Chùa Ba Vàng và Đại đức Thích Trúc Thái Minh bị chỉ thẳng vi phạm pháp luật
© AP Photo / Vietnam News Agency
Đăng ký
Nhiều hoạt động do chùa Ba Vàng tổ chức thời gian qua và Đại đức Thích Trúc Thái Minh đã vi phạm quy định của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, theo Trưởng phòng Thanh tra - Pháp chế, Ban Tôn giáo Chính phủ, Bộ Nội vụ.
Đáng chú ý, năm 2023, sư Thích Trúc Thái Minh, trụ trì chùa Ba Vàng, đã nhiều lần xuất cảnh hoạt động tôn giáo ở nước ngoài, nhưng chỉ có một lần báo cáo cơ quan chức năng có thẩm quyền của Việt Nam.
"Chùa Ba Vàng và sư Thái Minh vi phạm Luật Tín ngưỡng, tôn giáo"
Liên quan đến những lùm xùm gần đây của chùa Ba Vàng và Đại đức Thích Trúc Thái Minh, bà Nguyễn Thị Định, Trưởng phòng Thanh tra - Pháp chế, Ban Tôn giáo Chính phủ, Bộ Nội đã có một số trao đổi với TTXVN.
Bà Định cho biết, theo báo cáo của địa phương, Lễ kính mừng 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh là hoạt động được tổ chức thường niên bởi chùa Ba Vàng từ năm 2021.
"Nội dung này đã được chùa Ba Vàng thông qua Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh thông báo ngày 29/11/2021", - TTXVN dẫn lời bà Nguyễn Thị Định.
Ngày 18/12/2023, chùa Ba Vàng có văn bản số 83/TB-CBV về việc "Thông báo thay đổi địa điểm tổ chức đại lễ kính mừng 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh và ngày tu bát quan trai tháng 11 Âm lịch năm 2023".
Văn bản do này Đại đức Thích Trúc Thái Minh, trụ trì chùa Ba Vàng gửi UBND TP. Uông Bí và các cơ quan chức năng địa phương.
Theo nội dung văn bản, địa điểm tổ chức sự kiện là tại chùa Ba Vàng và thời gian diễn ra sự kiện từ ngày 22-24/12/2023. Trong thông báo có bổ sung nội dung "cung rước xá lợi Phật", không nêu rõ là xá lợi gì.
Đối chiếu với các quy định pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo, chùa Ba Vàng không phải là chủ thể đứng ra thực hiện thông báo danh mục hoạt động tôn giáo bổ sung và thời gian thông báo chỉ 6 ngày trước khi tổ chức.
Trong khi đó, theo quy định tại khoản 3 Điều 43 của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo thì "… đối với hoạt động tôn giáo không có trong danh mục đã thông báo thì người đại diện tổ chức có trách nhiệm thông báo bổ sung theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này chậm nhất là 20 ngày trước khi diễn ra hoạt động".
Ngoài ra, chùa Ba Vàng cũng không tuân thủ thời gian tổ chức như đã thông báo là từ ngày 22-24/12/2023, mà tổ chức từ ngày 22-27/12/2023.
Cũng theo bà Định, Điều 48 của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo đã nêu rõ, tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc trước khi mời tổ chức, cá nhân nước ngoài vào Việt Nam để thực hiện hoạt động tôn giáo ở một tỉnh, cần phải gửi hồ sơ đề nghị đến UBND tỉnh.
Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, UBND tỉnh có trách nhiệm trả lời bằng văn bản. Trong trường hợp nếu không chấp thuận cũng phải nêu rõ lý do.
Сác hoạt động tại chùa Ba Vàng vừa qua có sự tham gia của nhiều nhà sư và phật tử nước ngoài, do đó trụ trì chùa Ba Vàng phải có văn bản báo cáo Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP. Uông Bí để tổ chức này gửi hồ sơ đến UBND tỉnh Quảng Ninh đề nghị được chấp thuận.
"Tuy nhiên, theo báo cáo của tỉnh Quảng Ninh, các hoạt động nêu trên tại chùa Ba Vàng, UBND tỉnh Quảng Ninh không nhận được văn bản xin phép của Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam thành phố Uông Bí. Như vậy, chùa Ba Vàng đã thực hiện không đúng quy định của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo", - bà Định lưu ý.
Về việc Đại đức Thích Trúc Thái Minh trụ mời Thượng tọa Sayadaw U Wepulla (trụ trì chùa Parami và Bảo tàng Xá lợi Phật Quốc tế) vào Việt Nam để tham dự sự kiện và mang "xá lợi tóc Đức Phật" đến chùa Ba Vàng tổ chức cho phật tử, nhân dân chiêm bái, đồng thời phát biểu tại buổi lễ là hoạt động tôn giáo nhưng lại sử dụng visa nhập cảnh với mục đích tham quan du lịch, bà Định cho biết điều này là "không đúng quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo".
Chưa hết, Điều 79 Quy chế hoạt động Ban Tăng sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam nhiệm kỳ IX (2022-2027) đã quy định, tổ chức, cá nhân chức sắc Phật giáo nước ngoài vào Việt Nam bằng visa du lịch không được hoạt động tôn giáo tại Việt Nam.
