Bộ Giao thông Vận tải khẳng định, dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông chuẩn bị được cấp chứng nhận an toàn hệ thống do đơn vị tư vấn độc lập Pháp cấp, chuẩn bị cho vận hành thương mại từ 1/5 tới.
Bộ GTVT vừa có báo cáo Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước về công tác đánh giá an toàn hệ thống đối với dự án đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông.
Đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông sẽ chạy từ 1/5?
Thông tin đáng chú ý rằng đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông sắp nhận được chứng nhận an toàn hệ thống của đơn vị tư vấn độc lập Pháp và sắp “chạy thật” từ ngày 1/5/2021 tới đây được Bộ GTVT cho biết trong Báo cáo số 3638.
Đây là văn bản của Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) báo cáo về công tác đánh giá an toàn hệ thống đối với dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông gửi Hội đồng kiểm tra Nhà nước về công tác nghiệm thu công trình xây dựng ngày 26/4/2021.
Trong Báo cáo số 3638 gửi Hội đồng nghiệm thu Nhà nước, Bộ GTVT cho biết, hiện nay, dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông đã hoàn thành công tác vận hành toàn hệ thống cuối năm 2020. Tổng thầu cũng đã phối hợp cùng với Metro Hà Nội duy trì chạy 2 đôi tàu trên tuyến để tiếp tục kiểm tra, đánh giá tính ổn định của hệ thống thiết bị và nâng cao tính thuần thục cho các nhân sự tham gia vận hành. Ban Quản lý dự án Đường sắt, Tổng thầu, Tư vấn giám sát đã hoàn thành công tác nghiệm thu công trình và đang thực hiện kiểm đếm, chuyển giao hồ sơ và các công việc phục vụ cho công tác bàn giao với Công ty Metro Hà Nội.
Bộ GTVT báo cáo cho hay, chứng nhận an toàn hệ thống dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông do đơn vị tư vấn ACT của Pháp dự kiến sẽ được cấp vào ngày mai 28/4/2021.
Đồng thời, trên cơ sở hồ sơ nghiệm thu hoàn thành dự án đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông, chứng nhận an toàn hệ thống, kèm theo 16 vấn đề khuyến cáo đã được Bộ GTVT chấp thuận tại văn bản số 3445 ngày 19/4/2021 và ý kiến của UBND TP Hà Nội tại văn bản số 1185 ngày 22/4/2021, Bộ GTVT đề nghị Hội đồng kiểm tra Nhà nước kiểm tra công tác nghiệm thu hoàn thành xây dựng công trình Dự án của Chủ đầu tư.
Bộ GTVT cũng lưu ý, sau khi có chứng nhận an toàn hệ thống của tư vấn ACT Pháp cộng với việc chủ đầu tư tổ chức nghiệm thu hoàn thành, Bộ GTVT đề nghị Hội đồng kiểm tra Nhà nước xem xét ban hành thông báo kiểm tra công tác nghiệm thu Dự án để kịp thực hiện công tác bàn giao, vận hành khai thác dịp 1/5/2021 theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Các thủ tục pháp lý dự án Cát Linh – Hà Đông cơ bản đã hoàn thành
Trong báo cáo của mình, Bộ GTVT cho biết, hiện Bộ đã hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan để báo cáo giải trình 16 khuyến cáo mà Tư vấn ACT nêu tại báo cáo số 13 nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối khi vận hành Cát Linh – Hà Đông.
Trong đó, Bộ GTVT nêu rõ, đối với 9/16 nội dung khuyến cáo liên quan trong giai đoạn vận hành khai thác cần có sự phối hợp của UBND TP Hà Nội và Bộ GTVT đã có Văn bản số 112 ngày 30/3/2021 và số 2990 ngày 5/4/2021 gửi UBND TP Hà Nội phối hợp thực hiện một số nội dung khuyến cáo còn lại về an toàn đối với Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông.
Đến ngày 22/4/2021 vừa qua, UBND TP Hà Nội đã có văn bản số 1185 ngày 22/4/2021 về việc phối hợp thực hiện một số nội dung khuyến cáo còn lại, trong đó đề nghị thực hiện theo khuyến cáo 1 hoặc khuyến cáo 3 mà Tư vấn ACT đề nghị.
Báo cáo Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước, Bộ GTVT khẳng định đã triển khai thực hiện theo khuyến cáo thứ 3 do Tư vấn ACT khuyến nghị.
Ngoài ra, Bộ GTVT cũng đã thống nhất với UBND TP Hà Nội về việc bổ sung nhân sự để tiếp nhận vận hành Dự án tại văn bản số 3383 ngày 16/4/2021 làm cơ sở để xem xét phê duyệt bổ sung vào quy trình vận hành khai thác.
