Việt Nam bày tỏ ‘quan ngại sâu sắc’ về tình hình căng thẳng giữa Israel – Palestine ở Gaza, đồng thời lên án những cuộc tấn công nhằm vào dân thường và các cơ sở hạ tầng quân sự. Hà Nội kêu gọi các bên kiềm chế và ngay lập tức chấm dứt bạo lực.
Việt Nam nêu lập trường về xung đột Israel – Palestine ở Gaza
Sau một loạt những diễn biến căng thẳng ngày một leo thang tại dải Gaza giữa Israel và Palestine, Hội đồng Bảo an (HĐBA) Liên Hợp Quốc (LHQ) hôm 16/5 đã buộc phải triệu tập cuộc họp khẩn thứ ba trong tuần để thảo luận về vấn đề này.
Đáng chú ý, cuộc họp được tổ chức theo đề nghị của 10 quốc gia là thành viên đương nhiệm của HĐBA, bao gồm Trung Quốc, Estonia, Pháp, Ireland, Na Uy, Niger, Saint Vincent và the Grenadines, Tunisia, Anh và Việt Nam.
Cuộc họp diễn ra dưới hình thức thảo luận trực tuyến công khai. Trong thành phần tham dự có Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres, Điều phối viên đặc biệt của Tổng Thư ký LHQ về tiến trình hoà bình Trung Đông Tor Wennesland và đại diện của các nước Palestine, Israel, Jordan, Ai Cập, Algeria và Liên đoàn Arab.
Ngoài ra, một số nước thành viên Hội đồng Bảo an và ngoài HĐBA cũng cử người tham dự ở cấp bộ trưởng hoặc thứ trưởng ngoại giao.
Phát biểu tại cuộc họp, Trưởng phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ, Đại sứ Đặng Đình Quý cho biết Việt Nam quan ngại sâu sắc tình hình ngày một leo thang giữa Israel và Palestine. Thương vong hai phía vẫn tiếp tục gia tăng.
“Việt Nam lên án các cuộc tấn công nhằm vào dân thường và các cơ sở hạ tầng dân sự”, Đại sứ Quý khẳng định.
Trưởng phái đoàn Việt Nam nhấn mạnh, các bên liên quan cần ngay lập tức chấm dứt bạo lực, trong thời gian tìm kiếm nguyên nhân gốc rễ của xung đột.
Đại sứ Đặng Đình Quý nêu rõ, Việt Nam kêu gọi chấm dứt mọi hành động bạo lực, kiềm chế không làm phức tạp thêm tình hình.
Trong bài phát biểu của mình, Đại sứ Đặng Đình Quý cũng đề nghị các bên liên quan, đặc biệt là Israel, cần tôn trọng luật nhân đạo quốc tế và kiềm chế tối đa để giảm thiểu thiệt hại và tránh thương vong cho dân thường, tránh gây thiệt hại cho các hạ tầng sơ sở thiết yếu theo Nghị quyết 2573 của HĐBA.
Đại diện Việt Nam đồng thời hy vọng Israel ngay lập tức chấm dứt sử dụng vũ lực quá mức cần thiết cũng như mọi hành động đơn phương làm phức tạp thêm tình hình.
Theo Trưởng phái đoàn Việt Nam, tình trạng nhân đạo tại Dải Gaza đang xấu đi nhanh chóng. Lý do là vì điều kiện kinh tế - xã hội tại khu vực đang ở trong bối cảnh đặc biệt khó khăn, cộng thêm tác động của đại dịch Covid-19.
Đại diện Việt Nam tại Liên Hợp Quốc cũng bày tỏ lo ngại về việc các nhà máy điện cạn kiệt nhiên liệu có thể gây khủng hoảng nghiêm trọng cho ngành y tế và cung cấp nước sạch. Nhân đây, Đại sứ Đặng Đình Quý cũng đánh giá cao nỗ lực của các nhân viên cứu trợ trong tình hình hiện tại.
