Theo vị ĐBQH đợt thiên tai, lũ lụt vừa qua ở miền Trung, trong rất nhiều nguyên nhân có nguyên nhân chủ quan là con người đang phá huỷ môi trường và cái giá phải trả thực sự quá đắt.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Rừng Việt Nam bị Mỹ rải 77 triệu lít hóa chất
Thảo luận tại nghị trường chiều qua, 3/11, phần phát biểu giải trình của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường về độ che phủ rừng, kế hoạch phục hồi diện tích rừng tư nhiên của Việt Nam nhận được sự chú ý rất lớn của các đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước.
Ông Nguyễn Xuân Cường trao đổi lại với các đại biểu đề cập nguyên nhân thiên tai nặng nề vừa qua ở Việt Nam có phần nguy do rất lớn là vì “mất rừng”, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã có một số lý giải liên quan.
Theo Bộ trưởng, tổng diện tích rừng hiện nay của Việt Nam là 14,6 triệu hecta, trong đó rừng tự nhiên là 10,3 triệu hecta, rừng trồng là 4,3 triệu hecta.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường khẳng định, có được kết quả này, là sự cố gắng vượt bậc. Theo đó, năm 1990, Việt Nam chỉ có 9 triệu ha rừng, lúc đó hệ số che phủ chỉ 27% mà trong vòng 30 năm, hệ số che phủ đã đạt gần 42% (cao hơn nhiều mức trung bình của thế giới là 29%).
Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp cũng cho hay, về nguyên liệu, trong 4,3 triệu ha rừng trồng, Việt Nam đã sản xuất ra 30 triệu m3 nguyên liệu để xây dựng một ngành kinh tế công nghiệp về lâm nghiệp, 4.600 doanh nghiệp chế biến. Năm nay 2020 có thể xuất khẩu tới 13 tỷ USD lâm sản. Đây là một cố gắng về phát triển vùng nguyên liệu.
Về rừng tự nhiên, Bộ trưởng khẳng định, Đảng, Quốc hội, Chính phủ luôn có chính sách để bà con chăm nuôi, bảo vệ rừng tự nhiên với chế độ ngày càng tăng lên.
“Trước đây chúng ta có chế độ khoán chăm nuôi, bảo vệ rừng tự nhiên 50.000 đồng/ha, bây giờ lên 520.000 đồng/ha nhưng Quốc hội yêu cầu thời gian tới phải nâng lên 1 triệu/ha thì mới bảo đảm từng bước cho chất lượng khu vực 10,3 triệu ha khoanh nuôi bảo vệ rừng tự nhiên phát triển”, ông Cường nói.
Đáng chú ý, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng thừa nhận, về việc giữ rừng tự nhiên, còn một số bất cập, tồn tại.
“Trong 30 năm phát triển, rừng tự nhiên không thể phục hồi như ngày xưa bởi vì trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước, 77 triệu lít thuốc hóa học đã hủy hoại 2 triệu ha rừng ở miền Trung. Bây giờ phải phục hồi từng bước”, vị lãnh đạo nêu rõ.
Người đứng đầu Bộ Nông nghiệp cũng khẳng định, thời gian tới, chính sách khoán khoanh nuôi, bảo vệ rừng, chi trả dịch vụ môi trường rừng cần được cải thiện, nâng cao mức tiền công khoán để đảm bảo từng bước nâng cao chất lượng khoanh nuôi bảo vệ rừng. Thế giới thừa nhận, tôn trọng các cam kết của Việt Nam phát triển rừng bền vững.
Sẽ là trung thực hơn nếu Bộ trưởng nói mất rừng do quản lý bất cập
Tại phiên thảo luận chiều nay, ngày 4/11, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (đoàn Hà Nội) cũng nêu nhiều con số và nhận định đáng chú ý.
Tranh luận với Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, bà Mai dẫn báo cáo của Chính phủ cho biết, hiện cả nước có 3.400 giấy phép khai thác tài nguyên có tác động đến rừng tự nhiên.
Cùng với đó, tình trạng khai thác trái phép cũng xảy ra nhiều trên địa bàn cả nước, xâm hại diện tích rừng tự nhiên. Báo cáo kiểm toán nêu rõ nhiều sai phạm trong việc cấp phép các dự án khai thác tài nguyên tại Việt Nam.
“Xin trao đổi lại với Bộ trưởng Nông nghiệp ý kiến lý giải diện tích rừng tự nhiên thu hẹp là do “Đế quốc Mỹ rải thảm hoá chất”. Nói như thế không sai nhưng đáng ra sẽ là toàn diện, trung thực, thuyết phục hơn nếu Bộ trưởng phân tích những nguyên nhân từ những bất cập trong việc quản lý từ Trung ương đến địa phương có rừng”, ĐBQH Vũ Thị Lưu Mai thẳng thắn.
Ngoài ra, vị đại biểu cũng cho rằng, cần phải nhìn nhận việc trồng rừng thay thế chỉ là biện pháp khiên cưỡng vì rừng tự nhiên có những đặc điểm ưu việt mà rừng trồng không có được.
“Giữ được một héc-ta rừng tự nhiên, giá trị còn cao hơn 100 héc-ta rừng trồng mới”, nữ ĐBQH nói.
Điểm lại hàng loạt hậu quả nặng nề của đợt thiên tai vừa qua, bà Lưu Mai nhấn mạnh, tất cả chúng ta đều bàng hoàng, đau xót vì sự ra đi của nhiều cán bộ, chiến sĩ và người dân vì sự giận dữ của tự nhiên.
Theo bà Mai, trong rất nhiều nguyên nhân có nguyên nhân chủ quan là con người đang phá huỷ môi trường và cái giá phải trả thực sự quá đắt.
“Trong thiên tai, chúng ta thấy được tình người, tình nghĩa quân dân nhưng cũng thấy được những lỗ hổng cần kịp thời chỉnh sửa trong chủ trương, chính sách phát triển”, vị ĐBQH nhận xét.
Trước đó, hôm qua, ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu (đoàn An Giang) cũng bàn về vấn đề này. Theo ông Hiếu, bão thì năm nào cũng có nhưng tại sao bão năm nay lại cứ nặng nề hơn năm trước, mức nước lụt trên tường nhà mỗi đợt bão về lại ngày càng cao hơn.
ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu nói, chúng ta hô hào trồng rừng nhưng vẫn cho phép những đại dự án khởi công ngay lõi rừng hay thủy điện cóc vẫn tiếp tục được duy trì hoạt động hoặc thậm chí còn được cấp giấy phép mới. Nếu vậy sẽ lại còn những trận lụt lịch sử, những cột mốc tang thương nữa phải ghi nhận.
Vị đại biểu cũng cho hay, thừa nhận sai lầm và thay đổi trong tư duy là việc còn khó. Ông ví dụ, mỗi người trong đầu vẫn quan niệm gỗ quý tự nhiên là đẹp hơn gỗ công nghiệp, vẫn khoe với khách đến thăm cái cầu thang, cái tủ, cái bàn làm từ giáng hương hay lim sến táu. Rồi tự huyễn hoặc là gỗ của mình nhập khẩu từ Lào, Miến không phải phá rừng đặc dụng Việt Nam.
“Bảo vệ môi trường theo tôi phải bắt đầu từ tư duy, mà tư duy là phải nhờ giáo dục mà có”, ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu nhấn mạnh đồng thời khẳng định, không thể dùng lòng tốt để khắc phục hậu quả của bão lũ từ năm này qua năm khác.
