Ngoài Nghi Sơn, Dung Quất, Việt Nam sẽ có nhà máy lọc dầu mới ở Vũng Tàu
© Ảnh : BSR
Đăng ký
Chính phủ đã làm việc với Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam – PVN) về vấn đề làm chủ sản xuất xăng dầu trong nước cũng như có kế hoạch xây thêm nhà máy lọc dầu thứ 3 ở Vũng Tàu quy mô 10 triệu m3.
Ngày 16/3, tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Quốc hội, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cùng một số thành viên Chính phủ đã giải trình các vấn đề liên quan đến quản lý giá xăng dầu, phòng, chống tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ, hàng cấm.
Phải làm chủ sản xuất xăng dầu trong nước
Việt Nam phải dứt khoát làm chủ sản xuất xăng dầu trong nước. Đồng thời, theo quy hoạch sẽ có nhà máy lọc dầu có quy mô sản xuất 10 triệu m3 tại Vũng Tàu.
Phát biểu tại phiên chất vấn, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho rằng, xăng dầu là mặt hàng thiết yếu, ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống sinh hoạt, sản xuất, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp.
Đây là loại mặt hàng có tác động rất lớn tới các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát. Tại Việt Nam, các cơ quan có thẩm quyền đã ban hành nhiều quy định để quản lý chặt chẽ mặt hàng xăng dầu, đảm bảo cung ứng ổn định mặt hàng này cho sản xuất, đời sống. Tuy nhiên, một vấn đề là Việt Nam chưa tự chủ được xăng dầu mà còn phải nhập khẩu nhiều.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành phát biểu làm rõ các vấn đề đại biểu Quốc hội nêu
© Ảnh : Doãn Tấn - TTXVN
Theo Phó Thủ tướng, hiện Việt Nam mới có 2 nhà máy lọc hóa dầu là Nhà máy Bình Sơn (cung ứng 35%, tương đương khoảng 7 triệu tấn xăng dầu/năm) đưa vào sản xuất từ năm 2009, và Nhà máy Nghi Sơn đưa vào sản xuất từ năm 2018.
Hiện 2 nhà máy này sản xuất được khoảng 13 triệu tấn xăng dầu/năm, trong khi nhu cầu cỡ 20 – 21 triệu tấn/năm. Do đó, khi xăng dầu thế giới tăng thì xăng dầu trong nước cũng tăng theo.
Thêm nữa, bản thân nguồn dầu thô cho các nhà máy vẫn phải nhập khẩu, trong khi dầu thô trong nước chưa đáp ứng được yêu cầu.
Theo Phó Thủ tướng, dự trữ xăng dầu trong thời gian qua đã đáp ứng được yêu cầu như các quy định về điều hành, dự trữ. Dự trữ xăng dầu đến ngày 10/2 vẫn còn khoảng 1,2 triệu tấn, cùng với sản xuất trong tháng 2 khoảng 0,9 triệu tấn.
“Cộng nhập khẩu thêm khoảng 0,9 triệu tấn là có 3 triệu tấn. Trong khi nhu cầu 1 tháng hiện nay khoảng 1,8 triệu tấn”, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết.
Việt Nam sẽ có thêm nhà máy lọc dầu ở Vũng Tàu
Theo ông, cử tri và doanh nghiệp quan tâm nhất đến 2 vấn đề là việc một số cửa hàng xăng dầu đóng cửa, không bán hàng. Trong khi đó, vấn đề thứ hai là giá tăng liên tục trong nhiều kỳ, cần làm rõ nguyên nhân để giải thích cho người dân.
Theo Phó Thủ tướng, sản lượng Nhà máy Nghi Sơn bị suy giảm, đồng thời sự phối hợp giữa các kênh phân phối chưa tốt. Bên cạnh đó, tỷ lệ cửa hàng xăng dầu đóng cửa không lớn nhưng ảnh hưởng rất nhiều đến tâm lý người tiêu dùng.
“Dự trữ, nhập khẩu, sản xuất có khoảng 3 triệu tấn thì nguyên nhân chính là điều phối phối hợp giữa nhà phân phối cấp 1, cấp 2, cấp 3 với cửa hàng xăng dầu là có vấn đề. Cái này phải làm rõ”, Phó Thủ tướng nêu rõ.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, Chính phủ, các bộ, ngành đã tập trung chỉ đạo các khâu sản xuất, nhập khẩu và phân phối. Đồng thời, chỉ đạo Nhà máy Bình Sơn sản xuất tăng 105%. Nhà máy Nghi Sơn cũng đã cam kết sản xuất trở lại, nhập khẩu cho quý II/2022 tăng thêm là 2,4 triệu m3. Dự trữ cũng đảm bảo đúng quy định.
