Nơi thiết kế tàu ngầm diesel-điện cho Hải quân Việt Nam
© Sputnik / Vitaly Timkiv
/ Đăng ký
Cục thiết kế kỹ thuật hàng hải trung ương Rubin (CDB ME Rubin) là nhà phát triển hàng đầu của Nga về các loại thiết bị kỹ thuật hoạt động dưới nước. Các tàu tuần dương-tàu ngầm tên lửa năng lượng hạt nhân hùng mạnh, các tàu ngầm hạt nhân đa năng đã được thiết kế ở đây.
Đây là nơi thiết kế các tàu ngầm diesel-điện Kilo đang trong biên chế của Hải quân Nga và Hải quân một số quốc gia, trong đó có Việt Nam. Ở phương Tây loại tàu ngầm này được gọi là “hố đen đại dương” bởi khả năng hoạt động vô cùng yên tĩnh. Ngoài ra, Cục thiết kế Rubin đã chế tạo ra những phương tiện không người lái dưới nước độc đáo có khả năng xuống độ sâu lớn nhất.
Nga có truyền thống lâu đời trong lĩnh vực đóng tàu ngầm. Những phương tiện di chuyển dưới nước đầu tiên đã được tạo ra dưới thời Đế chế Nga. Đây là một chủ đề trong cuộc trò chuyện với nhà thiết kế trưởng Dmitry Semyonov.
"Cục thiết kế của chúng tôi là cơ sở lâu đời nhất ở Nga chuyên thiết kế các thiết bị hàng hải. Năm ngoái, Rubin đã bước sang 120 tuổi, - ông Dmitry Semyonov nói. - Trong 120 năm qua, Cục thiết kế đã phát triển nhiều dự án tàu ngầm diesel-điện và hạt nhân từng tham gia vào cả Thế chiến I và Thế chiến II, vào Chiến tranh Lạnh, và đang tham gia thể hiện sức mạnh răn đe hạt nhân. Nhưng chúng tôi cũng phát triển các loại thiết bị hoàn toàn hòa bình: các giàn khoan dầu khí ngoài khơi thuộc loại chịu được băng. Một ví dụ sinh động về năng lực của công ty chúng tôi là hoạt động thành công lâu dài của giàn khoan khai thác dầu Prirazlomnaya trên thềm lục địa Bắc Cực của Nga. Vào cuối những năm 1990 khó khăn nhất đối với đất nước chúng tôi, Rubin đã thiết kế tàu cao tốc Sokol. Nó đã được xây dựng, nhưng ưu tiên đã được dành cho sản phẩm hợp tác giữa Nga và Đức - đoàn tàu Sapsan hiện chạy giữa St.Petersburg, Matxcơva và Nizhny Novgorod".
Tàu điện "Sokol" trong bảo tàng đường sắt ở St.Petersburg
Hiện nay đoàn tàu Sokol vẫn duy trì tình trạng hoạt động tốt, nó được trưng bày tại Viện Bảo tàng Đường sắt ở St.Petersburg. Ngoài ra, Rubin đã tạo ra các loại tổ hợp huấn luyện cho những thiết bị hàng hải khác nhau. Theo ông Dmitry Semyonov, tất cả các loại kỹ thuật nói trên là công lao to lớn của nhà thiết kế huyền thoại Igor Spassky, cựu tổng giám đốc Cục thiết kế Rubin. Bây giờ ông đã 95 tuổi, nhưng ông vẫn tiếp tục làm việc, dẫn đầu một số dự án khoa học.
Các phương tiện tự hành không người lái dưới nước
Kể từ đầu những năm 2010, các loại phương tiện tự hành không người lái dưới nước đã trở thành một hướng mới trong hoạt động của Cục thiết kế Rubin. Vào đầu thế kỷ XXI, các nhà đóng tàu ở St.Petersburg đã nhận ra tầm quan trọng và triển vọng to lớn của trí tuệ nhân tạo (AI) trong việc đóng tàu ngầm. Theo nhà thiết kế trưởng, các chuyên gia đã bắt đầu đưa các yếu tố AI vào hệ thống định vị và hệ thống điều khiển vũ khí trên tàu ngầm có người lái.
Ông Dmitry Semyonov cho biết: "Trong các dự án tàu ngầm, chúng tôi bắt đầu tích hợp kỹ thuật robot ban đầu được tạo ra trên cơ sở những phát triển của các viện nghiên cứu khác ở đất nước chúng tôi. Tuy nhiên, các cơ sở khoa học có thể phát triển một lý thuyết, tạo ra các mẫu thí nghiệm. Và việc đưa lý thuyết vào thực hành là nhiệm vụ của các kỹ sư chuyên nghiệp. Vào những năm 2011-2013, Cục thiết kế Rubin đã nói lên ý định tạo ra một loại thiết bị hàng hải mới. Trong suốt một thập kỷ, chúng tôi đã chuyển đổi từ một phòng thiết kế thành một công ty thiết kế và sản xuất đầy đủ giá trị. Các phương tiện tự hành không người lái dưới nước đã chiếm lĩnh một phần khá lớn trong hoạt động của công ty chúng tôi (tất nhiên, không gây hại cho các dự án tàu ngầm chiến đấu truyền thống). Rubin hiện có khoảng ba chục sản phẩm robot dưới nước".
Phương tiện tự hành không người lái dưới nước "Amulet-2" của Công ty cổ phần "Rubin"
© Sputnik / Kirill Kallinikov
/ Tại Diễn đàn kỹ thuật - quân sự quốc tế Army 2021, Cục thiết kế Rubin đã giới thiệu siêu robot ngầm Vityaz. Vào tháng 5 năm 2020, chính tàu robot tự hành Vityaz của Nga đã lặn xuống phần sâu nhất của rãnh Mariana là vực thẳm Challenger và thực hiện một cuộc hành trình mạo hiểm ở độ sâu 10.028 m. Cục thiết kế Rubin cũng đã giới thiệu các thiết bị không người lái tự hành dưới nước thuộc lớp siêu nhỏ Amulet và Amulet-2 có trọng lượng 17.2 - 22.5 kg và chiều dài 1.3-1.65 mét, với độ lặn sâu 50-70 mét.
Theo ông Dmitry Semyonov, các khách hàng lâu năm từ nước ngoài mua thiết bị dưới nước của Nga bắt đầu tỏ ra quan tâm đến các phương tiện tự hành không người lái được sản xuất ở St.Petersburg.
"Tôi cho rằng, trong tương lai gần, con người không thể tạo ra một thuật toán cho robot dưới nước có ý thức. Nhiệm vụ này là quá khó. Chúng ta vẫn đang ở giai đoạn phát triển các phương tiện di chuyển dưới nước ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI. Nhưng chúng ta cần phải đi theo hướng này, đi theo con đường tiến hóa. Và theo thời gian, sự hiện diện của con người trong môi trường khắc nghiệt dưới nước sẽ giảm xuống mức "không" hoặc đến mức tối thiểu: du lịch lặn biển đến độ sâu siêu nhỏ", - nhà thiết kế trưởng của CDB Rubin nhận xét.
