Nhà đầu tư chần chừ vào Việt Nam vì sợ thiếu điện
© Ảnh : Mekong ASEAN
Đăng ký
Các hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài bày tỏ lo ngại về tình trạng thiếu điện đã xảy ra ở khu vực phía Bắc hồi năm ngoái, đồng thời đề nghị Chính phủ có phương án cung cấp điện thông suốt ở các khu công nghiệp.
Đại diện Hiệp hội doanh nghiệp Hàn Quốc cho rằng hiện tượng thiếu điện của Việt Nam là một trong những yếu tố lớn khiến họ chần chừ trong việc đưa ra quyết định đầu tư vào đất nước này.
Đề nghị có phương án cung cấp điện thông suốt ở các khu công nghiệp
Sáng 19/3, Thủ tướng Chính phủ đã có buổi gặp mặt cộng đồng doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) thường niên năm 2024.
Tại sự kiện, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, trong các năm vừa qua, đóng góp vào thành tựu kinh tế Việt Nam không thể không kể đến vai trò quan trọng của khu vực FDI.
Năm 2023, Việt Nam đã thu hút được 36,6 tỷ USD vốn FDI đăng ký, tăng 32,1% so với năm trước đó. Trong đó, vốn giải ngân ước đạt 23,18 tỷ USD, là mức cao nhất đã ghi nhận trong 5 năm qua.
Ông Dũng cho hay, chủ đề “Doanh nghiệp FDI tiên phong thực hiện Chiến lược tăng trưởng xanh” của hội nghị lần này cho thất quyết tâm của Chính phủ, cũng như khẳng định vai trò đặc biệt quan trọng của cộng đồng doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp FDI trong triển khai tăng trưởng xanh.
Đối với Việt Nam, tăng trưởng xanh không chỉ là lựa chọn tất yếu, mà còn là cơ hội để đưa đất nước trở thành quốc gia tiên phong trong khu vực, bắt kịp xu thế phát triển của thế giới.
Tại diễn đàn, các đại diện doanh nghiệp nước ngoài đã thảo luận, đưa ra khuyến nghị cho Chính phủ, các bộ, ngành. Đáng chú ý, các doanh nghiệp FDI liên tục đề cập đến việc đảm bảo cung ứng điện, cũng như có đề xuất cụ thể với Chính phủ.
Theo đó, Hiệp hội doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (Kocham) đề nghị Chính phủ có phương án cung cấp điện thông suốt ở các khu công nghiệp, giúp các doanh nghiệp FDI, trong đó có doanh nghiệp Hàn Quốc, duy trì ổn định sản xuất.
Chủ tịch Kocham Hong Sun cho hay, từ tháng 6-7/2023, nhiều khu vực ở miền Bắc Việt Nam (Bắc Ninh, Hải Dương, Hà Nam, Phú Thọ, Vĩnh Phúc ...) bị cắt điện do thiếu điện; ở một số khu công nghiệp cũng có tình trạng cắt điện có báo trước với tần suất khoảng 1-2 lần/tuần.
Ông Hong Sun cho rằng, các doanh nghiệp Hàn Quốc mong muốn đầu tư vào Việt Nam, nhất là các doanh nghiệp công nghệ cao như bán dẫn, cho rằng hiện tượng thiếu điện của Việt Nam là một trong những yếu tố lớn khiến họ chần chừ trong việc đưa ra quyết định đầu tư.
Theo Chủ tịch Kocham, doanh nghiệp Hàn Quốc rất quan tâm đến các ngành sử dụng nhiều công nghệ, phù hợp với xu hướng thân thiện môi trường như điện mặt trời áp mái. Tuy nhiên, họ lại ngần ngại rót tiền đầu tư do việc cung cấp điện không ổn định và các quy định pháp luật liên quan chưa rõ ràng.
Chung ý kiến trên, Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản (JCCI) cho biết, tình trạng thiếu điện nghiêm trọng ở phía Bắc đã khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc lập kế hoạch sản xuất và dự báo ngày giao hàng.
"Thực trạng này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến mô hình just in time - yếu tố cốt lõi của chuỗi cung ứng. Một số công ty hội viên JCCI cho biết, đang cân nhắc xem xét lại hệ thống sản xuất toàn cầu của mình", - Phó Chủ tịch JCCI Muto Shiro nói.
