Liệu Matxcơva có thể chấp nhận mối quan hệ tình bạn bang giao để chống lại Bắc Kinh. Sau đây là bài của Sputnik về nội dung này.
Vấn đề có thể gây tranh luận
“Nga đã bị loại khỏi G7 sau khi xâm chiếm Crưm vài năm trước. Việc họ tiếp tục thiếu tôn trọng và phớt lờ những quy tắc và tiêu chuẩn quốc tế là lý do họ vẫn nằm ngoài G7 và sẽ tiếp tục như vậy”, - Thủ tướng Canada Justin Trudeau bình luận về sáng kiến của Tổng thống Mỹ.
Thủ tướng Anh Boris Johnson cũng không hài lòng với sáng kiến này. Phát ngôn viên của văn phòng Thủ tướng Anh cho biết, Vương quốc Anh sẽ phủ quyết bất kỳ đề xuất nào đưa Nga tái tham gia nhóm này. London không có ý định cho phép Nga trở lại nhóm G7 trừ phi Nga ngưng "hoạt động hung hăng và gây bất ổn của mình, đe dọa đến an ninh của công dân Anh và an ninh tập thể của các đồng minh của chúng tôi".
Thủ tướng Đức Angela Merkel chưa bình luận về chủ đề này, nhưng, nói chung bà nghi ngờ về khả năng tổ chức hội nghị thượng đỉnh năm 2020. Bà chưa sẵn sàng bay đến Hoa Kỳ trong thời gian đại dịch.
Chính Donald Trump đã hoãn thời gian tổ chức hội nghị G7 - đầu tiên đến cuối tháng 6, theo định dạng trực tuyến, sau đó đến tháng 9, theo định dạng ngoại tuyến.
"Tôi muốn hoãn cuộc họp vì cảm thấy G7 không đại diện cho những gì đang diễn ra trên toàn thế giới. Đây là một nhóm quốc gia vô cùng lỗi thời", ông Trump đã giải thích.
Trong cuộc điện đàm vào ngày 1/6, ông Trump đã thảo luận về việc chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Nga. Vào cuối tháng Năm, Trump đã nói về ý định mời thêm một số quốc gia khác tham gia hội nghị. Ông muốn đưa các đồng minh của mình và một số nước bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 từ virus corona vào nhóm họp này để bàn về "tương lai của Trung Quốc", - người phát ngôn Nhà Trắng Alyssa Farah cho biết.
Tin cũ
Đây không phải là năm đầu tiên các bên thảo luận về khả năng trở lại định dạng G8 với sự tham gia của Nga. “Cho dù chúng ta có thích hay không, chúng ta có một thế giới cần được quản lý”, - ông Trump đã nói vào năm 2018. Tổng thống Pháp cũng có ý kiến tương tự như vậy. Mùa hè năm ngoái, sau cuộc gặp với Vladimir Putin, Emmanuel Macron đã nói rằng, nếu không có G8, thì không thể tìm giải pháp cho vấn đề Ukraina.
Nhưng, họ đặt ra điều kiện tiên quyết cho Matxcơva.
"Trong G7, chúng tôi chỉ có thể ngồi vào ghế phụ, chỉ trong thời gian chiến dịch chống Trung Quốc, và sau một hoặc hai năm nữa họ sẽ đẩy ra Nga khỏi nhóm này", - ông Alexei Kuznetsov, quyền giám đốc Viện Thông tin Khoa học về khoa học xã hội của Viện Hàn lâm Khoa học Nga, nói với Sputnik.
Nga bị ảnh hưởng mạnh bởi COVID-19, thật hợp lý khi Washington mời Matxcơva tham gia thảo luận về Bắc Kinh.
“Tuy nhiên, cần phải hiểu rằng, trong chính trị và kinh tế thế giới không có chỗ cho cảm xúc, và Nga nên cân nhắc kỹ về lợi nhuận của mình. Cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng những đề xuất cụ thể của châu Âu, Mỹ, và Trung Quốc”, - ông Alexei Kuznetsov nhận xét.
Ai được lợi từ điều này?
Cũng trong năm 2014, khi Nga bị loại khỏi G8, Matxcơva bắt đầu xích lại gần với Bắc Kinh. Quá trình này không phải lúc nào cũng dễ dàng, trong sự hợp tác song phương có những trở ngại khó dự kiến. Ví dụ, các ngân hàng Trung Quốc từ chối phục vụ các pháp nhân và cá nhân Nga do các lệnh trừng phạt của Mỹ. Các nhà khoa học Nga đã nhận mẫu virus được lấy từ các bệnh nhân mắc Covid-19 không phải từ Bắc Kinh mà từ các đồng nghiệp châu Âu. Ngoài ra, người Nga, giống như những người nước ngoài khác, đôi khi phải đối mặt tâm lý bài ngoại ở Trung Quốc.
