Một ngân hàng Việt Nam bị rút tiền hàng loạt nhưng kinh tế vẫn tăng trưởng kỷ lục
© iStock.com / Richard Darko
Đăng ký
Theo Ban Giám đốc Điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), một ngân hàng khá lớn trong nước bị rút tiền gửi hàng loạt vào tháng 10 năm 2022 và bị đặt dưới sự kiểm soát của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Tuy vậy, Việt Nam vẫn có GDP tăng cao kỷ lục trên 8%, đồng thời, các chuyên gia IMF khẳng định, Việt Nam sẽ trở lại mức tăng trưởng 6%-7%, cao hơn rất nhiều so với đa số các nước trên thế giới.
IMF khuyến nghị, Việt Nam cần tăng cường khả năng chống chịu của hệ thống tài chính, ngăn chặn và quản lý khủng hoảng ngân hàng thông qua tăng cường các khuôn khổ xử lý ngân hàng và cấp thanh khoản khẩn cấp.
Bất chấp những cơn gió ngược, Việt Nam vẫn tăng trưởng kỷ lục
Ban Giám đốc Điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) ngày 27/9 đã ra thông cáo báo chí công bố kết luận về Đợt Tham vấn Điều IV của Điều lệ Quỹ với Việt Nam.
Theo Điều IV, Điều lệ của IMF, IMF tiến hành các thảo luận song phương, thường là hàng năm với các quốc gia thành viên. Trong trường hợp này là Việt Nam.
Cùng với đó, IMF sẽ cử một đoàn cán bộ đến công tác tại quốc gia đó, thu thập thông tin kinh tế và tài chính, và thảo luận với các cơ quan chức năng về tình hình kinh tế và những chính sách kinh tế của đất nước. Khi trở về hội sở chính, các cán bộ Quỹ IMF sẽ soạn thảo một báo cáo, là cơ sở để Ban Giám đốc Điều hành thảo luận.
Như thường lệ, báo cáo của Đoàn tham vấn Điều IV luôn là một trong những thông tin đầu vào quan trọng đối với công tác hoạch định, thực thi chính sách của Chính phủ và các bộ, ngành của Việt Nam.
Năm nay, theo kết luận của Ban Giám đốc Điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Việt Nam rõ ràng đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể. Cụ thể, năm 2022 vừa qua, kinh tế Việt Nam đã hồi phục mạnh sau đại dịch nhờ các yếu tố nền tảng kinh tế mạnh mẽ và quản lý y tế công thận trọng trong đại dịch.
“Tăng trưởng GDP đạt mức cao kỷ lục là 8% - cao nhất kể từ những năm 90, nhờ vào cầu trong nước và nước ngoài mạnh mẽ. Lạm phát trung bình được giữ ở mức 3,2%, thấp hơn nhiều so với mức lạm phát mục tiêu (4%), mặc dù sức ép giá cả tăng lên trong năm”, IMF ghi nhận thành công của Việt Nam.
Một ngân hàng khá lớn trong nước bị rút tiền gửi hàng loạt
Tuy nhiên, Quỹ Tiền tệ Quốc tế chỉ ra rằng, sự phục hồi này đã bị chững lại do các “cơn gió nghịch” mạnh mẽ tác động tới nền kinh tế vào cuối năm 2022 và trong nửa đầu năm 2023.
“Căng thẳng tài chính tại các doanh nghiệp phát triển bất động sản xuất hiện vì các điều kiện cho vay thắt chặt hơn, những rào cản pháp lý và doanh số bán hàng chậm lại, trong khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp đóng băng khi các nhà đầu tư mất lòng tin”, IMF lưu ý.
Nền kinh tế tiếp tục chịu ảnh hưởng do cầu nước ngoài sụt giảm kể từ cuối năm 2022, với xuất khẩu giảm 12% trong nửa đầu năm 2023. Sức ép thanh khoản, ngoại hối và lạm phát đã dịu bớt, nhưng tăng trưởng giảm tốc đáng kể và dự kiến sẽ chậm lại, xuống mức 4,7% năm 2023 nhờ xuất khẩu tăng trở lại và các chính sách nới lỏng (đặc biệt là chính sách tài khoá).
