Việt Nam định vay nợ thêm khoản tiền lớn
13:46 20.08.2023 (Đã cập nhật: 14:46 20.08.2023)
Đăng ký
Trong hai năm 2024-2025 tới, Việt Nam có kế hoạch vay nợ khoảng 1,25 triệu tỷ đồng. Trong đó, 750.000 tỷ đồng cần vay để bù đắp bội chi ngân sách trung ương, còn vay để trả nợ gốc đến hạn ngân sách trung ương là khoảng 465.800 tỷ đồng.
Việt Nam là quốc gia luôn thực hiện thanh toán trả nợ đầy đủ, đúng hạn, góp phần cải thiện hệ số tín nhiệm quốc gia. Trong khi nhiều nước bị hạ bậc tín nhiệm, thì Việt Nam vẫn được Moody’s và S&P nâng hạng tín nhiệm quốc gia và Fitch giữ nguyên mức xếp hạng tín nhiệm.
Chính phủ Việt Nam định vay nợ khoảng 1,25 triệu tỷ đồng 2 năm tới
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến các bộ ngành, địa phương về dự thảo báo cáo đánh giá giữa kỳ kế hoạch vay, trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021-2025.
Đáng chú ý, theo dự thảo của Bộ Tài chính, Việt Nam có dự định vay nợ khoảng 1,2 triệu tỷ đồng trong 2 năm tới đây.
Cụ thể, trong tổng số 1,25 triệu tỷ đồng cần vay trong hai năm 2024-2025, Bộ Tài chính cho biết, có 750.000 tỷ đồng vay để bù đắp bội chi ngân sách Trung ương, còn vay để trả nợ gốc đến hạn ngân sách trung ương là khoảng 465.800 tỷ đồng.
Nghĩa vụ trả nợ gốc trong nước 313.000 tỷ đồng, nước ngoài 152.800 tỷ đồng. Theo Bộ Tài chính, nhu cầu vay về cho UBND cấp tỉnh, đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp vay lại từ vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài sẽ vào khoảng 33.400 tỷ đồng.
Bộ Tài chính nhấn mạnh, các chỉ tiêu an toàn nợ từng năm giai đoạn 2021-2023 đảm bảo trong các mức trần và ngưỡng an toàn được Quốc hội phê duyệt.
Trong giai đoạn tới, Chính phủ Việt Nam tiếp tục ưu tiên huy động từ phát hành trái phiếu Chính phủ (TPCP) và tận dụng tối đa các khoản vay ODA còn lại. Việt Nam cũng tranh thủ huy động hợp lý các khoản vay ưu đãi và các kênh huy động vốn khác.
Giai đoạn 2024- 2025, Chính phủ dự kiến hoàn trả một phần, tùy thuộc vào tình hình thực hiện thu ngân sách và khả năng bố trí nguồn NSNN hàng năm để trả nợ.
Nợ công của Việt Nam
Trước đó, thông tin của Bộ Tài chính cho hay, đến nay, tổng mức vay của Chính phủ đạt khoảng 44,6% kế hoạch, trong đó vay của ngân sách trung ương đạt 45,9% kế hoạch.
Nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ đạt 54,4% kế hoạch, kỳ hạn phát hành bình quân TPCP đạt từ 13,92 - 12,6 năm, đảm bảo mục tiêu đặt ra.
Theo Cục Quản lý Nợ và Tài chính Đối ngoại, Bộ Tài chính, triển khai Nghị quyết số 23/2021/QH15 của Quốc hội về Kế hoạch Tài chính Quốc gia và Vay, Trả Nợ công 5 năm giai đoạn 2021-2025 đến nay, các mục tiêu cụ thể, chỉ tiêu định lượng Quốc hội đề ra, Việt Nam đều đạt.
Trong đó, tổng mức vay của Chính phủ khoảng 1,370 triệu tỷ đồng; nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ khoảng 937.000 tỷ đồng (đạt 54,4% kế hoạch); rút vốn các khoản chính phủ vay về cho vay lại khoảng 57.500 nghìn tỷ đồng, đảm bảo hạn mức không quá 222.000 tỷ đồng.
Cùng với đó, kỳ hạn phát hành bình quân trái phiếu chính phủ năm 2021 đạt 13,92 năm; năm 2022 đạt 12,67 năm; năm 2023 dự kiến 12,6 năm, đảm bảo mục tiêu từ 9-11 năm.
"Tốc độ tăng dư nợ bảo lãnh chính phủ năm sau đảm bảo không vượt quá tốc độ tăng GDP danh nghĩa năm trước. Các chỉ tiêu an toàn nợ từng năm giai đoạn 2021-2023 đảm bảo trong các mức trần và ngưỡng an toàn được Quốc hội phê duyệt", - báo cáo của Cục Quản lý nợ và tài chính, Bộ Tài chính khẳng định.
Ước đến cuối năm 2023, nợ công/GDP khoảng 40-41%, nợ Chính phủ/GDP khoảng 37-38%, vẫn đảm bảo an toàn.
Nợ nước ngoài của quốc gia/GDP khoảng 40-41%, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ (không bao gồm nghĩa vụ trả nợ đối với các khoản cho vay lại) trên tổng thu ngân sách nhà nước khoảng 20-21%.
Nghĩa vụ trả nợ nước ngoài của quốc gia (không bao gồm nghĩa vụ trả nợ gốc ngắn hạn dưới 12 tháng) trên tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ khoảng 8-9%.
