Việt Nam và Ấn Độ trên bàn cờ địa chính trị thế giới
© AFP 2023 / Hoang Dinh NamThủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc
© AFP 2023 / Hoang Dinh Nam
Đăng ký
Trong các tuyên bố chính thức được đưa ra, các nhà lãnh đạo Việt Nam đều nhấn mạnh quan điểm “dành ưu tiên cao” cho việc tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Ấn Độ.
Khi Mỹ càng xoay trục về châu Á, Trung Quốc trỗi dậy mạnh mẽ, biến động xung đột quốc tế ngày càng khó lường, cạnh tranh địa chính trị giữa các cường quốc gia tăng, sự gắn kết giữa Việt Nam và Ấn Độ sẽ tạo thành nhân tố đóng vai trò chính yếu trên bàn cờ khu vực.
“Ưu tiên cao”
Trong bối cảnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương đang nổi lên như một khu vực chiến lược quan trọng trong bàn cờ chính trị thế giới thời gian gần đây, vị thế của New Delhi và Hà Nội ngày càng được nâng cao và chú ý nhiều hơn.
Ngày 22/4, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Việt Nam – ông Vũ Hải Hà đã có cuộc trao đổi với báo chí thông tin những kết quả quan trọng từ chuyến thăm Hà Nội vừa qua của Chủ tịch Hạ viện Cộng hòa Ấn Độ Om Birla và Đoàn đại biểu quan chức cấp cao chính quyền New Delhi.
© Ảnh : Doãn Tấn - TTXVNChủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà phát biểu ý kiến
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà phát biểu ý kiến
© Ảnh : Doãn Tấn - TTXVN
Những kết quả tích cực sẽ đóng góp vào quan hệ Việt Nam - Ấn Độ sau chuyến công du của ông Birla.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Vũ Hải Hà, đầu tiên, có thể khẳng định chuyến thăm chính thức Việt Nam của Đoàn Chủ tịch Hạ viện Ấn Độ Om Birla đã thành công tốt đẹp. Việt Nam, Quốc hội Việt Nam đã đón Chủ tịch Hạ viện Ấn Độ trọng thị.
“Chuyến thăm có ý nghĩa quan trọng, tiếp tục khẳng định chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước luôn dành ưu tiên cao cho việc tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Ấn Độ”, ông Vũ Hải Hà nói.
Xin nhắc lại, đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Chủ tịch Hạ viện Cộng hòa Ấn Độ Om Birla kể từ khi nhậm chức, góp phần tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước cũng như tăng cường quan hệ hợp tác với Quốc hội Việt Nam.
Chuyến thăm cho thấy sự tiếp nối và phát huy thành công chuyến thăm Ấn Độ năm 2021 của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.
“Việc Chủ tịch Hạ viện Ấn Độ thực hiện chuyến thăm chỉ trong vòng 4 tháng ngay sau khi Chủ tịch Quốc hội nước ta thăm Ấn Độ thể hiện mức độ tin cậy cao và tình hữu nghị gắn bó, quan hệ thân thiết, gần gũi giữa hai nước, giữa Cơ quan lập pháp hai nước”, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội khẳng định.
Chưa kể, chuyến thăm còn được đánh giá là điểm nhấn trong chuỗi các hoạt động kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Ấn Độ trong năm 2022 - dấu ấn quan trọng trong suốt chiều dài lịch sử quan hệ giữa hai nước.
Trao đổi đoàn cấp cao nhiều nhất
Dẫn chứng các kết quả cụ thể từ chuyến thăm, ông Hà cho biết, quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Ấn Độ đang ngày càng phát triển rất tốt đẹp trên tất cả các lĩnh vực.
Bất chấp đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp trong hai năm qua, hai bên vẫn duy trì các cơ chế hợp tác quan trọng nhằm đưa quan hệ song phương tiến triển ngày càng thực chất, hiệu quả.
Điển hình như cuộc điện đàm cấp cao giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi ngày 15/4/2022 là hoạt động tiếp xúc cấp cao có ý nghĩa quan trọng, thể hiện độ tin cậy cao giữa hai nước.
