Ông Vương Đình Huệ dẫn chứng bài học từ cách Mỹ xử lý vụ Silicon Valley Bank
© AFP 2023 / Noah Berger
Đăng ký
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dẫn chứng cách xử lý của Chính phủ Mỹ trong vụ ngân hàng Silicon Valley, nhấn mạnh việc “không lấy tiền thuế của dân để xử lý sự cố ngân hàng”.
Lãnh đạo Quốc hội cũng lưu ý tình trạng "các tổ chức tín dụng cứ nhăm nhăm vào tín dụng còn các dịch vụ gia tăng phi tín dụng thì không đầu tư". Theo ông, điều này cần phải được chấn chỉnh, khắc phục.
Khắc phục tình trạng tình trạng "sân sau"
Sáng 17/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục phiên họp thứ 21, xem xét đề nghị bổ sung 2 dự luật, trong đó bao gồm dự án luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi vào chương trình xây dựng luật năm 2023.
Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, Chính phủ đề nghị xây dựng luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) với 6 chính sách.
Theo đó, hoàn thiện quy định về nâng cao yêu cầu quản trị, điều hành, hạn chế lạm dụng quyền cổ đông lớn, quyền quản trị, điều hành để thao túng hoạt động của tổ chức tín dụng;
Hoàn thiện các quy định nhằm thúc đẩy tái cơ cấu tổ chức tín dụng và xử lý tổ chức tín dụng yếu kém; các quy định về xử lý nợ xấu và xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu…
Theo ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, việc sửa đổi quy định về giới hạn sở hữu cổ phần, sở hữu của cổ đông lớn và người có liên quan của cổ đông lớn là rất cần thiết, giúp khắc phục tình trạng thao túng, lạm dụng quyền của cổ đông lớn hoặc tình trạng "sân sau" của các tổ chức tín dụng.
Mặc dù vậy, Ủy ban Pháp luật cho rằng, cần đánh giá kỹ lưỡng, làm rõ nguyên nhân của tình trạng sở hữu chéo giữa các tổ chức tín dụng tiềm ẩn rủi ro cho hệ thống do quy định pháp luật bất cập hay do tổ chức thực hiện, từ đó đưa ra đề xuất phù hợp. Ví dụ, nếu chỉ giảm tỷ lệ sở hữu thì có giải quyết được triệt để tình trạng sở hữu chéo, vốn đang ngày càng trở nên tinh vi hơn, hay không.
Về xử lý nợ xấu, Ủy ban Pháp luật ủng hộ luật hóa một số quy định tại Nghị quyết số 42 năm 2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng.
Tuy vậy, cơ quan này chỉ ra rằng, trong quá trình thực thi Nghị quyết 42 vẫn còn tồn tại một số vướng mắc, bất cập, cần rà soát kỹ trước khi đưa vào luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi.
“Các ngân hàng cứ nhăm nhăm vào tín dụng”
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, việc sửa luật Các tổ chức tín dụng mang ý nghĩa rất quan trọng, giúp đảm bảo an toàn hệ thống, gia tăng sức chống chịu của nền kinh tế đối với các cú sốc trong - ngoài.
Người đứng đầu Quốc hội cũng nhấn mạnh, phải quy định rất minh bạch các nội dung lần sửa đổi này, nhằm xử lý triệt để tình trạng sở hữu chéo, sở hữu chéo "núp bóng".
"Tình trạng này hiện còn rất là rủi ro cho hệ thống", Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chỉ ra.
Ông cũng đặt vấn đề về việc xử lý nợ xấu và lãi dự thu được trích lập trên cơ sở khoản nợ xấu.
"Các khoản dự thu này xấu hơn cả nợ xấu, anh cho vay nhưng có thu về được đâu mà vẫn tính lãi đưa vào thu nhập rồi chia cổ tức. Liệu lần này có xử lý được không?", ông Huệ hỏi.
Theo ông, việc luật hóa các quy định tại Nghị quyết 42 là cần thiết, nhưng phải lưu ý Nghị quyết 42 là xử lý trong điều kiện đặc biệt.