Đối với cộng đồng quốc tế, Trưởng phái đoàn Việt Nam kêu gọi các thành viên cộng đồng quốc tế và khu vực có ảnh hưởng với các bên cần nỗ lực hơn nữa để ngăn chặn nguy cơ làm bùng phát một cuộc chiến tranh như năm 2014.
“Xung đột chỉ nên được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình. Đặc biệt, về lâu dài, con đường bền vững duy nhất cho khu vực Trung Đông là giải pháp hai nhà nước, trong đó thành lập Nhà nước Palestine với Đông Jerusalem là thủ đô cùng tồn tại hòa bình cùng với Nhà nước Israel”, đại diện Việt Nam nêu rõ.
Theo Đại sứ, các đường biên giới giữa hai nhà nước trên là đường biên giới đã được quốc tế công nhận, dựa trên cơ sở ranh giới trước năm 1967 và những thoả thuận có đượn do thương lượng, phù hợp với luật pháp quốc tế, Hiến chương LHQ và các nghị quyết của LHQ có liên quan.
“Việt Nam hy vọng, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc cần đưa ra thông điệp mạnh mẽ và thống nhất trong vấn đề này”, Đại sứ Quý nhấn mạnh.
Thế giới kêu gọi Israel – Palestine kiềm chế, tránh kích động hận thù
Phát biểu tại cuộc họp, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Manuel de Oliveira Guterres kêu gọi các bên ngay lập tức chấm dứt bạo lực.
Trong khi đó, Điều phối viên đặc biệt Tor Wennesland cho biết, tính từ ngày 10/5 đến nay, Israel đã thực hiện 950 cuộc tấn công vào Gaza, qua đó gây ra cái chết cho 181 người Palestine tại Gaza. Trong số này, có ít nhất 52 trẻ em, đồng thời làm bị thương 1.200 người khác.
Hiện đã có ít nhất 40 trường học và 4 bệnh viện bị phá hủy hoàn toàn hoặc một phần. Có 18 tòa nhà, gồm 4 tòa nhà cao tầng, đã bị phá hủy. Hơn 350 tòa nhà khác bị hư hại, hơn 34.000 người mất nhà cửa.
Sau những diễn biến căng thẳng nhiều ngày qua, các quốc gia thành viên Hội đồng Bảo an đều bày tỏ lo ngại về nguy cơ bạo lực lan rộng và tiếp tục leo thang. Cộng đồng quốc tế đã nhiều lần lên tiếng kêu gọi các bên liên quan kiềm chế tối đa và tránh gây thiệt hại cho dân thường, đồng thời tôn trọng các quy chuẩn luật pháp quốc tế.
Việc sử dụng bạo lực bừa bãi nhằm vào dân thường và cơ sở hạ tầng dân sự bị lên án mạnh mẽ. Một số nước lên án việc Hamas và các nhóm tại Gaza bắn tên lửa vào Israel, ủng hộ quyền tự vệ của Israel nhưng cũng lên án việc Israel sử dụng vũ lực quá mức và vi phạm luật nhân đạo quốc tế khi gây thương vong cho nhiều dân thường và các công trình dân sự tại Gaza, trong đó có hạ tầng thiết yếu và trụ sở cơ quan báo chí. Tình trạng số thương vong tăng lên và điều kiện hạn chế của hệ thống y tế hạn chế cũng là điều hết sức đáng lo ngại.
Tại cuộc họp, các đại biểu đã hoan nghênh nỗ lực của Liên Hợp Quốc và các nước, các tổ chức quốc tế trong việc thúc đẩy lệnh ngừng bắn và mạnh mạnh quy trình tiến đến đàm phán. Lập trường chung của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề này là ủng hộ giải pháp hai nhà nước cho vấn đề Palestine, chấm dứt xung đột.
Các đại biểu đề nghị giải quyết nguyên nhân gốc rễ dẫn đến xung đột, bao gồm hiện tượng phân biệt đối xử, trục xuất người Palestine khỏi nhà cửa đã sinh sống qua nhiều thế hệ, lên án việc các hoạt động định cư của Israel.