Hay như chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Hạ viện lần này cũng là dấu mốc quan trọng để thực hiện mục tiêu này và thực hiện các thỏa thuận đã được sau cuộc điện đàm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Trong chuyến thăm, thông qua các hoạt động Chủ tịch Hạ viện Ấn Độ tiếp xúc với các lãnh đạo cấp cao Đảng, Nhà nước Việt Nam, cũng như hoạt động của Tổng Thư ký Quốc hội hai nước, hai bên đã trao đổi, thống nhất nhiều vấn đề trong quan hệ hai nước, Cơ quan lập pháp hai nước.
Về chính trị, hai bên nhất trí tăng cường các hoạt động trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao, các cấp trên tất cả các kênh Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội và giao lưu nhân dân.
“Ấn Độ là một trong những nước Việt Nam có tần suất trao đổi đoàn cấp cao nhiều nhất, với 9 chuyến thăm lẫn nhau của lãnh đạo hai nước trong chưa đến 6 năm qua”, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội cho hay.
Việt Nam và Ấn Độ cũng thống nhất phối hợp chặt chẽ tổ chức các hoạt động thiết thực, phong phú kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm 2022, góp phần tăng cường hiểu biết về quan hệ Việt Nam - Ấn Độ cho người dân hai nước.
Về kinh tế, thương mại - đầu tư, Ấn Độ đã trở thành một trong 10 đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam.
Tổng kim ngạch thương mại hai chiều tăng trưởng trung bình 20% hằng năm, đã tăng gấp đôi trong 5 năm qua và đạt hơn 13 tỷ USD trong năm 2021.
Lĩnh vực hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư hứa hẹn sẽ là lĩnh vực rất tiềm năng thời gian tới khi Việt Nam đang kêu gọi những làn sóng đầu tư mới từ các tập đoàn của Ấn Độ trong các lĩnh vực như: công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo, năng lượng tái tạo…
Ngoài ra, hai bên nhất trí tạo điều kiện tối đa cho thương mại song phương; thúc đẩy, tạo điều kiện thu hút các doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh vào thị trường của nhau.
Đặc biệt, quốc phòng và an ninh đã trở thành trụ cột quan trọng của mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với các kế hoạch, chương trình hợp tác cụ thể, phong phú giữa các quân, binh chủng của hai nước.
Chính phủ và các bộ, ngành của Việt Nam và Ấn Độ sẽ tiếp tục phối hợp triển khai các Chương trình hành động và các văn kiện hợp tác mà hai bên đã ký kết trên nhiều lĩnh vực.
“Thúc đẩy triển khai các chương trình hợp tác quốc phòng giữa các quân, binh chủng hai nước, hợp tác trong các vấn đề an ninh phi truyền thống và phòng, chống tội phạm, khủng bố”, ông Hà nhấn mạnh.
Đối với các lĩnh vực hợp tác truyền thống khác như giáo dục - đào tạo, nông nghiệp cũng đều có những phát triển thực chất.
Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm trên những lĩnh vực Ấn Độ có thể mạnh như chuyển đổi số, kinh tế số, công nghiệp công nghệ thông tin, an toàn thông tin mạng, kinh nghiệm triển khai 5G, khoa học biển và quản lý dược.
Hai bên cũng thống nhất tăng cường hợp tác văn hóa, du lịch và giao lưu nhân dân. Sự giao lưu văn hóa giữa hai nước đang phát triển tốt đẹp, ngày càng nhiều người dân Việt Nam có nhu cầu học và luyện tập Yoga cũng như du lịch Phật giáo đến Ấn Độ. Việt Nam mong muốn phối hợp với Ấn Độ thúc đẩy hợp tác hai nước trong lĩnh vực này.
“Việc dựng tượng của các vị lãnh tụ dân tộc tại mỗi nước là hoạt động có ý nghĩa nhằm nâng cao hiểu biết và tinh thần đoàn kết của người dân hai nước”, ông Vũ Hải Hà bày tỏ.
