Theo Quyết định về đặc xá năm 2021, các đối tượng được đặc xá bao gồm: Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tủ có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Khẳng định chính sách khoan hồng đặc biệt của Việt Nam
Văn phòng Chủ tịch nước đã tổ chức họp báo công bố Quyết định về đặc xá năm 2021 của Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Phát biểu tại cuộc họp báo, Ông Lê Khánh Hải, Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước chủ trì cuộc họp nhấn mạnh:
“Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước CHXHCN Việt Nam đã tiến hành nhiều đợt đặc xá, tha tù cho những phạm nhân đã lao động, học tập tốt để trở về với cộng đồng. Năm 2021 đánh dấu nhiều sự kiện trọng đại của đất nước như Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Bầu cử Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 thành công tốt đẹp. Xuất phát từ truyền thống nhân đạo tốt đẹp của dân tộc ta, chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước đối với người phạm tội cũng như kết quả thực hiện công tác đặc xá dựa vào tình hình thực tế của công tác thi hành án phạt tù trong thời gian vừa qua. Căn cứ điều 88, điều 91 Hiến Pháp năm 2013 và Luật Đặc xá năm 2018, theo đề nghị của Chính Phủ ngày 30/6/2021, Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam đã ký Quyết định số 1161/2021/QĐ-CTN về Đặc xá năm 2021 nhân dịp kỷ niệm 76 năm Quốc khánh Nước CHXHCN Việt Nam 02/09/2021”.
Đặc xá là một chủ trương lớn của Ðảng Cộng sản Việt Nam thể hiện sự nhân đạo của chế độ, có ý nghĩa lớn về mặt chính trị, kinh tế, xã hội, ngoại giao.
Đặc xá 2021 công bằng, minh bạch, công khai
Trả lời báo chí về số lượng phạm nhân được đặc xá năm 2021 theo Quyết định của Chủ tịch nước, Thiếu tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công An, cho biết:
“Đặc xá được thực hiện minh bạch, công bằng, công khai theo quyết định của Chủ tịch nước. Ngay sau hôm nay, các cơ quan chức năng sẽ xét đặc xá theo quyết định và bài bản. Hiện chưa thể thống kê số lượng người được đặc xá năm 2021 là bao nhiêu. Tuy nhiên, phạm nhân mang quốc tịch nước ngoài có số lượng hơn 600 người, gồm 28 quốc tịch và một số không xác định quốc tịch. Có thể khẳng định rằng, những phạm nhân có quốc tịch nước ngoài cũng được đối xử bình đẳng nhưng phạm nhân Việt Nam. Nếu phạm nhân mang quốc tịch nước ngoài có đủ điều kiện thì cũng sẽ được ân xá lần này”.
Một số câu hỏi về chính sách tái hòa nhập cộng đồng dành cho phạm nhân được đặc xá cũng được đưa ra. Thiếu tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công An, giải đáp:
“Đảng, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam đã có quy định về mặt pháp luật về việc tái hòa nhập cộng đồng với những người thi hành xong án phạt. Những người được đặc xá tái hòa nhập cộng đồng cũng nằm trong quy định pháp luật và Nghị định được công khai”.
Lo ngại trước diễn biến phức tạp dịch bệnh COVID-19 có thể ảnh hưởng tới quá trình Đặc xá, thiếu tướng Lê Quốc Hùng cho biết thêm:
“Trên cơ sở phòng chống dịch hiện nay, khi có quyết định đặc xá của Chủ tịch nước, chúng tôi sẽ có biện pháp tuân thủ y tế để đảm bảo cho người đặc xá không nhiễm COVID-19 hay lây nhiễm COVID-19 ra cộng đồng” - Thứ trưởng Bộ Công An, thiếu tướng Lê Quốc Hùng nhấn mạnh.
Luật Đặc xá năm 2018 mở rộng hơn cánh cửa nhân đạo
Về những điểm mới của Đặc xá năm 2021, Thiếu tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công An nêu rõ:
“Luật Đặc xá năm 2018 đã khắc phục cơ bản những bất cập của Luật Đặc xá năm 2007. So với các nước xung quanh hoặc các nước tương đồng với mặt dân số thì tỷ lệ phạm nhân của Việt Nam thấp hơn rất nhiều. Hiện nay Việt Nam có 10 vạn phạm nhân đang thực hiện thi hành án tại các cơ sở cải tạo và thi hành án. Trong Quyết định về Đặc xá năm 2021 đã quy định rõ đối tượng chịu án tử hình không nằm trong đối tượng được ân xá”.
Một số điểm mới trong Luật Đặc xá 2018 có thể kể đến quy định như “trong thời hạn 5 ngày kể từ ngày quyết định về đặc xá được niêm yết, phổ biến, người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn căn cứ vào quy định tại Điều 11 và Điều 12 của luật này làm đơn đề nghị đặc xá”, trong khi Luật Đặc xá năm 2007 không cho phép người đang chấp hành án phạt tù có quyền này mà chỉ có giám thị trại giam, giám thị trại tạm giam mới được đề nghị đặc xá.
Về trường hợp giảm án cho “trùm cờ bạc” Phan Sào Nam, Thiếu tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công An thông tin thêm:
“Phan Sào Nam không phải thuộc đối tượng đặc xá. Các cơ quan thi hành án sẽ có trách nhiệm thông báo với người dân và báo chí về quy trình xét xử” - Thiếu tướng Lê Quốc Hùng nhấn mạnh.
Thực hiện Luật Đặc xá năm 2007, Chủ tịch nước đã 7 lần quyết định về đặc xá nhân các ngày lễ lớn, sự kiện trọng đại của đất nước. Sau 10 năm thực hiện Luật, tổng số phạm nhân được Chủ tịch nước quyết định đặc xá là hơn 87.000 người. Nhờ công tác hỗ trợ người được đặc xá được thực hiện tốt nên số người tái phạm tội rất thấp. Như năm 2013, sau 1 năm thực hiện đặc xá, số người được đặc xá có hành vi vi phạm pháp luật chỉ chiếm tỷ lệ 0,73% so với tổng số 15.523 người được đặc xá. Đó cũng là minh chứng sống động, hiệu quả của chính sách nhân đạo, giúp cho người được đặc xá vươn lên thành người có ích, đóng góp vào sự phát triển của đất nước./.