Về 7/16 nội dung khuyến cáo liên quan trong quá trình đầu tư phê duyệt dự án, cùng với tình hình thực tế Dự án hiện nay, Bộ GTVT đã chấp thuận tại văn bản số 3445/ ngày 19/4/2021 làm cơ sở để báo cáo bổ sung cho Tư vấn ACT để hoàn thành báo cáo cuối cùng.
Về phía Ban Quản lý dự án đường sắt, Bộ GTVT cho hay, trên cơ sở chấp thuận của cơ quan cấp trên (là Bộ GTVT), Ban Quản lý dự án đường sắt đã làm việc cụ thể với Tư vấn ACT và có các văn bản gửi ACT để giải trình các nội dung đã thực hiện, đồng thời yêu cầu Tư vấn ACT cấp chứng nhận đánh giá an toàn hệ thống.
Bộ GTVT nêu rõ, ngày 15/4/2021, Ban Quản lý dự án đường sắt có văn bản số 1070 gửi Tư vấn ACT làm rõ khuyến cáo lựa chọn và cung cấp bổ sung kết quả thực hiện cho các phát hiện mà Tư vấn ACT nêu.
Ngày 19/4/2021, Ban Quản lý dự án đường sắt có văn bản số 1115 gửi Tư vấn ACT xác nhận chấp nhận 16 phát hiện nêu trong báo cáo số 13 để Tư vấn ACT cấp chứng nhận an toàn cho Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông.
Đến ngày 21/4/2021, Ban Quản lý dự án đường sắt có văn bản số 1155 gửi Tư vấn ACT xác nhận chấp nhận 16 phát hiện nêu trong báo cáo số 13 để Tư vấn ACT cấp chứng nhận an toàn cho Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông.
Sang ngày 21/4/2021, Ban Quản lý dự án đường sắt có văn bản số 1154/ gửi Tư vấn ACT về việc phiếu theo dõi các phát hiện nêu trong báo cáo số 13 của Tư vấn ACT đối với Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông.
Mới đây nhất, ngày 23/4/2021, Bộ GTVT có thư số 3619 gửi đơn vị tư vấn ACT khẩn trương xem xét để cấp chứng nhận an toàn hệ thống. Bộ GTVT khẳng định, dự kiến ngày 28/4/2021 Tư vấn sẽ hoàn thành việc cấp chứng nhận an toàn hệ thống cho Dự án đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông.
Dự án Cát Linh – Hà Đông: Tiêu chuẩn Trung Quốc, Pháp hay Việt Nam?
Trong báo cáo của mình, Bộ GTVT cũng đề cập đến một số vấn đề phát sinh, những tình huống khó lường trước trong quá trình hoàn tất đánh giá an toàn hệ thống dự án Cát Linh – Hà Đông.
Theo đó, Bộ GTVT lưu ý, hệ thống tiêu chuẩn áp dụng của dự án chủ yếu là “tiêu chuẩn Trung Quốc”.
Cụ thể, theo tiêu chuẩn khai thác GB/T 30013 – 2013 của Trung Quốc sẽ chỉ có quy định, đánh giá an toàn đối với hệ thống tín hiệu chứ không có quy định đánh giá an toàn hệ thống toàn dự án.
Cùng với đó, việc đánh giá hệ thống tín hiệu mà phía tổng thầu EPC Trung Quốc cấp thời gian vận hành thử (có chở khách) không được dưới 1 năm rồi mới có báo cáo đánh giá cuối cùng về hệ thống tín hiệu.
Về phía tư vấn độc lập ACT của Pháp, Bộ GTVT cho biết đã hoàn thành 13 báo cáo, chứng nhận kiểm tra dự án và kết quả đánh giá đối với 263 nội dung chuyên ngành công trình, 76 mối nguy hiểm, 31 chức năng an toàn, quản lý rủi ro của 11 chuyên ngành thiết bị, đánh giá sự thuần thục, chuyên nghiệp của nhân sự vận hành dự án trong xử lý 10/63 tình huống khẩn cấp.
Tổng quát chung, tư vấn ACT nêu ra 16 nội dung khuyến cáo cần phải khắc phục, đến thời điểm trước 31/3/2021, một số nội dung trong các khuyến cáo đã được thực hiện xong.
Bộ GTVT nhấn mạnh, mặc dù theo nội dung đánh giá, chứng nhận an toàn hệ thống được phê duyệt và nội dung hợp đồng đã ký bám theo yêu cầu chung của Thông tư 16 nhưng khi triển khai các nhiệm vụ lại không đánh giá được hết thực trạng của dự án nên thời gian qua “mất thời gian” làm việc rõ ràng với Tổng thầu EPC Trung Quốc cũng như ACT để đánh giá an toàn hệ thống nhằm khôi phục các tài liệu trước năm 2017.