Các đại biểu tham dự cuộc họp cũng đánh giá cao vai trò của Điều phối viên đặc biệt, Nhóm Bộ Tứ về hoà bình Trung Đông và các tổ chức, các nước trong và ngoài khu vực có vai trò, ảnh hưởng với các bên trong giải quyết căng thẳng hiện nay. Các nước kêu gọi Hội đồng Bảo an cần có tiếng nói thống nhất, thể hiện vai trò bảo đảm hoà bình và an ninh quốc tế.
Xung đột Israel- Palestine ở Gaza chưa có dấu hiệu kết thúc?
Thực tế, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc buộc phải họp khẩn về tình hình Dải Gaza dù tiên lượng trước về việc khó đạt được kết luận, giải pháp sau cùng và tiến bộ cụ thể trong việc giải quyết xung đột ở khu vực Trung Đông này.
Hôm 17/5, loạt tiêm kích chiến đấu của Israel lại bắt đầu tấn công Gaza dữ dội khi cuộc xung đột bước sang tuần thứ hai.
Phát biểu trên kênh truyền hình CBS Đối diện Quốc dân (Face The Nation) hôm Chủ nhật 16/5, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố tiếp tục tấn công nhằm vào Hamas, triệt tiêu tiềm lực tên lửa, rocket của phong trào vũ trang này.
Ông Netanyahu cũng thừa nhận chưa có dấu hiệu rõ ràng cho thấy xung đột sớm chấm dứt trong thời gian ngắn. Theo Thủ tướng Netanyahu, việc các bên kiềm chế và ngừng bạo lực (giữa người Israel và người Palestine ở Dải Gaza) ngay lúc này là điều gần như ‘không tưởng’.
“Chúng tôi sẽ làm mọi thứ cần thiết để lập lại trật tự và ổn định,” Thủ tướng Israel khẳng định và lưu ý việc này cũng đòi hỏi mất một thời gian khá dài.
Vài giờ sau phát biểu của người đứng đầu Chính phủ Israel, loạt tiêm kích chiến đấu của quốc gia này bắt đầu đợt tấn công khác nhằm vào Dải Gaza, tấn công tuyến giao thông chính yếu, các cơ sở quân sự, an ninh và hệ thống đường dây điện cung cấp cho thành phố phía Nam Gaza, theo hãng tin AP và nhiều phương tiện truyền thông địa phương. Các cuộc tấn công dữ dội hơn và kéo dài hơn so với đợt không kích một ngày trước đó.
“Chiến dịch (tấn công nhằm vào Hamas ở Gaza - PV) sẽ tiếp tục được triển khai với sức mạnh lớn, tập trung nhất. Tất nhiên, có thể cần nhiều thời gian và chịu sức ép (từ cộng đồng quốc tế) nhưng Israel cũng có được sự ủng hộ quan trọng, nhất là từ phía Mỹ”, Thủ tướng Netanyahu lớn tiếng tuyên bố.
Ngày 16/5, Jon Ossoff, thành viên Đảng Dân chủ (từ Georgia), cùng 27 Thượng nghị sĩ khác lên tiếng kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức nhằm ngăn chặn bất cứ thiệt hại nào thêm về nhân mạng tại khu vực này.
Thủ tướng Netanyahu tuyên bố bảo vệ lợi ích quốc gia và người dân của mình, đồng thời bỏ ngỏ triển vọng theo đuổi, thực thi lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas theo lời kêu gọi của cộng đồng quốc tế.
Nhà lãnh đạo khẳng định Lực lượng phòng vệ Israel đang nỗ lực tiêu diệt Hamas đồng thời cho ném bom, nã rocket, pháo kích liên tục vào Gaza.