“Sức ép tỷ giá gia tăng trong cả năm 2022 khi lãi suất toàn cầu tăng mạnh, và một ngân hàng khá lớn trong nước bị rút tiền gửi hàng loạt vào tháng 10 năm 2022 và bị đặt dưới sự kiểm soát của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam”, IMF nhấn mạnh về trường hợp của ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB).
Về tình hình lạm phát, Ban Giám đốc Điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho biết, Việt Nam vẫn có thể duy trì mức lạm phát dưới mức mục tiêu 4,5%.
Cùng với đó, chuyên gia nhận định, Việt Nam có thể quay trở lại mức tăng trưởng cao trong trung hạn, với hỗ trợ của các cải cách cơ cấu.
Việt Nam sẽ trở lại mức tăng trưởng cao hơn nhiều nước trên thế giới
Ông Paulo Medas, Trưởng nhóm phụ trách Việt Nam của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), đánh giá, Việt Nam có một lợi thế lớn so với nhiều nước khác mà ông đã từng làm việc và từng thấy đó là Việt Nam có nhiều không gian tài khóa, Việt Nam có mức nợ thấp.
Việt Nam đã rất thận trọng trong những năm qua trong khi nhiều nước trên thế giới có mức nợ cao. Khi có mức nợ cao, rất khó để chính phủ có thể giúp nền kinh tế. Chính sách tài khóa là một công cụ rất hữu hiệu mà Việt Nam có thể sử dụng để thúc đẩy tăng trưởng trong khi nhiều nước khác không có.
Ông Medas cho biết, kinh tế Việt Nam tương đối ổn định và được quản lý tốt và điều này rất quan trọng đối với các nhà đầu tư. Về trung hạn và dài hạn, các nhà đầu tư cũng cho rằng Việt Nam có một thị trường nội địa rất lớn.
“Nếu các bạn đầu tư vào vốn kinh tế và vốn nhân lực, nếu sản lượng tăng, người dân được tăng lương thì đây sẽ là một thị trường lớn cho các nước khác và các nhà đầu tư nước ngoài khám phá. Nếu Việt Nam tiếp tục cải cách, chúng tôi nghĩ rằng Việt Nam sẽ trở lại mức tăng trưởng 6%-7%, cao hơn rất nhiều so với đa số các nước trên thế giới. Chúng tôi thấy Việt Nam có rất nhiều tiềm năng”, Trưởng nhóm phụ trách Việt Nam của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) khẳng định.
22 Tháng Chín 2023, 18:03
Khuyến nghị cho Việt Nam
Theo đánh giá của Ban Giám đốc Điều hành, các cơ quan chức năng của Việt Nam đã hành động nhanh chóng để duy trì ổn định tài chính- vĩ mô khi sự phục hồi kinh tế sau đại dịch phải đối mặt với các cơn gió nghịch cả trong và ngoài nước.
“Rủi ro vẫn gia tăng và cần nỗ lực hơn nữa để bảo vệ sự ổn định tài chính-vĩ mô và thúc đẩy cải cách sâu rộng để giải quyết những điểm dễ bị tổn thương và đảm bảo tăng trưởng xanh, mạnh mẽ và bao trùm trong trung hạn. Tiếp tục tăng cường năng lực là rất quan trọng để hỗ trợ các cải cách”, IMF nêu khuyến nghị với chính phủ của Thủ tướng Phạm Minh Chính.
Ban Giám đốc Điều hành nhận định, do còn nhiều không gian tài khoá, trong khi dư địa để nới lỏng chính sách tiền tệ bị hạn chế, chính sách tài khoá của Việt Nam cần đóng vai trò chủ đạo trong việc hỗ trợ hoạt động kinh tế nếu cần thiết.
