Sáng 15/4, nhiều hành khách đến làm thủ tục tại sân bay Tân Sơn Nhất phản ánh về tình trạng ùn tắc kéo dài khi làm thủ tục soi chiếu an ninh. Hành khách xếp hàng dài chật kín lối vào từ 6h sáng tại các cửa soi hành lý xách tay của nhà ga quốc nội.
Tình trạng ùn tắc tại khu vực soi chiếu vẫn diễn ra dù trước đó 10 ngày, Cục Hàng không Việt Nam đã có văn bản yêu cầu các sân bay phải bố trí nhân sự hướng dẫn hành khách hoàn thành việc khai báo y tế và kiểm tra khai báo y tế trước khi xếp hàng vào khu vực soi chiếu an ninh, đảm bảo tất cả hành khách khai báo y tế và tránh ùn tắc khi qua điểm kiểm tra soi chiếu. Đồng thời, sân bay Tân Sơn Nhất cũng đưa ra khuyến nghị:
"Hành khách nên có mặt tại sân bay ít nhất 2 giờ trước giờ khởi hành để hoàn tất thủ tục hàng không. Thực hiện khai báo y tế trên trang https://tokhaiyte.vn. Nhân viên hàng không sẽ kiểm tra khai báo y tế của hành khách trước khi xếp hàng vào khu vực kiểm tra an ninh soi chiếu”.
Thế nhưng vào trưa 16/4, hàng chục hành khách của VN260 (lộ trình TP.HCM - Hà Nội) vẫn liên tục "cầu cứu" nhân viên hỗ trợ vì trễ giờ lên cửa máy bay. Họ cho biết mặc dù đã xếp hàng gần một giờ nhưng vẫn không thể qua kịp cửa soi chiếu như dự định.
Trách nhiệm thuộc về phía nào?
Trao đổi về vấn đề này, ông Lưu Việt Hùng - Chánh văn phòng sân bay Tân Sơn Nhất cho biết:
"Hiện nay việc tuân thủ của hành khách không ổn, trung bình 5 khách đi qua cửa soi chiếu thì có đến 3 khách bị an ninh soi chiếu nhắc quay lại bỏ vật dụng qua máy soi. Bên cạnh đó, việc kiểm tra tờ khai y tế cho thấy hành khách thường xuyên đến điểm kiểm tra không có tờ khai".
Ông Hùng cũng cho biết Cục Hàng không đã quy định nhân viên hàng không phải kiểm tra xem hành khách đã khai báo y tế hay chưa trước khi xếp hàng vào khu vực kiểm tra an ninh soi chiếu. Tuy nhiên, vẫn có nhiều hành khách đến cửa an ninh rồi bị yêu cầu quay lại bổ sung tờ khai, khiến tình trạng ùn tắc thêm trầm trọng. Bên cạnh đó, Chánh văn phòng sân bay nhận định yêu cầu khai báo y tế qua điện thoại thông minh đang gây khó khăn cho một nhóm hành khách không có smartphone. Ông Hùng chia sẻ:
"Họ chỉ có điện thoại cục gạch, không biết lấy gì khai. Khai giấy thì không chịu".
Trong khi đó tại Sân bay Nội Bài lại không hề xảy ra tình trạng này. Khác với trải nghiệm ở sân bay Tân Sơn Nhất, một hành khách cho hài lòng hơn khi đến khu vực chờ soi chiếu an ninh tại sân bay Nội Bài (Hà Nội):
"Ở Nội Bài, nếu khách bay chuyến sau mà đến sớm sẽ có ghế ngồi chờ tại một nơi khác, khách bay trước sẽ đi thẳng vào khu soi chiếu. Mỗi chuyến bay, họ làm công tác soi chiếu an ninh riêng với thời gian hợp lý. Hành khách cũng không bị kéo theo tâm lý chờ đợi, mệt mỏi".
Ngược lại, khi bay chuyến bay TP.HCM - Hải Phòng sau khi loay hoay điền tờ kê khai y tế trên giấy thì cho biết họ rất lúng túng không biết trình cho ai. Một hành khách khác chia sẻ:
"Tôi khai báo y tế nhưng không được hướng dẫn phải nộp tờ khai cho ai hay đưa ai xem, không thấy ai cầm giấy giống mình nên tôi rất hoang mang".
Một trong những nguyên nhân khác được đại diện Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cho biết chính là do cách khai thác các chuyến bay “giá rẻ” của các hãng.
Cụ thể, các hãng hàng không đang tập trung khai thác máy bay thân rộng như Boeing 787, Airbus 350 với sức chứa lớn hơn, dồn vào một khung giờ khiến lượng người cần qua cửa an ninh quá lớn. Đại diện ACV chia sẻ:
"Vietnam Airlines hoạt động từ 5h đến 22h, trong đó cứ giờ chẵn là bay tàu lớn với hơn 300 khách. VietJet cũng đưa vào dòng A321 hơn 200 khách".
Dẫn đến tình trạng lưu lượng hành khách qua sân bay Tân Sơn Nhất tăng đột biến theo từng khung giờ như hiện nay, không rải đều ra các khung giờ như mọi năm.
Khi smartphone nhưng không hề "thông minh"
Nguyên nhân khác được đại diện ACV đưa ra là tình trạng nghẽn mạng của hệ thống khai báo y tế khiến hành khách khai báo xong phải chờ đợi để nhận mã OTP. Đại diện ACV cho biết đang làm việc với Cục Y tế dự phòng để khắc phục tình trạng này.
Sau nhiều ngày tái diễn tình trạng ùn tắc, Cục Hàng không Việt Nam đã cử đoàn công tác vào sân bay Tân Sơn Nhất để tìm phương án khắc phục. Theo Cục trưởng Cục Hàng không Đinh Việt Thắng, nguyên nhân khiến tình trạng ùn tắc trầm trọng trong những ngày đầu là do nhân viên an ninh soi chiếu áp dụng quy định kiểm tra trực quan ngẫu nhiên với 10% hành khách. 10 người qua cửa an ninh thì sẽ chọn ngẫu nhiên 1 người để yêu cầu kiểm tra trực quan (nhân viên an ninh trực tiếp dùng tay, mắt kiểm tra hành lý).
Cục trưởng Thắng cho biết các nhân viên an ninh thực hiện việc này theo quy định quốc tế và phù hợp với yêu cầu tăng cường an ninh trước dịp 30/4, 1/5. Tuy nhiên, đây là một nguyên nhân gây ùn tắc nên Cục Hàng không đã cử đoàn công tác vào họp để điều chỉnh lại.
Thống kê của Sân bay Tân Sơn Nhất cho biết, vào ngày 14/4, khách qua sân bay đạt 64.000 người và tăng lên 77.000 vào 15/4, trong đó khách nội địa đi từ sân bay này tăng đột biến với khoảng 8.000 khách. Hôm 16/4, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất dự báo khách còn cao hơn, nhất là ở các chuyến bay nội địa vào dịp cuối tuần. Trong đó, sáng cùng ngày từ 5h đến 6h55, tại sân bay đã có tới 39 chuyến cất cánh, tăng 7 chuyến so với cùng khung giờ này hôm 15/4.