Cũng như lập trường của Việt Nam, đại diện chính quyền các nước Hoa Kỳ, Qatar, Ai Cập và cộng đồng quốc tế đều đang nỗ lực đạt được lệnh ngừng bắn. Tuy nhiên, theo New York Times, đến nay vẫn không có kết quả.
Trong khi đó cuộc chiến ngôn từ giữa Israel và Palestine cũng không có dấu hiệu “hạ nhiệt”. Hai bên liên tục công kích hận thù và đổ lỗi cho nhau. Nhà lãnh đạo Hamas, Moussa Abu Marzouk, phó Thủ lĩnh chính trị của nhóm này, nói với đài truyền hình Kan của Israel hôm 16/5 rằng, nếu lệnh ngừng bắn được thực thi thì cũng phải tuân theo điều kiện của phía Hamas chứ không phải yêu sách của Israel.
“Nếu Israel không muốn ngừng bắn, chúng tôi cũng chẳng có lý do gì mà dừng lại”, thủ lĩnh Hamas nhấn mạnh.
Không thể dùng dân thường làm “lá chắn tên lửa” ở Dải Gaza
Lực lượng Phòng vệ Israel, trong một tuyên bố đưa ra vào sáng thứ Hai 17/5, cho biết tiếp tục tấn công các mục tiêu ở Gaza, trong đó có 9 cứ điểm của giới chỉ huy cấp cao Hamas. Thông cáo cũng khẳng định một số cứ điểm trong số này được sử dụng để cất giữ vũ khí.
Về vấn đề sát hại trẻ em Palestine, Thủ tướng Israel Netanyahu lên tiếng đổ lỗi cho phong trào Hồi giáo Hamas, nói rằng tổ chức này sử dụng dân thường làm “lá chắn sống” tên lửa.
“Chúng tôi nhắm mục tiêu vào tổ chức khủng bố. Không giống như Hamas, cố tình có ý định làm hại dân thường khi núp sau lưng dân thường, chúng tôi đang làm mọi thứ để tránh hoặc hạn chế càng nhiều càng tốt việc làm tổn hại tới dân thường, đồng thời có thể trực tiếp tấn công những kẻ khủng bố”, Thủ tướng Israel khẳng định.
Nhà lãnh đạo Benjamin Netanyahu cho biết Israel làm mọi cách để tránh thương vong cho dân thường nhưng ‘không đời nào’ từ bỏ tiêu diệt khủng bố.
“Hamas bắn hàng nghìn quả tên lửa vào các thành phố của chúng tôi với mục đích cụ thể là giết hại dân thường ở những nơi này. Bạn phải làm gì để bảo vệ người dân mình khi đó?”, ông Netanyahu nêu vấn đề.
Được biết, tuyên bố cứng rắn và gay gắt của chính quyền Israel được đưa ra sau khi cộng đồng quốc tế lên tiếng chỉ trích xung đột, yêu cầu các bên liên quan giảm căng thẳng, kiềm chế, tìm kiếm giải pháp hòa bình.
Chính quyền Palestine khẳng định hậu quả của những màn nã tên lửa và không kích liên tục của Israel làm ít nhất 197 người, trong đó có 58 trẻ em thiệt mạng, 34 phụ nữ. Đồng thời, cũng có không dưới 10 người ở Israel tử vong trong những cuộc tấn công bằng tên lửa vào Gaza, vùng lãnh thổ do nhóm phiến quân Hamas kiểm soát.
Cộng đồng quốc tế ngoài việc lên án tình hình bạo lực nghiêm trọng, những hành vi làm phức tạp thêm tình hình giữa Israel – Palestine, còn đang nỗ lực nhằm đạt được lệnh ngừng bắn và chấm dứt bạo lực tại khu vực này giữa các bên.
Liên Hợp Quốc và chính quyền các nước đang kêu gọi nhanh chóng ngăn chặn tình hình căng thẳng xấu đi ở Dải Gaza, tránh để khu vực một lần nữa rơi vào hỗn loạn, đặc biệt là đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân thường.