Do đó, theo Bộ GTVT việc đánh giá, cấp giấy chứng nhận an toàn hệ thống mới gặp khó khăn, vướng mắc như hiện nay.
Đáng chú ý, Bộ GTVT cũng cho biết, khi chấp thuận đề cương về đánh giá an toàn hệ thống đã không trao đổi và tham vấn ý kiến của Tổng thầu EPC về các tiêu chuẩn quy định của dự án (chủ yếu là của Trung Quốc), chi tiết Thông tư số 16 nên Tổng thầu EPC Trung Quốc “phản ứng” và không thể cung cấp được các hồ sơ tài liệu liên quan theo yêu cầu của phía tư vấn độc lập Pháp ACT.
Cùng với đó, Bộ GTVT cũng thừa nhận, do đây là lĩnh vực mới, còn thiếu kinh nghiệm, chưa nghiên cứu kỹ nội dung đánh giá với thực tế dự án và quá trình thực hiện vẫn phải tiếp tục cập nhật hệ thống khung tiêu chuẩn, thực tế có tiêu chuẩn (Tiêu chuẩn khai thác GB/T 30013) đến tháng 1/2020 mới được Tổng thầu yêu cầu bổ sung vào khung tiêu chuẩn dự án.
Vì sao Tổng thầu Trung Quốc không cấp thêm tài liệu an toàn về đoàn tàu?
Trong báo cáo của mình, Bộ GTVT cũng cho biết, trong thời gian qua, Bộ Giao thông Vận tải và Ban Quản lý Dự án Đường sắt (đại diện chủ đầu tư) đã làm việc với lãnh đạo Tổng thầu EPC Trung Quốc yêu cầu cung cấp hồ sơ an toàn cho đoàn tàu (điện kéo và phanh điện).
Tuy nhiên, gần đây, Tổng thầu khẳng định không cấp thêm tài liệu an toàn đoàn tàu.
Lý do Tổng thầu EPC không cấp thêm tài liệu an toàn về đoàn tàu là vì Trung Quốc không có quy định đánh giá an toàn với đoàn tàu có người lái.
Bộ GTVT cũng khẳng định có kèm theo bằng chứng các thư ngày 7/4/2021 của Tổng thầu xác nhận chịu trách nhiệm về chất lượng đoàn tàu, Thư cam kết của Công ty TNHH Trang thiết bị tàu điện ngầm Bắc Kinh, Công ty TNHH quản lý xây dựng giao thông đường sắt Bắc Kinh.
Trong cuộc họp mới đây, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể nêu rõ, lãnh đạo Bộ đang chỉ đạo Ban Quản lý Dự án đường sắt khẩn trương khắc phục các khuyến nghị, hoàn tất thủ tục theo ý kiến của Tư vấn ACT thuộc trách nhiệm của chủ đầu tư và Tổng thầu EPC Trung Quốc phải thực hiện hoàn thiện các khuyến nghị thuộc trách nhiệm của Công ty Metro Hà Nội để thực hiện vận hành. Trong đó, lưu ý các nội dung như mức độ thuần thục của nhân viên, tăng cường số lượng nhân viên, tăng cường bổ sung diễn tập trong các tình huống bất ngờ, giải pháp sơ tán hành khách trong các trường hợp khẩn cấp.
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cũng khẳng định, trên tinh thần khẩn trương – càng nhanh càng tốt, khi cấp cơ sở báo cáo hoàn thành xong, Bộ GTVT sẽ cùng thành phố Hà Nội ký kết bàn giao toàn bộ dự án để đưa vào vận hành khai thác thương mại, đảm bảo an toàn tuyệt đối. Bộ GTVT cũng làm việc với trách nhiệm cao nhất.
Sau khi nhận chứng nhận an toàn hệ thống do Tư vấn ACT cấp, Bộ GTVT đề nghị Hội đồng kiểm tra Nhà nước kiểm tra công tác nghiệm thu hoàn thành xây dựng công trình dự án, Bộ sẽ triển khai thủ tục bàn giao đường sắt Cát Linh – Hà Đông cho UBND TP. Hà Nội quản lý, khai thác.
Bộ GTVT lưu ý, trong giai đoạn đầu khai thác thương mại, các đơn vị đánh giá an toàn hệ thống tiếp tục theo dõi việc tổ chức vận hành và có xác nhận cuối cùng giai đoạn vận hành này, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người dân khi sử dụng tàu Cát Linh – Hà Đông.