Hai bên tiếp tục thúc đẩy triển khai các dự án hợp tác bảo tồn, trùng tu các di sản văn hoá miền Trung và mở rộng ra các địa phương khác của Việt Nam.
Ở các diễn đàn đa phương, Việt Nam đề nghị và Ấn Độ ủng hộ triển khai mạnh các cơ chế hợp tác hiện có giữa Ấn Độ và ASEAN, đưa các dự án kết nối Ấn Độ - ASEAN, hợp tác Mekong - Sông Hằng... sớm đi vào thực chất, hiệu quả.
Tất nhiên, không thể thiếu một lĩnh vực hợp tác đặc biệt quan trọng là hợp tác nghị viện, theo Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội.
Tin cậy nhau
Phân tích về nội dung hợp tác Nghị viện, theo ông Hà, việc Chủ tịch Hạ viện Ấn Độ triển khai chuyến thăm Việt Nam lần này thể hiện sự trân trọng đáp lại lời mời của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam và cho thấy quan hệ tốt đẹp giữa Chủ tịch Hạ viện Ấn Độ và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.
Quan hệ giữa các Cơ quan lập pháp hai nước trong những năm qua được củng cố và phát triển mạnh mẽ.
Chuyến thăm chính thức Ấn Độ tháng 12/2021 của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là hoạt động trao đổi đoàn cấp cao đầu tiên giữa hai nước sau gần 2 năm gián đoạn vì Covid-19, huyến thăm góp phần cùng với nỗ lực của Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước đưa quan hệ Việt Nam - Ấn Độ đi vào chiều sâu trên tất cả các lĩnh vực, vì lợi ích của nhân dân hai nước; tăng cường hợp tác phục hồi và phát triển kinh tế sau đại dịch.
Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng tạo động lực mới quan trọng cho quan hệ hai nước trong giai đoạn mới, là khởi đầu cho trao đổi cấp cao giữa hai nước chuẩn bị cho thời kỳ khôi phục sau đại dịch, nhất là khi hai nước chuẩn bị bước vào năm quan trọng kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.
Việc tăng cường hợp tác giữa hai Cơ quan lập pháp pháp hai nước sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả và thực chất trong thời gian tới, đồng thời góp phần quan trọng vào đảm bảo hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và trên thế giới.
Theo đánh giá của quan chức cấp cao Quốc hội Việt Nam, với những kết quả tốt đẹp qua các hoạt động trao đổi đoàn cấp cao nêu trên, các Cơ quan lập pháp hai nước, tiềm năng hợp tác giữa hai bên trong thời gian tới còn rất lớn.
Cụ thể, hai bên cần tiếp tục phát huy vai trò của Cơ quan lập pháp trong việc thúc đẩy quan hệ song phương; tăng cường hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm, nhất là trong việc xây dựng thể chế, hoàn thiện hệ thống pháp luật cho việc phục hồi phát triển kinh tế - xã hội sau đại dịch Covid-19.
Hai bên triển khai hiệu quả Thỏa thuận hợp tác 2016, đẩy mạnh các hoạt động trao đổi đoàn, giao lưu, tiếp xúc cấp cao và cấp Ủy ban, Nhóm Nghị sĩ hữu nghị linh hoạt dưới nhiều hình thức, thiết thực và hiệu quả tương xứng mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước.
Ông Vũ Hải Hà nhấn mạnh, trước mắt, các Ủy ban chuyên môn của hai cơ quan lập pháp nghiên cứu tổ chức các hội thảo chuyên đề chia sẻ kinh nghiệm trong công tác xây dựng pháp luật.
Các đoàn đại biểu Quốc hội hai nước tiếp tục phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn đa phương như IPU, AIPA, ASEP, APPF, ủng hộ lập trường của nhau về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.
Hai bên cùng đồng thời phối hợp rà soát, giám sát việc thực hiện các hiệp định và thỏa thuận đã ký kết giữa Chính phủ và các bộ, ngành hai nước, để những hiệp định này được triển khai đồng bộ, hiệu quả, mang lại hiệu quả và lợi ích thiết thực, tương xứng với mối quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước.