Chẳng hạn, Nghị quyết 42 về thí điểm xử lý nợ xấu trao cho ngân hàng quyền định đoạt tài sản bảo đảm, còn toà án và các cơ quan tố tụng chỉ xếp hàng thứ hai. Tuy nhiên, trong điều kiện bình thường, cần cân nhắc đưa ra xử lý ở tòa hay vẫn giao quyền định đoạt cho ngân hàng.
"Lúc thông qua Nghị quyết 42 tôi phải vận động chị Nga (Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga) cùng toà, viện ủng hộ cho là giao cho ngân hàng quyền định đoạt tài sản bảo đảm vì đây là tình thế đặc biệt. Nhưng làm sao giờ luật hóa cái này trong điều kiện bình thường được. Nghị quyết 42 hết giá trị lịch sử của nó rồi", ông Huệ thẳng thắn.
Người đứng đầu Quốc hội cũng lưu ý tình trạng "các tổ chức tín dụng hiện nay cứ nhăm nhăm vào tín dụng còn các dịch vụ gia tăng phi tín dụng thì không đầu tư". Theo ông, điều này cần phải được chấn chỉnh, khắc phục.
“Ngân hàng giờ hết room tín dụng là gay. Vì vậy, ta vẫn phải quản lý tín dụng, room là vì thế. Và khi tắc tín dụng cái là rủi ro rất lớn”, ông Huệ nhấn mạnh.
Chủ tịch Quốc hội yêu cầu các đại biểu phải quan tâm đến vấn đề đó và phải làm “đậm” các chính sách về ngân hàng số trong lần sửa đổi này.
“Không lấy tiền thuế của dân để xử lý”
Về xử lý các ngân hàng yếu kém, thua lỗ, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, đây là vấn đề rất quan trọng, cần quan tâm chú trọng khi sửa luật, vì tiến độ hiện đang rất chậm.
Theo ông Thanh, phải làm rõ thêm quá trình mua bắt buộc và kiểm soát đặc biệt một số ngân hàng, xem đã xử lý được những gì, còn những gì vướng mắc cần đưa vào luật.
Cũng theo ông, Ủy ban Kinh tế rất quan ngại về chính sách cho vay đặc biệt không có tài sản bảo đảm, mức độ là bao nhiêu cần phải làm rõ.
"Nếu không thì bịt được lỗ hổng bé lại tạo ra lỗ hổng lớn hơn, việc này ảnh hưởng đến tính an toàn hệ thống thế nào, tiền của xã hội, của nhân dân sẽ thế nào", ông Thanh nói.
Đồng tình với ý kiến này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị rà soát lại trình tự hiện nay và cách thức xử lý các ngân hàng yếu kém thế nào.
Dẫn chứng kinh nghiệm xử lý của Chính phủ Mỹ với ngân hàng Silicon Valley (SVB) vừa qua, Chủ tịch Quốc hội cho biết, Chính phủ Mỹ cam kết đảm bảo cho người gửi tiền, còn quyền lợi cổ đông, trái chủ thì không.
"Nguồn tiền để xử lý lấy từ quỹ bảo hiểm tiền gửi và phải có tài sản bảo đảm chứ không lấy từ nguồn tái cấp vốn của ngân hàng đâu. Người ta không lấy tiền thuế của dân để xử lý. Cái đó phải nghiên cứu kỹ", ông Huệ chỉ ra.
Lãnh đạo Quốc hội nhấn mạnh, ông đã rất nhiều lần đặt vấn đề phải sửa luật Bảo hiểm tiền gửi vì hiện "chỗ này rất nhiều tiền mà không làm gì cả".
"Nếu không làm đồng bộ thì rất khó, nếu chưa sửa luật Bảo hiểm tiền gửi cùng luật Các tổ chức tín dụng thì phải dùng luật Các tổ chức tín dụng này mà sửa một số quy định của luật Bảo hiểm tiền gửi", đồng chí Vương Đình Huệ nhấn mạnh.
Cũng tại phiên họp lần này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét dự án luật Các tổ chức tín dụng tại kỳ họp thứ 5 và thông qua vào kỳ họp thứ 6 tháng 10/2023, sẽ đi vào hiệu lực từ năm 2024.