Đối với vay trong nước của Chính phủ, Bộ Tài chính cho hay, dự kiến huy động khoảng 1,13 triệu tỷ đồng, chủ yếu từ các nguồn phát hành TPCP trong nước, vay ngân quỹ Nhà nước và các nguồn vay khác theo quy định của pháp luật.
Dự kiến tổng nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ nửa cuối giai đoạn (2024-2025) khoảng 715.000 tỷ đồng, nghĩa vụ trả gốc khoảng 465.800 tỷ đồng, nghĩa vụ trả lãi khoảng 249.200 tỷ đồng.
10 Tháng Tám 2023, 18:30
Trong số này, trả nợ trong nước là 313.000 tỷ đồng, chiếm 67,2%; trả nợ nước ngoài là 152.800 tỷ đồng, chiếm 32,8% tổng trả nợ gốc.
Riêng đối với vay ngân quỹ Nhà nước, số dư nợ đến tháng 6/2023 là 233.710 tỷ đồng, là khoản vay còn dư từ những năm trước.
Việt Nam có uy tín trong vay, trả nợ
Trước đó, ngày 17/8/2023, tại Hà Nội, Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) phối hợp với Ngân hàng Thế giới (WB) và Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ tổ chức hội thảo tham vấn đánh giá giữa kỳ kế hoạch vay, trả nợ công 5 năm, giai đoạn 2021 - 2025.
Phát biểu tại đây, ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại, Bộ Tài chính cho biết, kế hoạch vay, trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021-2025 của Việt Nam được triển khai thực hiện trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều biến động phức tạp, khó lường cho những yếu tố tác động như dịch COVID-19, xung đột Nga-Ukraina và chính sách "Zero COVID" của Trung Quốc.
"Trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều diễn biến không thuận lợi, Việt Nam đã duy trì được ổn định chính trị-xã hội, nền tảng kinh tế vĩ mô được giữ vững, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo", - đại diện Bộ Tài chính nêu rõ.
Tuy nhiên, theo Cục trưởng Cục Quản lý nợ, Việt Nam vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức do độ mở nền kinh tế cao nên dễ chịu tác động từ cú sốc bên ngoài. Tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh, ô nhiễm môi trường gây sức ép lên tài chính ngân sách.
"Việt Nam đã trở thành nước thu nhập trung bình, trong thời gian tới, khoản vay ODA sẽ tiến tới kết thúc. Tỷ trọng vay ưu đãi và vay theo điều kiện thị trường tăng, dẫn đến chi phí vay vốn tăng lên, đặc biệt trong bối cảnh lãi suất thế giới vẫn duy trì ở mức cao", - ông Trương Hùng Long lưu ý.
Theo ông Trương Hùng Long, nhìn lại giai đoạn 2021-2023 vừa qua, việc quản lý nợ công đã đạt được một số kết quả nổi bật, an toàn nợ công được đảm bảo trong phạm vi mức trần, ngưỡng cảnh báo được Quốc hội phê duyệt.
Đặc biệt, để đảm bảo huy động vốn vay cho ngân sách nhà nước và đầu tư phát triển, Việt Nam thực hiện thanh toán trả nợ đầy đủ, đúng hạn, góp phần cải thiện hệ số tín nhiệm quốc gia.
"Năm 2022, trong bối cảnh nhiều quốc gia bị hạ bậc tín nhiệm, Việt Nam được hai tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s và S&P nâng hạng tín nhiệm quốc gia, tổ chức Fitch giữ nguyên mức xếp hạng tín nhiệm", - Cục trưởng Trương Hùng Long bày tỏ.
Chia sẻ tại hội nghị, Ông Andrea Coppola, Chuyên gia Kinh tế trưởng, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, đánh giá cao việc Việt Nam đã có những cải cách quan trọng về quản lý nợ công bao gồm tăng cường khung pháp lý, quản lý thể chế.
Đại diện WB lưu ý, khi Việt Nam trở thành nước có thu nhập trung bình và sau là thu nhập cao thì sẽ phải đầu tư nhiều hơn nữa. Tuy nhiên, để làm được điều này thì cần phải có mức tăng trưởng lớn.
Ông Coppola nhận xét, điều này không dễ dàng khi biến đối khí hậu đang tạo ra nhiều thách thức với Việt Nam. Trong bối cảnh như vậy, nhu cầu quản lý nợ phải thay đổi và tạo ra nhu cầu mới.
"Việt Nam đã đề ra Chiến lược Quản lý nợ công 10 năm, trong đó mục tiêu đặt ra là thành lập cơ quan quản lý nợ công vào năm 2030. Muốn vậy, cải cách thể chế là rất quan trọng, cũng như cần có sửa đổi quy định pháp luật", - chuyên gia của WB nhấn mạnh.
Cùng với đó, vai trò của Quỹ Bảo hiểm Xã hội là nguồn huy động lớn dần dần giảm xuống, điều đó có ý nghĩa chi phí huy động nợ tăng lên vì các huy động theo lãi suất thị trường. Trái phiếu hiện nay do các quỹ bảo hiểm xã hội nắm giữ sẽ phải huy động theo lãi suất thị trường, sau này quỹ sẽ không còn là nguồn lớn nữa.
Việt Nam cần khắc phục rào cản, vướng mắc và tạo điều kiện thuận lợi đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân, nâng cao hiệu quả các dự án đầu tư công.
Thời gian tới, Bộ Tài chính cũng kiến nghị nghiên cứu đưa trái phiếu chính phủ Việt Nam vào rổ chỉ số trái phiếu quốc tế để thu hút thêm các quỹ đầu tư, các nhà đầu tư chuyên nghiệp nước ngoài.