Đến nay, Chính phủ đã giao cho thanh tra và các cơ quan hữu quan làm rõ việc dự trữ hiện có theo đúng quy định không. Phải làm rõ việc đóng cửa một số cửa hàng, xử lý triệt để trách nhiệm nếu có.
Theo Phó Thủ tướng, xăng dầu là mặt hàng phải kiểm soát và bình ổn giá. Việc giảm phí thuộc thẩm quyền của Chính phủ, bảo đảm theo cơ chế thị trường nhưng cần được so sánh, tính toán đến sản xuất, lạm phát.
Theo ông Thành, Chính phủ đã sử dụng Quỹ Bình ổn giá, có chính sách giảm phí và có nghị quyết báo cáo cấp có thẩm quyền rà soát giảm thuế phù hợp. Có thể giá sẽ còn tiếp tục tăng nên phải cần có cơ chế chính sách hỗ trợ các đối tượng, nhằm đảm bảo ổn định giá thành và sản xuất.
“Ví dụ, nếu để giá xăng dầu tăng thì các công trường cũng sẽ bị chậm lại, công trình không thể triển khai nhanh được và phải bù giá. Tinh thần vừa điều hành trong cơ chế thị trường, nhưng vừa phải đảm bảo ổn định được kinh tế vĩ mô và đời sống an sinh", Phó Thủ tướng Lê Văn Thành dẫn chứng.
Về lâu dài, Phó Thủ tướng khẳng định phải dứt khoát làm chủ sản xuất xăng dầu trong nước. Đồng thời, theo quy hoạch sẽ có nhà máy lọc dầu có quy mô sản xuất 10 triệu m3 tại Vũng Tàu.
Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết, về giải pháp dài hạn, cá nhân ông đã có cuộc làm việc với Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam), với tinh thần dứt khoát phải làm chủ mặt hàng xăng dầu và sản xuất trong nước.
“Chính phủ đã yêu cầu Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam sớm đầu tư xây dựng nhà máy lọc dầu tại Vũng Tàu. Bên cạnh đó, cần tăng sản lượng khai thác, chú trọng việc tìm kiếm, thăm dò thêm các mỏ dầu mới. Hiện nay, chúng ta mới đáp ứng được 50% dầu thô phục vụ sản xuất xăng dầu trong nước”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Hoàn toàn phụ thuộc thị trường thế giới
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, có thể có hiện tượng "ghim hàng" trong việc bán lẻ xăng dầu, chờ bán kiếm lời chênh lệch. Chiết khấu bằng 0 sẽ không bán hàng ra, cùng với sự cố ở Nghi Sơn cũng là một nguyên nhân.
Theo ông, cần xác định được nguyên nhân tổng hợp thì mới đưa ra được giải pháp để khắc phục tình trạng giá xăng cao như hiện nay.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn, làm rõ các vấn đề đại biểu Quốc hội nêu
© Ảnh : Doãn Tấn - TTXVN
Lãnh đạo Bộ Tài chính cũng cho rằng, do chưa tách bạch nên cơ quan quản lý cũng không biết được việc dự trữ xăng dầu trong kho của thương nhân đầu mối ra làm sao.
"Đây cũng là lỗ hổng cần khắc phục, cần tách bạch hệ thống dự trữ quốc gia riêng, dự trữ thương mại riêng. Quỹ bình ổn giá lâu nay tính bằng tiền, Bộ Công Thương, Tài chính đang nghiên cứu, có thể tính bằng dự trữ hàng có được không, để có thể cung ứng hàng ngay", ông Phớc phát biểu.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, không chỉ xăng dầu, nhiều mặt hàng khác như thép, hóa chất đều phụ thuộc vào nước ngoài. Năm ngoài, phải nhập dầu thô gần 10 triệu tấn và năm nay dự kiến nhập khẩu trên 7 triệu tấn... Như vậy, Việt Nam đang hoàn toàn phụ thuộc thị trường thế giới.
