Nếu có thể — trong cả những trận chiến đấu thực sự. Về việc "thử nghiệm xe tăng" - trong tài liệu của "Sputnik".
Từ lý thuyết đến thực hành
Xe tăng cần phải sống sót trên chiến trường trong ít nhất 15 phút. Và sau đó — là sự may mắn. Trong thời bình, một chiếc xe chiến đấu đắt tiền sẽ tồn tại trong nhiều năm mà không bị hư hại nghiêm trọng nào. Các nhà chế tạo xe tăng Nga từ lâu đã nắm rõ sự thật này, ngay từ thời Liên Xô.
Do đó, việc kiểm tra mẫu xe tăng mới về các thông số kỹ thuật đôi khi mất hơn một năm. Xe mới được thử nghiệm trong một số giai đoạn - cả chiếc xe nguyên chiếc và từng bộ phận, cấu kiện, thiết bị riêng lẻ.
Các thử nghiệm bắt đầu tại nhà máy, và sau đó là bài kiểm tra cấp nhà nước. Trong quá trình đó, xe bị bắn phá bằng tất cả các loại vũ khí chống tăng được biết đến, vượt qua bãi mìn và đạn phá, bom hàng không được kích nổ ngay bên cạnh (kiểm tra độ vững chắc tấm bọc thép, mối hàn, các bộ phận riêng lẻ thân vỏ), hoạt động dưới tác động của vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Một giai đoạn quan trọng không kém là thử nghiệm khí hậu.
"Thiết bị cần phải hoạt động trong khoảng từ -50 đến + 50 độ C, - chuyên gia, cựu sĩ quan xe tăng Viktor Murakhovsky - tổng biên tập tạp chí "Kho vũ khí của Tổ quốc" nói - Có những buồng nhiệt độ đặc biệt trong các nhà máy, nơi xe tăng được kiểm tra trong thời gian dài ở mức nhiệt độ thấp và cao. Sau đó xe được thử ở nhiều vùng khác nhau của đất nước - từ Bắc cực băng giá đến miền nam nóng bỏng, nơi vào mùa hè, sức nóng vượt qua +45 độ C. Ngoài ra, động cơ, hệ thống điều khiển hỏa lực và vũ khí được thử nghiệm trên vùng núi cao".
Hàng ngàn km hoạt động ở điều kiện khó khăn...
Một tính năng đặc trưng của xe tăng Liên Xô và Nga là khả năng hành quân đường dài, trong khi vẫn duy trì đầy đủ khả năng sẵn sàng chiến đấu. Nhà sản xuất đặc biệt chú ý đến điều này trong quá trình kiểm tra chất lượng mẫu xe mới, không chỉ với động cơ, hệ thống truyền động, mà còn cả thiết bị điều khiển, liên lạc.
"Một cuộc hành quân kéo dài ba ngày, chạy 300 - 400 km mỗi ngày không chỉ ảnh hưởng đến các cơ phận di chuyển, - Victor Murakhovsky cho biết, - Điều quan trọng là phải hiểu hệ thống điều khiển hỏa lực hoạt động như thế nào sau đó, đạn dược trong tình trạng ra sao, đội xe cảm thấy sức khỏe thế nào - có duy trì được khả năng chiến đấu hay không?. Tức là thử nghiệm công thái học của xe".
Việc chạy thử nghiệm như vậy có một lịch sử lâu dài trong việc chế tạo xe tăng ở Nga. Mùa xuân năm 1940, nhà thiết kế Mikhail Koshkin đã dẫn hai chiếc T-34 hành tiến từ Kharkov đến Moskva và ngược lại. 1500 km đường qua rừng, cánh đồng, qua tuyết sâu và bùn lầy.
Cựu giám đốc Tổng cục thiết giáp Bộ Quốc phòng Nga, Thượng tướng Sergei Maev nói: "Vào thời Xô Viết, những đoàn xe thử nghiệm đã vượt qua 1500 - 2.000 km. Theo mỗi xe có chuyên gia từ nhà máy hoặc Học viện Thiết giáp. Họ đánh giá tất cả các thông số để đảm bảo sử dụng hiệu quả trong chiến đấu. Theo quy định, các hoạt động như vậy không được công bố rộng rãi".
Quyết định cuối cùng thuộc về quân đội...
Chương trình thử nghiệm cuối cùng - hoạt động trong quân đội.
"Chính ở gia đoạn này sẽ xác định độ tin cậy của xe tăng, khả năng vận hành và các phương tiện bảo dưỡng, sửa chữa cần thiết, - Viktor Murakhovsky cho biết - Vào thời Xô Viết, theo cách này, các loại xe tăng chính đã đi vào hoạt động: T-64, T-72 và T-80".
Chỉ sau đó, ủy ban nhà nước mới ký tài liệu khuyến nghị đưa xe tăng mới vào trang bị.
Các phiên bản xuất khẩu trải qua một giai đoạn đặc thù: thử nghiệm so sánh giữa sản phẩm của các nhà máy khác nhau - những nhà thầu chính. Hoặc thử nghiệm cho đến khi hỏng. Xe tăng T-90 đã trải qua quá trình như vậy. Trước khi ký kết hợp đồng, phía Ấn Độ muốn thử nghiệm chiếc xe trong điều kiện khắc nghiệt nhất của đất nước.
"Ba chiếc xe tăng, cùng với các chuyên gia Nga, được gửi đến sa mạc Thar ở biên giới với Pakistan trong ba tháng, - thượng tướng Mayev nói. - Các bài kiểm tra cực kỳ khắc nghiệt. Người lái xe Ấn Độ đã làm nóng quá mức động cơ của một trong những chiếc xe tăng. Rõ ràng, anh ta được giao nhiệm vụ cố tình làm như vậy. Tuy nhiên, điều này trong tầm tay tay các chuyên gia Nga. Chỉ trong 15 giờ, động cơ bị lỗi được tháo ra, tiến hành sửa chữa trực tiếp "tại hiện trường" và lắp trở lại. Sau đó, T-90 đã đi được thêm 1500 km nữa, khẳng định độ tin cậy và khả năng bảo trì cao. Đây là lý lẽ cho quyết định của phía Ấn Độ".
Mọi thứ đều bộc lộ trong thực chiến
Tuy nhiên, trải nghiệm tốt nhất của bất kỳ loại vũ khí nào là tại chiến trường thực sự. Liên Xô đã thực nghiệm nhiều loại vũ khí và thiết bị quân sự mới tại Afghanistan. Hiện nay, nơi thử thách thực chiến chính cho vũ khí Nga - ở Syria. Trong quá trình hoạt động, hơn 200 vũ khí đã trải qua thử nghiệm. Trong số đó có phương tiện hỗ trợ xe tăng "Terminator" dựa trên khung gầm T-90A và như Bộ trưởng Công thương Liên bang Nga Denis Manturov xác nhận, cả xe tăng T-14 "Armata".
Theo Bộ Quốc phòng Nga, sau kết quả thực chiến, một số vũ khí đã được hiện đại hóa sâu, và chấm dứt hoàn toàn công việc phát triển hoặc sản xuất hơn 10 loại vũ khí khác nhau.