Bên cạnh đó cũng tiếp tục tăng cường hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm tham mưu, phục vụ giữa các cơ quan giúp việc là Văn phòng Quốc hội Việt Nam và Ban Thư ký Hạ viện, Thượng viện.
Việt Nam và Ấn Độ trên bàn cờ chính trị thế giới
Trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng trỗi dậy mạnh mẽ và trở thành một trong những thách thức đáng quan ngại nhất của khu vực khi đẩy nhanh xu thế cạnh tranh giữa các cường quốc (điển hình như xung đột Mỹ - Trung, Trung - Ấn), mối quan hệ gắn kết giữa Việt Nam và Ấn Độ được đánh giá là đặc biệt quan trọng.
Như Sputnik đã từng đề cập, quan chức Mỹ đã không ít lần bóng gió rằng, Việt Nam và Ấn Độ nằm trong số nước “định hình tương lai châu Á”. Nói vậy để thấy vị thế đặc biệt của Hà Nội và New Delhi trong chính sách xoay trục của chính quyền Washington về châu Á, nhằm tạo thế đối trọng với Bắc Kinh trên bàn cờ địa chính trị quốc tế xoay vần không đổi này.
Kurt Campbell, điều phối viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, đã đánh giá Việt Nam là nước quan trọng ở khu vực, cùng vơi Ấn Độ định hình tương lai châu Á.
“Việt Nam và Ấn Độ nằm trong top đầu danh sách quốc gia quan trọng sẽ định hình tương lai châu Á. Tôi tin rằng bất kỳ ai nắm quyền ở Washington, thuộc Đảng Dân chủ hay Cộng hòa, đều phải có chính sách cần thiết để xây dựng mối quan hệ với Hà Nội và New Delhi”, ông Campbell lưu ý.
Lạc quan về tương lai của Ấn Độ và Việt Nam, quan chức Mỹ cho rằng, cả hai nước đều là nhân tố chính trên vũ đài quốc tế thế kỷ 21 mà Washington phải đặt ưu tiên cao.
Trả lời báo chí sau chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Om Birla, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Vũ Hải Hà cũng nhận định, thế giới và khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đang chứng kiến nhiều chuyển biến sâu sắc, phức tạp về địa chính trị, địa kinh tế.
“Trong bối cảnh đó, Việt Nam và Ấn Độ đang cùng chia sẻ tầm nhìn và nhiều lợi ích chung”, ông Hà lưu ý.
Theo đó, Việt Nam luôn đánh giá cao vai trò của Ấn Độ trên trường quốc tế, đồng thời, tin tưởng Ấn Độ tiếp tục có nhiều đóng góp hơn nữa cho sự ổn định, hòa bình và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
Ngoài ra, theo Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại, Việt Nam và Ấn Độ có mối quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp lâu đời được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Thủ tướng Jawaharlal Nehru tạo dựng nền móng, được các thế hệ lãnh đạo kế tiếp và nhân dân hai nước dày công vun đắp, nuôi dưỡng để đơm hoa kết trái như ngày nay.
Hai nước đã nâng cấp quan hệ lên mức Đối tác chiến lược toàn diện nhân chuyến thăm Việt Nam năm 2016 của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.
“Trong hơn 5 năm qua, quan hệ đó đã không ngừng được củng cố và phát triển trên nhiều trụ cột hợp tác”, Chủ nhiệm Vũ Hải Hà tái khẳng định.
Như đã nói ở trên, trên tinh thần chỉ đạo của Lãnh đạo cấp cao hai nước qua cuộc điện đàm giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Narendra Modi, kế thừa và phát huy kết quả chuyến thăm Ấn Độ của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Hạ viện Ấn Độ lần này, với những kết quả tốt đẹp đã được ghi nhận, tạo động lực mới, góp phần quan trọng thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả và thực chất trong thời gian tới.
Đồng thời, chuyến thăm của ông Birla đến Việt Nam cũng đóng góp quan trọng đảm bảo hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và trên thế giới.