Ở Việt Nam xét tuyển y khoa bằng môn Văn: Bộ Y tế và Bộ Giáo dục nói thẳng
© TTXVN - Đinh Thị Hằng
Đăng ký
Bộ Y tế cho rằng, việc đưa môn Văn vào xét tuyển khối ngành y của là quyền của các cơ sở đào tạo. Tuy nhiên, cần phân tích, giải trình rõ ràng, thuyết phục về căn cứ khoa học.
Trong khi đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định sẽ rà soát tổng thể phương thức tuyển sinh của các trường. Nếu cần thiết, Bộ sẽ yêu cầu các cơ sở đào tạo liên quan báo cáo, giải trình về những vấn đề mà xã hội quan tâm.
Bộ Y tế nói gì về việc dùng môn Văn để tuyển sinh y khoa?
Năm 2023, trong số những trường đại học có đào tạo ngành Sức khỏe, có 4 trường sử dụng tổ hợp môn thi có môn Văn để xét tuyển vào ngành y khoa.
Về điều này, Bộ Y tế cho biết, việc cơ sở đào tạo đưa môn Ngữ văn vào xét tuyển khối ngành y là quyền của trường. Mặc dù vậy, cần phân tích, giải trình rõ ràng, thuyết phục về căn cứ khoa học, thực tiễn về sự cần thiết, lý do phải đưa môn Ngữ văn vào xét tuyển...
PGS. Nguyễn Hoàng Long - Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) cho biết, trong vấn đề tuyển sinh đại học, điểm b Khoản 2 Điều 34 Luật Giáo dục đại học sửa đổi đã quy định: "Cơ sở giáo dục đại học tự chủ quyết định phương thức tuyển sinh và chịu trách nhiệm về công tác tuyển sinh".
Tại Thông tư 08/2022/TT-BGDĐT ngày 06/6/2022 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quy chế tuyển sinh đại học, Khoản 1, Điều 3 nêu rõ: "Cơ sở đào tạo thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình về công tác tuyển sinh, bảo đảm đúng quy định của pháp luật và chịu trách nhiệm trước pháp luật".
Điều 6 của Thông tư này quy định tổ hợp môn dùng để xét tuyển bao gồm ít nhất 3 môn phù hợp với đặc điểm, yêu cầu của chương trình đào tạo, không sử dụng quá 4 tổ hợp xét tuyển cho một ngành, một chương trình đào tạo. Đồng thời, việc thay đổi, bổ sung phương thức hoặc tổ hợp xét tuyển phải có căn cứ và lộ trình hợp lý.
Khoản 5, Điều 6 Thông tư quy định: "Cơ sở đào tạo chịu trách nhiệm giải trình về căn cứ khoa học và thực tiễn trong xác định phương thức tuyển sinh, phương thức xét tuyển, tổ hợp xét tuyển và phân bổ chỉ tiêu tuyển sinh; trong đó có dựa trên phân tích, đánh giá và đối sánh kết quả học tập của sinh viên trúng tuyển hàng năm".
Hiện nay, lĩnh vực sức khỏe có 17 mã ngành đào tạo đại học, với 66 trường có đào tạo trình độ đại học, tổng chỉ tiêu tuyển sinh năm 2022 là 37.512 sinh viên.
"Hầu hết các ngành thuộc lĩnh vực sức khỏe trong những năm qua sử dụng tổ hợp B00 (Toán, Hóa, Sinh) và A00 (Toán, Hóa, Lý), ngoài ra còn có A02 (Toán, Lý, Sinh); D07 (Toán, Hóa, Anh), D08 (Toán, Sinh, Anh)... Toán, Hóa, Sinh, Lý là những môn học rất quan trọng và cần thiết đối với lĩnh vực sức khỏe", - PGS. Nguyễn Hoàng Long cho biết.
Theo lãnh đạo Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo, với chức năng nhiệm vụ được giao, Bộ Giáo dục và Đào tạo là đầu mối quản lý về giáo dục đại học, trong đó có cả giáo dục đại học cho lĩnh vực sức khỏe. Bộ Y tế không quản lý đầu vào, quá trình đào tạo và đầu ra của bậc đào tạo đại học.
