, trong quá trình kinh doanh, do cần sử dụng tiền tái cấu trúc nợ, nên bị cáo thực hiện vay vốn của ngân hàng. Ngân hàng đã khẳng định trên cơ sở tài sản đảm bảo, đã được thẩm định, đồng ý cho doanh nghiệp vay vốn. Lúc vay tiền, doanh nghiệp của Long đã cố gắng trả nợ nhưng do hoàn cảnh khách quan, Nguyễn Hoàng Long năm 2013 còn bị bắt trong một vụ án khác, không thu hồi được nợ, không có nguồn tiền trả nợ chứ không phải bản thân không có ý thức trả.
Lúc thi hành án, nguyên Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Vina Megastar Nguyễn Hoàng Long đã động viên các bên liên quan trả nợ và thực tế đã trả nợ hơn 50% tổng tiền vay của ngân hàng.
Do đó, bị cáo khẳng định bản thân mình đã hết sức cố gắng và mong Hội đồng xét xử đánh giá tình tiết giảm nhẹ này cho bị cáo trong việc có ý thức tự giác khắc phục hậu quả.
Đối với tình tiết này, HĐXX đã ghi nhận và xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo Nguyễn Hoàng Long, nguyên Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Vina Megastar.