"Nếu thực hiện hoạt động tôn giáo tại một tự viện, hoặc nhiều tự viện là vi phạm pháp luật. Trụ trì, Trưởng ban Ban Quản trị tự viện phải chịu trách nhiệm hoàn toàn khi để hoạt động tôn giáo trái pháp luật này được thực hiện tại tự viện", - đại diện Bộ Nội vụ nhắc lại.
Như vậy, nếu xét theo quy định của pháp luật tín ngưỡng, tôn giáo và Quy chế của Giáo hội thì trụ trì chùa Ba Vàng phải chịu trách nhiệm hoàn toàn khi để hoạt động tôn giáo trái pháp luật diễn ra tại cơ sở tôn giáo do mình phụ trách.
Đồng thời, Giáo hội Phật giáo Việt Nam phải có trách nhiệm xem xét xử lý vụ việc theo quy định của Giáo hội.
Đại đức Thích Trúc Thái Minh nhiều lần xuất ngoại mà không báo cáo
Phóng viên TTXVN đặt câu hỏi, trên các phương tiện thông tin đại chúng có nhiều hình ảnh trụ trì chùa Ba Vàng tham gia các hoạt động tôn giáo ở nước ngoài năm 2023 (như đi Pakistan, Cuba, Hàn Quốc, Ấn Độ, Đài Loan-Trung Quốc, Myanmar), vậy khi tham gia các hoạt động tôn giáo tại nước ngoài, Đại đức Thích Trúc Thái Minh có phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền hay không.
Trả lời câu hỏi này, bà Định cho biết, theo Điều 50 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, "tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc trước khi cử chức sắc, chức việc, nhà tu hành, tín đồ tham gia hoạt động tôn giáo, đào tạo tôn giáo ở nước ngoài có trách nhiệm gửi hồ sơ đề nghị đến cơ quan quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo ở Trung ương".
Theo báo cáo của địa phương, năm 2023, Đại đức Thích Trúc Thái Minh đã nhiều lần xuất cảnh, nhưng chỉ có một lần tham gia Đoàn của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam dự Hội thảo quốc tế về di sản Phật giáo Gandhara ở Pakistan là có xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Trong khi đó, các chuyến xuất cảnh còn lại có hoạt động tôn giáo ở nước ngoài như tham dự Đại lễ Phật đản tại Nhật Bản, giảng pháp cho các phật tử xa xứ tại Hàn Quốc, hành hương về miền đất Phật tại Ấn Độ, đi Cuba, Đài Loan (Trung Quốc) và Myanmar theo lời mời của phật tử xa xứ, Ban Tôn giáo Chính phủ đều không nhận được báo cáo của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
"Như vậy, việc Đại đức Thích Trúc Thái Minh xuất cảnh và có các hoạt động tôn giáo ở nước ngoài nhưng không được Giáo hội đề nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật là vi phạm Điều 50 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo", - bà Định nhận xét.
Theo bà, việc trụ trì chùa Ba Vàng mời người nước ngoài vào Việt Nam thực hiện hoạt động tôn giáo không xin phép; tổ chức rước, trưng bày "xá lợi tóc Đức Phật" tại chùa Ba Vàng, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP. Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh thông báo danh mục hoạt động tôn giáo bổ sung là không theo quy định.
Việc Đại đức Thích Trúc Thái Minh xuất cảnh nhiều lần, hoạt động tôn giáo ở nước ngoài nhưng không thông qua Giáo hội để đề nghị cơ quan chức năng cũng đã vi phạm pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo.
"Sự việc này đã làm ảnh hưởng đến trật tự xã hội và chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo; ảnh hưởng tới uy tín của Giáo hội Phật giáo Việt Nam", - bà Định nói.
Cần kịp thời xử lý, chấn chỉnh
Để ổn định tình hình, các cơ quan nhà nước đã kịp thời chấn chỉnh và tiếp tục xem xét, xử lý nghiêm, dứt điểm các vi phạm khi có đầy đủ căn cứ pháp luật. Đồng thời, tiếp tục tuyên truyền, phổ biến các quy định của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, bảo đảm các hoạt động của tổ chức, cá nhân tôn giáo tuân thủ pháp luật.
Qua vụ việc này, UBND TP. Uông Bí cần rút kinh nghiệm trong việc tiếp nhận các thủ tục hành chính về tín ngưỡng, tôn giáo, nếu không đúng quy định của pháp luật phải trả lại, yêu cầu tổ chức, cá nhân liên quan bổ sung, hoàn thiện hồ sơ, thủ tục theo quy định của pháp luật.
Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Ban Phật giáo Quốc tế, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP. Uông Bí cần chấn chỉnh, yêu cầu Đại đức Thích Trúc Thái Minh rút kinh nghiệm về việc mời tổ chức, cá nhân nước ngoài vào Việt Nam để thực hiện hoạt động tôn giáo, hoạt động quan hệ quốc tế về tôn giáo, bảo đảm thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo;
Đồng thời, tăng cường quản lý chức sắc, chức việc, nhà tu hành; kịp thời có biện pháp chấn chỉnh trong toàn Giáo hội để tạo sự đồng thuận, ổn định, đoàn kết trong nội bộ Giáo hội.
Giáo hội cần xem xét, xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định của Hiến chương, Quy chế của Giáo hội; không để tái diễn các hành vi vi phạm pháp luật tại chùa Ba Vàng và ở các cơ sở tôn giáo thuộc Giáo hội quản lý.