Mặc dù vậy, Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi năm năm 2023 có quy định việc kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh trước khi đề nghị cấp giấy phép hành nghề áp dụng đối với các chức danh bác sỹ, y sỹ, điều dưỡng, hộ sinh, kỹ thuật y, dinh dưỡng lâm sàng, cấp cứu viên ngoại viện và tâm lý lâm sàng, do Hội đồng Y khoa Quốc gia chủ thực hiện.
Hình thức kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề dự kiến diễn ra bằng thi trắc nghiệm trên máy tính thông qua bộ công cụ đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh do Hội đồng Y khoa Quốc gia ban hành.
"Việc đưa môn Văn vào xét tuyển đầu đào tạo đại học lĩnh vực sức khỏe thuộc quyền hạn của các cơ sở đào tạo, tuy nhiên nếu đưa môn Văn vào thi sẽ bỏ môn khác đi (Toán, Lý, Hoá, Sinh). Các cơ sở đào tạo cần có căn cứ khoa học và thực tiễn", - PGS. Nguyễn Hoàng Long nói.
Đối với vấn đề này, Bộ Y tế có một số ý kiến như sau:
Thứ nhất, các cơ sở đào tạo cần phân tích, giải trình rõ ràng, thuyết phục về căn cứ khoa học, thực tiễn về sự cần thiết, lý do phải đưa môn Văn vào xét tuyển đào tạo đại học lĩnh vực sức khỏe. Trong đó, dựa trên phân tích, đánh giá và đối sánh kết quả học tập của sinh viên trúng tuyển hàng năm theo đúng yêu cầu của Thông tư 08/2022 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Thứ hai, việc xem xét cơ sở khoa học và thực tiễn của việc đưa môn Văn vào xét tuyển cần phải được phân tích cho từng mã ngành cụ thể của lĩnh vực sức khỏe.
Thứ ba, các cơ sở đào tạo nên cân nhắc đến quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh về kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh trước khi đề nghị cấp giấy phép hành nghề áp dụng đối với một số chức danh, đặc biệt là về nội dung và hình thức kiểm tra (trắc nghiệm), từ đó xem xét việc đưa môn Văn vào tổ hợp xét tuyển.
Thứ tư, cơ sở giáo dục chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật và trước thực tiễn về việc chọn môn Văn vào tổ hợp xét tuyển.
Được biết, trong các trường đại học có đào tạo ngành sức khỏe, có 4 trường sử dụng tổ hợp có môn Ngữ văn để xét tuyển vào ngành y khoa, bao gồm:
Trường Đại học Văn Lang (Thành phố Hồ Chí Minh) với tổ hợp học bạ D12 (Văn, Hóa, Anh);
Trường Đại học Duy Tân sử dụng tổ hợp A16 (Toán, Khoa học tự nhiên, Văn) khi xét kết quả thi tốt nghiệp;
Trường Đại học Võ Trường Toản (Hậu Giang) và Trường Đại học Tân Tạo (Long An) sử dụng thêm tổ hợp khối B03 (Toán, Văn, Sinh) để xét điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Bộ Giáo dục và Đào tạo lên tiếng
Cũng liên quan đến vấn đề trên, bà Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) cho biết, Bộ sẽ rà soát tổng thể phương thức tuyển sinh của các trường. Nếu cần thiết, Bộ sẽ yêu cầu các cơ sở đào tạo liên quan báo cáo, giải trình về những vấn đề mà xã hội quan tâm.
Theo bà Thuỷ, Bộ Giáo dục và Đào tạo thực hiện công tác quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo, có trách nhiệm xem xét, xử lý khi có dấu hiệu, hành vi vi phạm chính sách, quy chế của Nhà nước thuộc phạm vi quản lý.
Riêng với những vấn đề chuyên môn sâu như tổ hợp tuyển sinh đại học, các môn tuyển sinh đầu vào,… cần lắng nghe các đơn vị đào tạo, các chuyên gia trong lĩnh vực tương ứng. Ý kiến của các chuyên gia, các trường đào tạo về chuyên môn này là rất quan trọng.