Sắp tới, Bộ Tài chính sẽ phối hợp với Bộ Công Thương tham mưu cho Chính phủ một số giải pháp nhằm phải đảm bảo nguồn cung. Bên cạnh đó, cần tập trung chống buôn lậu xăng dầu và giảm thuế môi trường để đảm bảo cho sản xuất kinh doanh và phát triển.
Đấu tranh với buôn lậu, gian lận thương mại
Về phần mình, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, thời gian qua, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ, hàng cấm... diễn biến rất phức tạp.
Đặc biệt, tại nhiều địa phương nảy sinh nhiều hoạt động đầu cơ, buôn lậu, kinh doanh trái phép, buôn bán hàng giả liên quan trang thiết bị vật tư, y tế, mặt hàng thiết yếu phục vụ phòng, chống dịch bệnh.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm phát biểu làm rõ các vấn đề đại biểu Quốc hội nêu
© Ảnh : Doãn Tấn - TTXVN
Do giá vàng trong nước và thế giới cùng tăng mạnh, chênh lệch ở mức cao, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng qua biên giới cũng thường xuyên xảy ra.
Đồng thời, nhiều đối tượng có động thái đầu cơ xăng dầu, "găm hàng" chờ lên giá, xuất lậu, nhập lậu; pha chế làm giả xăng dầu, tuồn ra thị trường để tiêu thụ.
“Xăng dầu là vấn đề các đại biểu quan tâm, diễn biến hoạt động buôn lậu, sản xuất hàng giả mặt hàng này vẫn còn rất phức tạp. Vừa qua, Bộ Công an nỗ lực đấu tranh vụ sản xuất xăng giả ở Đồng Tháp, Sóc Trăng, Đồng Nai”, Bộ trưởng Tô Lâm thông tin.
Lãnh đạo Bộ Công an nhấn mạnh, buôn lậu dẫn đến trốn thuế, giá xăng lậu chênh lệch với hàng chính thức rất nhiều, gây thiệt hại cho nhập khẩu chính thức, đồng thời càng kích thích các đối tượng buôn lậu, sản xuất xăng giả.
Trong bối cảnh đó, Bộ Công an đã phối hợp các bộ, ngành, địa phương triển khai quyết liệt hàng loạt nhiệm vụ, giải pháp công tác, trong đó bao gồm tăng cường công tác nắm tình hình, phát hiện các vi phạm, tội phạm phát sinh trong hoạt động kinh doanh xăng dầu, vàng, vật tư, trang thiết bị y tế phục vụ phòng, chống dịch Covid-19 và những vấn đề phức tạp nổi lên.
Cùng với đó, huy động tối đa lực lượng tăng cường cho cơ sở, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, xác định rõ các lĩnh vực, địa bàn, đối tượng trọng điểm, đối tượng cầm đầu các đường dây buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng cấm, hàng giả để tập trung đấu tranh, triệt phá.
Lực lượng thực thi pháp luật phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng như quản lý thị trường, hải quan, bộ đội biên phòng, cảnh sát biển trong công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp nhận và xử lý tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố;
Cùng với đó, chủ động phát hiện những sơ hở, thiếu sót trong quy định pháp luật, cơ chế, chính sách quản lý nhà nước đối với các ngành hàng vàng, xăng dầu, vật tư y tế… để kịp thời dự báo, phát hiện vấn đề, tham mưu cho Chính phủ có biện pháp chỉ đạo, giải quyết dứt điểm.
Theo Bộ trưởng Tô Lâm, về vụ buôn lậu, sản xuất xăng giả ở Đồng Nai, bộ trưởng nói đến nay đã kết thúc điều tra giai đoạn 1, bắt, xử lý 100 bị can, phối hợp quân đội xử lý các đối tượng liên quan, trong đó có 99 bị can về tội “buôn lậu”, 1 bị can về tội “nhận hối lộ”.
Ngoài ra, tạm giữ 2,5 triệu lít xăng, kê biên tạm giữ 16 tàu thủy và nhiều phương tiện khác, tạm giữ số tiền trên 212 tỷ đồng, gần 300.000 USD, phong tỏa 30 tài khoản với số tiền gần 100 tỉ đồng, tạm giữ 51 “sổ đỏ” và nhiều tài sản giá trị khác.
“Hiện bộ đang tiếp tục điều tra mở rộng giai đoạn 2 vụ án”, Đại tướng Tô Lâm cho biết.