Tuy nhiên, hai nước vẫn đang xích lại gần nhau, và đại dịch và cuộc khủng hoảng thậm chí còn đẩy nhanh quá trình này. Trong bối cảnh giá hydrocarbon giảm mạnh vào đầu mùa xuân, Trung Quốc đã mua dầu thô của Nga với khối lượng kỷ lục lên tới 1,6 triệu tấn. Năm ngoái, kim ngạch thương mại giữa hai nước đã vượt quá 110 tỷ USD (năm 2013 là 88,8 tỷ USD).
Nga và Trung Quốc cũng được liên kết bởi một "liên minh không được công bố". Matxcơva giúp nước láng giềng tạo ra hệ thống cảnh báo tấn công tên lửa. Hai nước thường xuyên tổ chức những cuộc tập trận quân sự chung. Matxcơva sử dụng những phát triển của Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ 5G. Đồng thời, cả hai quốc gia đều nằm trong danh sách "các cường quốc muốn xem xét lại trật tự thế giới” do Mỹ lập ra.
Ông Temur Umarov, cố vấn tại Trung tâm Carnegie Matxcơva cho rằng, điện Kremlin sẽ không làm hỏng mối quan hệ với đối tác quan trọng nhất chỉ để tham dự hội nghị G7.
“Dưới thời Trump, Trung Quốc đã trở thành đối thủ chính của Washington trong chính sách đối ngoại, và Mỹ đang cố gắng để Matxcơva ít nhất giữ thái độ trung lập trong cuộc đối đầu này, - ông Umarov nói với phóng viên Sputnik. - Matxcơva hiểu rõ điều này. Vào năm ngoái, ông Trump cũng đã nói lên những lời kêu gọi tương tự, nhưng không có kết quả gì hết”.
Ông Temur Umarov nói thêm rằng, Nga nên rất thận trọng với đề xuất của Tổng thống Trump, ông nói rất nhiều điều, và sau đó ông phát đi những tín hiệu tự mâu thuẫn với chính ông.
Nói về những quốc gia khác có thể được mời tham gia hội nghị thượng đỉnh, thì Hàn Quốc và Úc là hai đối tác và đồng minh lâu năm và đáng tin cậy của Washington trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Tình hình với Ấn Độ là khác. Mối quan hệ giữa New Delhi và Bắc Kinh vốn là căng thẳng, kể cả do tranh chấp biên giới, đã được cải thiện trong những năm gần đây.
Về mặt lý thuyết, Ấn Độ có thể tham gia định dạng mở rộng của G7, chuyên gia Alexei Kupriyanov từ Viện Kinh tế Quốc tế và Quan hệ Quốc tế (IMEMO) nhận xét.
“Trước hết phải nói rằng, nhiều điều sẽ phụ thuộc vào diễn biến tình hình trên biên giới với Trung Quốc và nói chung vào tình trạng mối quan hệ Ấn Độ - Trung Quốc, - ông Kupriyanov giải thích trong cuộc trò chuyện với Sputnik. – Yếu tố thứ hai là phản ứng của các quốc gia khác được mời tham gia hội nghị thượng đỉnh. Thời gian gần đây Ấn Độ trốn tránh tham gia các sự kiện mang tính chất chống Trung Quốc. Ví dụ, Ấn Độ đã không mời Úc tham gia cuộc tập trận Malabar (diễn tập ba bên của Nhật Bản, Ấn Độ và Hoa Kỳ. - Ed.), để không biến hoạt động này thành cuộc tập trận của nhóm Bộ Tứ Quad gồm Úc, Ấn Độ, Nhật Bản và Mỹ".
Nhưng, nếu tình hình trên biên giới trở nên nghiêm trọng hơn, Ấn Độ có thể thay đổi ý kiến để cho thấy rằng, họ có thể đi cùng với ai nếu Trung Quốc đi quá xa, chuyên gia lưu ý.
Trong mọi trường hợp, Nga sẽ không trở lại G7. Không có lý do chính đáng để trở lại nơi mà bạn đã bị đá ra một lần. "Cuộc thảo luận về Trung Quốc" không phải là một chủ đề có thể khiến ông Vladimir Putin thực hiện chuyến đi vượt đại dương vào tháng Chín. Ngoài ra, như thư ký báo chí của Tổng thống Nga, ông Dmitry Peskov nhắc nhở, hiện có các cơ chế đối thoại quốc tế, cho phép lãnh đạo các nước tham gia có thể trao đổi mọi vấn đề một cách hiệu quả. Ví dụ, Hội nghị thượng đỉnh G20, nơi các nhà lãnh đạo của tất cả các quốc gia hàng đầu thế giới gặp nhau.