Bộ Giáo dục và Đào tạo luôn lắng nghe, tiếp thu để có những điều chỉnh chính sách phù hợp với chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước. Do đó, Bộ đánh giá rất cao việc cơ quan báo chí đã truyền tải tiếng nói chuyên môn của các chuyên gia, ý kiến từ các trường đào tạo Y khoa…
Theo bà Thuỷ, đây là những góc nhìn rất quan trọng đối với cơ quan hoạch định chính sách. Cùng với đó, qua các ý kiến, tiếng nói của các cơ quan chuyên môn, của các chuyên gia, gia đình, phụ huynh và thí sinh có thêm các thông tin đa chiều để nghiên cứu, lựa chọn.
Bà Thuỷ cũng cho rằng, trong vấn đề này, vai trò của Bộ Y tế cũng đặc biệt quan trọng. Trong Quyết định số 436/QĐ-TTg ngày 30/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ (ban hành Kế hoạch thực hiện khung trình độ quốc gia Việt Nam đối với các trình độ của giáo dục đại học giai đoạn 2020-2025) đã giao Bộ Y tế chủ trì xây dựng chuẩn chương trình đào tạo của khối ngành Sức khỏe.
Thực hiện Luật Giáo dục đại học và Quyết định số 436/QĐ-TTg, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 17/2021/TT-BGDĐT ngày 22/6/2021 quy định về chuẩn chương trình đào tạo, về xây dựng, thẩm định và ban hành chuẩn chương trình đào tạo các trình độ của giáo dục đại học.
Thông tư này đã quy định rõ: chuẩn chương trình đào tạo của các ngành, nhóm ngành ở từng lĩnh vực (như lĩnh vực/khối ngành Sức khỏe do Bộ Y tế chủ trì xây dựng) phải bao gồm những quy định về chuẩn đầu vào cùng các yêu cầu khác về điều kiện bảo đảm chất lượng và chuẩn đầu ra cho từng lĩnh vực, nhóm ngành, ngành đào tạo.
Lãnh đạo Vụ Giáo dục Đại học cho rằng, chuẩn đầu vào của chương trình đào tạo phải xác định rõ những yêu cầu tối thiểu về trình độ, năng lực, kinh nghiệm phù hợp với từng trình độ, ngành và định hướng đào tạo mà người học cần đáp ứng để có thể học tập thành công và hoàn thành tốt chương trình đào tạo.
Khi quy định về chuẩn đầu vào, cần quy định rõ các yêu cầu về kiến thức, năng lực… của người học, như yêu cầu về kiến thức các môn trong tổ hợp xét tuyển hay bài thi đánh giá năng lực đầu vào.
Chuẩn chương trình đào tạo là rất quan trọng đối với các lĩnh vực, ngành đào tạo cụ thể. Khi xây dựng chuẩn này phải có sự tham gia tích cực và đóng góp hiệu quả của các bên liên quan, trong đó có đại diện các cơ sở đào tạo, giới sử dụng lao động và hiệp hội nghề nghiệp, các chuyên gia trong lĩnh vực chuyên môn; cần có tham khảo, đối sánh với mô hình, chuẩn hoặc tiêu chuẩn đối với các chương trình đào tạo của các nước hoặc các tổ chức quốc tế liên quan; đồng thời, bảo đảm quyền tự chủ về xây dựng chương trình đào tạo của các cơ sở đào tạo.
Quy chế tuyển sinh hiện hành (ban hành kèm theo Thông tư số 08/2022/TT-BGDĐT ngày 06/6/2022) của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã quy định rõ mỗi phương thức tuyển sinh (do cơ sở đào tạo quyết định sử dụng) phải quy định rõ các tiêu chí đánh giá, xét tuyển và cách thức sử dụng kết hợp các tiêu chí để phân loại, xếp hạng và xác định điều kiện trúng tuyển đối với thí sinh theo yêu cầu của chương trình, ngành đào tạo.
Tiêu chí đánh giá, xét tuyển phải dựa trên yêu cầu về kiến thức nền tảng và năng lực cốt lõi mà thí sinh cần có để theo học chương trình, ngành đào tạo.
Theo bà Thuỷ, điều quan trọng nhất mà tất cả các bên liên quan đều quan tâm, đó là chất lượng đào tạo của các trường. Những trường có hình thức, cách thức tuyển sinh không phù hợp, có đầu vào tuyển sinh quá thấp… sẽ chịu ảnh hưởng đến chính uy tín, thương hiệu, chất lượng đào tạo của mình và về lâu dài chắc chắn thí sinh sẽ không lựa chọn vào học.