IMF hoan nghênh kế hoạch thúc đẩy thực hiện đầu tư công, việc này đòi hỏi tháo gỡ các nút thắt, và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc mở rộng các mạng lưới an sinh xã hội nhằm hỗ trợ những đối tượng dễ bị tổn thương nhất.
Các Giám đốc Điều hành khuyến nghị cần củng cổ khuôn khổ tài khoá và quy trình lập ngân sách và tăng huy động thu ngân sách trong trung hạn để hỗ trợ kế hoạch phát triển kinh tế xã hội đầy tham vọng của Việt Nam.
Dù Việt Nam đã kiểm soát hiệu quả rủi ro lạm phát, nhưng đại diện IMF cho rằng, chính sách tiền tệ cần tiếp tục thận trọng trong bối cảnh phức tạp và dư địa chính sách còn hạn chế.
IMF hoan nghênh các bước đi tiến tới tỷ giá linh hoạt hơn và khuyến khích tiếp tục đạt được những tiến bộ trong lĩnh vực này cùng với hiện đại hoá khuôn khổ chính sách tiền tệ đối với Việt Nam.
Việt Nam cần tăng cường khả năng chống chịu của hệ thống tài chính bằng cách củng cố các đệm vốn, xóa bỏ dần các quy định cho phép gia hạn nợ nhưng vẫn giữ nguyên nhóm nợ và xử lý nợ xấu đang gia tăng.
Nhà điều hành cần phải cải tiến bộ công cụ của các cơ quan chức năng nhằm ngăn chặn và quản lý khủng hoảng ngân hàng thông qua tăng cường các khuôn khổ xử lý ngân hàng và cấp thanh khoản khẩn cấp. IMF cũng hoan nghênh sửa đổi Luật Các Tổ Chức Tín Dụng đang diễn ra, đồng thời, kiến nghị, cần tiếp tục nỗ lực củng cố những quy định điều tiết pháp lý và giám sát ngân hàng.
Các Giám đốc điều hành của IMF ghi nhận các cơ quan chức năng Việt Nam hành động nhanh chóng nhằm kiềm chế rủi ro trên thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp.
Tuy nhiên, IMF khuyến nghị cần có những hành động kiên quyết nhằm giải quyết các rủi ro khác như củng cố khuôn khổ xử lý mất khả năng thanh toán, củng cố thể chế và tăng tính minh bạch trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Hoan nghênh Quy hoạch điện 8 hướng đến việc củng cố an ninh năng lượng và đạt được các mục tiêu khí hậu, IMF cho rằng, Việt Nam cần thực sự nhắm đến tăng trưởng xanh, bao trùm và bền vững. Việt Nam cần cải thiện môi trường kinh doanh, cơ sở hạ tầng trọng yếu và đầu tư vào nguồn vốn con người.
Chính phủ cũng cần tiến tới thực hiện chiến lược và xây dựng khuôn khổ pháp lý phù hợp để thúc đẩy đầu tư vào năng lượng tái tạo và huy động vốn tài trợ cho chuyển đổi xanh. Việc thực hiện Đánh giá Quản Lý Đầu tư Công- Khí hậu sẽ rất hữu ích, theo IMF.
Các Giám đốc Điều hành của IMF hoan nghênh nỗ lực phòng chống tham nhũng của các cơ quan chức năng và nhấn mạnh sự cần thiết phải tiếp tục tăng cường quản trị, cải thiện khuôn khổ Phòng Chống Rửa tiền và Tài trợ Khủng bố (AML/CFT) cũng như đơn giản hoá khuôn khổ quy định pháp lý. Việt Nam cũng cần có nỗ lực hơn nữa để khắc phục những điểm yếu về số liệu.
Theo dự kiến, đợt Tham vấn Điều IV tiếp theo với Việt Nam sẽ được tiến hành theo chu kỳ chuẩn 12 tháng.
