Hệ thống nguy hiểm
Hiệp hội Viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn thế giới (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunications) có hơn 11 nghìn tổ chức tại 200 quốc gia. Kể từ đầu năm, hơn 4 tỷ thanh toán đã được chuyển qua hệ thống này.
Chính thức, SWIFT là một doanh nghiệp tư nhân, nhưng vì được thanh toán bằng đô la, nên phụ thuộc rất nhiều vào Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ và theo đó, chính quyền Hoa Kỳ.
"Chúng ta phải chuẩn bị trước để ngắt khỏi kết nối SWIFT thực sự, chứ không chỉ về mặt tâm lý",- Fan Xinghai cho biết và nói thêm, - "Trung Quốc hiện dễ bị tổn thương trước các lệnh trừng phạt tiềm năng của Washington".
Lý do trực tiếp cho vấn đề này là ý định của Washington nhằm áp đặt biện pháp trừng phạt đối với các quan chức Trung Quốc, liên quan đến việc vi phạm quyền của người Hồi Giáo ở Trung Quốc. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký luật tương ứng vào ngày 17 tháng Sáu.
Một tuần trước đó, các nghị sĩ đảng Cộng hòa trình bày một báo cáo dài 120 trang về «Tăng cường nước Mỹ trước các mối đe dọa toàn cầu", trong đó đề xuất khoảng 130 biện pháp khả thi để tác động đến" những kẻ thù thực sự của Hoa Kỳ " - Nga, Trung Quốc và Iran.
Một trong số đó là yêu cầu SWIFT ngừng hợp tác với các ngân hàng từ các quốc gia không thân thiện. Hơn nữa, trong vấn đề này, đảng Cộng hòa chỉ đề cập đến việc vi phạm quyền của người Hồi giáo ở Trung Quốc.
Vì vậy Bắc Kinh có mọi lý do để chờ đợi các lệnh trừng phạt cá nhân sẽ đi theo sau các biện pháp kinh tế. Không có gì đáng ngạc nhiên khi Trung Quốc quyết định vào cuộc và nghiêm túc chuẩn bị cho việc ngắt kết nối khỏi SWIFT.
Nhân dân tệ thay vì đồng đô la
Nhưng có một yếu tố thứ hai, quan trọng hơn - mối quan tâm về triển vọng của đồng đô la. Như Fan Xinghai lưu ý, ngày càng có khả năng đồng tiền Mỹ mất giá mạnh, có thể tác động rất tiêu cực đến Trung Quốc.
Guo Shu Khanh, Chủ tịch Ủy ban Điều tiết Bảo hiểm và Ngân hàng Trung Quốc, nói về điều tương tự vào tuần trước. Trong báo cáo tại Diễn đàn ngân hàng ở Thượng Hải, ông lưu ý Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, "là ngân hàng trung ương thực tế của thế giới", và gần đây đã trở nên quá quan tâm đến việc in tiền.
"Một số người nói: nợ trong nước không phải là nợ, nợ thực sự chỉ là từ bên ngoài, - Guo nói, - Nhưng đối với Hoa Kỳ, ngay cả nợ nước ngoài về cơ bản cũng không phải là nợ. Điều này đã hoạt động trong nhiều thập kỷ, nhưng không thể tồn tại mãi mãi".
Theo ông, việc bơm đô la vào nền kinh tế Mỹ chỉ biến thành sự tăng trưởng kỷ lục trên thị trường chứng khoán, hoàn toàn xa rời thực tế.
"Quy mô của sự biến dạng là chưa từng có, Guo nói. - Nhưng đây không phải là bữa trưa miễn phí: tất cả chúng ta nên cảnh giác với sự mất giá".
Và người Trung Quốc không đơn độc trong việc này. Ngay cả ở Hoa Kỳ, trong bối cảnh máy in làm việc không ngừng, người ta đã nói về việc chấm dứt kỷ nguyên của đồng đô la là tiền tệ dự trữ chính trên thế giới.
"Năm 2021, đồng đô la có thể mất giá 35%", -Stephen Roach - cựu giám đốc điều hành của Morgan Stanley Asia cảnh báo. - "Điều này sẽ dẫn đến việc giảm mạnh tiền tiết kiệm của hộ gia đình và tăng nợ công trong bối cảnh việc bơm tiền không có bảo chứng vào nền kinh tế".
Thật vậy, kể từ năm 2008, Cục Dự trữ Liên bang đã in ra khoảng 8 nghìn tỷ đô la, và năm nay có kế hoạch bổ sung thêm 5 nghìn tỷ. Vì vậy, đồng tiền Mỹ khó có thể tránh khỏi sự suy yếu.
Đối với Trung Quốc, nước đã đầu tư hơn 1 nghìn tỷ vào trái phiếu chính phủ Mỹ, việc mất giá đe dọa những tổn thất lớn. Do đó, Bắc Kinh muốn giảm thiểu rủi ro bằng cách thúc đẩy đồng nhân dân tệ thay thế.
"Nếu tài sản nước ngoài của chúng tôi bằng Nhân dân tệ, thì sẽ không có nỗi sợ hãi như vậy, ông Fan Xinghai nói, - Việc quốc tế hóa Nhân dân tệ sẽ cho phép chúng tôi bù đắp cho áp lực tài chính từ bên ngoài".
Có một sự thay thế
Cần nhắc lại các nhà lập pháp Mỹ từng đe dọa ngắt kết nối nước Nga khỏi hệ thống SWIFT kể từ khi bắt đầu cuộc chiến trừng phạt vào năm 2014. Đáp lại, Ngân hàng Trung ương Nga đã phát triển hệ thống thông tin tài chính (SPFS) của riêng mình.
Đến ngày 1 tháng 1 năm 2020, SPFS có 391 người dùng. Năm 2019, những người tham gia hệ thống gửi khoảng 12,9 triệu tin điện.
Trước đó, Trung Quốc cũng có Hệ thống thanh toán quốc tế Trung Quốc (CIPS). Và năm ngoái, tại hội nghị thượng đỉnh BRICS tháng 11, Nga và Trung Quốc đã đồng ý hợp nhất hệ thống cho các khoản thanh toán quốc tế.
SFPS cung cấp các giao dịch bằng đồng Rúp, CIPS - bằng Nhân dân tệ, do đó, người dùng không phụ thuộc vào Hoa Kỳ và SWIFT. Và đồng thời thoát khỏi nhu cầu thanh toán bằng đô la Mỹ, làm suy yếu vị thế của nó như là một đồng tiền dự trữ.
