Trước đây, một vấn đề thách thức liên tục đối với chính phủ Trung Quốc là làm thế nào để nuôi ăn cho số lượng dân số khổng lồ. Vấn đề này đã được giải quyết, bây giờ chính quyền đang bắt đầu cuộc chiến chống lãng phí quy mô lớn. Vào ngày 29 tháng 4, Quốc hội Trung Quốc đã thông qua Bộluật chống sử dụng lãng phí thực phẩm, lập tức có hiệu lực cùng ngày.
Năm ngoái, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình nói rằng "tình trạng lãng phí thực phẩm là điều đáng sợ và gây khó chịu", đồng thời ra lệnh khuyến khích người dân tiết chế trong việc ăn uống. Nhà lãnh đạo Trung Quốc kêu gọi mọi người phát triển cảm giác xấu hổ vì "lãng phí thực phẩm và tự hào về việc tiết kiệm".
Tuyên truyền
Điều 22 của luật quy định rằng các phương tiện truyền thông phải quảng bá luật chống lãng phí sử dụng thực phẩm, các quy định và tiêu chuẩn liên quan, đưa tin về các mô hình tiên tiến, chỉ ra những nhược điểm của lãng phí thực phẩm, hướng dẫn công chúng hình thành khái niệm đúng đắn về thực phẩm và tiêu dùng, và theo dõi dư luận .Cần nhấn mạnh rằng các thông điệp về cuộc chiến chống lãng phí sử dụng thực phẩm phải trung thực và khách quan.
“Nghiêm cấm sản xuất, xuất bản và phân phối các chương trình, tài liệu âm thanh và video cổ vũ việc sử dụng lãng phí thực phẩm, bao gồm cả việc ăn quá nhiều”, - luật quy định .
Theo Điều 30, nếu vi phạm pháp luật có liên quan, các đài phát thanh, kênh truyền hình, trang web lưu trữ âm thanh và video sản xuất, xuất bản và phân phối các tài liệu in, âm thanh, video và các tài liệu khác có nội dung tuyên truyền lãng phí và ăn quá nhiều, thì họ phải kịp thời sửa chữa, tức là chặn hoặc gỡ bỏ những nội dung liên quan.
"Trong trường hợp từ chối thay đổi hoặc trong các tình tiết tăng nặng, những người có trách nhiệm sẽ bị phạt từ 10 nghìn nhân dân tệ đến 100 nghìn nhân dân tệ (từ 1,5 nghìn đô la đến 15 nghìn đô la) và có thể ra lệnh đình chỉ hoạt động có liên quan ", - theo văn bản của bộ luật.
Trong số những thứ khác, những người chịu trách nhiệm trực tiếp và cơ quan quản lý có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý.
Lối sống mới
"Luật được xây dựng phù hợp với hiến pháp CHND Trung Hoa với mục đích chống lãng phí lương thực, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, thực hiện các giá trị cơ bản xã hội chủ nghĩa, tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường và thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội bền vững", - nội dung luật cho biết.
Cần nhấn mạnh rằng chính quyền các cấp cần đặt ra các mục tiêu và nhiệm vụ trong đấu tranh chống lãng phí thực phẩm, xây dựng và cải tiến cơ chế làm việc, tổ chức giám sát, xác minh, phân tích và đánh giá lãng phí thực phẩm, tăng cường giám sát và quản lý, đẩy mạnh công tác chống lãng phí thực phẩm, thực hiện công tác vận động và giáo dục.
Đến lượt mình, Quốc vụ viện Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa phải tạo ra các tiêu chuẩn công nghiệp và định mức dịch vụ phù hợp, đồng thời tăng cường quy định ngành. Bất kỳ pháp nhân hoặc tư nhân nào phát hiện lãng phí thực phẩm quá mức đều có quyền báo cáo việc này với các bộ phận liên quan, bộ phận này phải kịp thời xem xét kháng nghị theo quy định của pháp luật.
Luật cũng quy định rằng khi ăn uống ngoài gia đình, cư dân trong nước phải tuân thủ quan niệm tiêu dùng văn minh, lành mạnh và hợp lý, đặt mua và tiêu thụ thực phẩm với số lượng hợp lý, phù hợp với tình trạng sức khỏe, thói quen và nhu cầu dinh dưỡng.
Phục vụ ăn uống công cộng
Các tổ chức kinh doanh dịch vụ ăn uống cần cải thiện hệ thống thu mua, bảo quản và chế biến thực phẩm, nâng cao trình độ đào tạo chuyên môn của nhân viên phục vụ và bắt buộc phải đưa thông tin về tiết kiệm và chống lãng phí vào các chương trình đào tạo.
Họ cũng nên nhắc nhở người tiêu dùng tránh tạo ra lãng phí thực phẩm quá mức, hiển thị các quảng cáo và áp phích chống lãng phí ở những nơi nổi bật, và nhân viên phục vụ cần nhắc nhở thực khách chỉ gọi món đủ dùng theo nhu cầu của họ.
Nên đặc biệt chú ý đến tính thanh đạm khi xây dựng thực đơn cho tiệc buffet, tiệc chiêu đãi, đám cưới, đám tang, đám giỗ, các sự kiện gia đình, những người tổ chức và người tham gia các sự kiện đó nên đặt món một cấch vừa phải, không lãng phí.
Nếu cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống vi phạm quy định của pháp luật, thúc giục khách hàng đặt quá nhiều, khiến khách nhận thức sai, để xảy ra tình trạng lãng phí thực phẩm thì cơ quan có thẩm quyền phải ra quyết định cảnh cáo đối với các cơ sở này, và đưa ra lệnh để sửa chữa vi phạm. Những người từ chối thực hiện những thay đổi cần thiết đối với công việc sẽ bị phạt ít nhất 1.000 nhân dân tệ (khoảng 150 đô la), nhưng không quá 10.000 nhân dân tệ (khoảng 1.500 đô la).
Nếu các cơ sở sản xuất thực phẩm và cơ sở cung cấp dịch vụ ăn uống trong quá trình hoạt động của họ tạo ra một lượng chất thải quá lớn và sau khi có cảnh báo của cơ quan có thẩm quyền mà không chịu khắc phục thì sẽ bị phạt từ 5 nghìn NDT (khoảng $ 770) đến 50 nghìn NDT (7,7 nghìn đô la).
Tiết kiệm từ khi còn nhỏ
Luật yêu cầu các trường học đưa vào chương trình giáo dục các tài liệu về yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt kinh tế, tiết kiệm và chống lãng phí, tổ chức các sự kiện đặc biệt về chủ đề này và phát triển thái độ tôn trọng thực phẩm ở học sinh.
Các cơ sở giáo dục nên thiết lập cơ chế giám sát để ngăn chặn việc sử dụng lãng phí thực phẩm, đồng thời xây dựng và thực hiện các hình thức khen thưởng và phạt thích hợp.
Một điều luật riêng nói rằng các cơ sở giáo dục phải kiểm soát, phân tích và đánh giá số lượng và cơ cấu khách đến căng tin của họ, và dựa trên đó để mua và chuẩn bị thực phẩm.
Mỗi năm ở Trung Quốc có khoảng 35 triệu tấn thực phẩm trở thành rác thải trước khi đến tay người tiêu dùng. Mỗi ngày ở mỗi thành phố trong số 500 thành phố của Trung Quốc, trung bình có khoảng 50 tấn rác thải thực phẩm được thải ra. Theo nghiên cứu, Bắc Kinh, Thượng Hải, Thành Đô và Lhasa thải ra trung bình 17-18 triệu tấn lương thực hàng năm, có thể nuôi sống 30-50 triệu người mỗi năm.