Từ đó, JCCI có 3 kiến nghị gửi Chính phủ Việt Nam, nhằm giúp các doanh nghiệp sản xuất, hoạt động suôn sẻ.
Cụ thể, cần ổn định nguồn điện cho các khu công nghiệp; đưa ra thông báo trước về việc cắt điện và các yêu cầu tiết kiệm điện để có đủ thời gian điều chỉnh; và có cơ chế ưu đãi khuyến khích các công ty tiết kiệm điện và sản xuất điện.
Xây dựng cơ chế mua bán điện trực tiếp
Về phần mình, Chủ tịch Hiệp hội thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam (Amcham) Joseph Uddo cho rằng, một trong các nhu cầu chính của tất cả doanh nghiệp, cũng như bất kỳ nhà đầu tư nào trong tương lai, chính là sự ổn định của nguồn cung cấp năng lượng, và khả năng tiếp cận năng lượng tái tạo ngay lập tức.
Lãnh đạo Amcham hoan nghênh việc Chính phủ tập trung vào tăng trưởng chuỗi cung ứng, thu hút đầu tư và sản xuất công nghệ cao. Theo ông Uddo, nếu không có nguồn điện ổn định, giá cả phải chăng cùng với nguồn cung cấp điện bền vững, các bên sẽ khó có thể đạt được nhiều mục tiêu đã thảo luận hôm nay.
Amcham cho rằng cần tiếp tục đối thoại giữa Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các bên liên quan trong khu vực tư nhân nhằm đưa ra các giải pháp khả thi ngắn hạn và dài hạn, từ đó giúp Việt Nam đáp ứng nhu cầu an ninh năng lượng, bao gồm thúc đẩy phê duyệt các dự án khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) quy mô lớn nhằm hỗ trợ an ninh năng lượng.
Cũng theo Amcham, cơ sở hạ tầng năng lượng không thể được thiết lập trong một sớm một chiều và việc lập kế hoạch cho sự tăng trưởng bền vững của Việt Nam cần được làm ngay từ bây giờ. Amcham khuyến nghị Chính phủ xem xét điều chỉnh các thỏa thuận mua bán điện (PPA) theo tiêu chuẩn quốc tế.
Hiện tại, các nhà đầu tư cần có các quy định hợp lý hơn để cung cấp năng lượng tái tạo. Những vấn đề then chốt có thể kể đến như việc triển khai Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, xây dựng Nghị định về phát triển điện mặt trời trên mái nhà, tiếp cận năng lượng tái tạo trong các khu công nghiệp và hướng dẫn cơ chế Hợp đồng mua bán điện trực tiếp (DPPA).
"Chúng tôi rất vui và được khích lệ bởi những tín hiệu cho thấy DPPA có thể được triển khai vào ngày 1/7/20-24. Các thành viên của Hiệp hội chúng tôi – cùng với các nhà đầu tư luôn sẵn sàng hỗ trợ triển khai sớm nhất chương trình đáng mong đợi từ lâu này", - báo Tiền phong dẫn lời Chủ tịch Amcham.
Tương tự, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Anh Quốc tại Việt Nam (Britcham) Denzel Eades khuyến nghị triển khai nhanh chóng Quy hoạch Phát triển Điện VIII, nhất là các công việc liên quan đến phát triển LNG, năng lượng mặt trời và gió, cũng như xây dựng các quy định pháp lý cho phép việc thực hiện, ví dụ như các quy định liên quan đến DPPA.
“Để hỗ trợ thêm cho sáng kiến này, chúng tôi khuyến nghị triển khai phối hợp Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) phù hợp với Quy hoạch Điện VIII và đảm bảo tính sẵn sàng của các dự án thí điểm cụ thể, đặc biệt là về năng lượng gió ngoài khơi”, - lãnh đạo Britcham đề xuất.
Bộ Công Thương đảm bảo đủ điện
Trước lo ngại của nhà đầu tư về vấn đề cung ứng điện, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 05/CT- TTg liên quan đến cân đối điện, đảm bảo không thiếu điện trong mọi tình huống.
“Bộ Công Thương đang nỗ lực cùng ngành điện thực hiện nhiệm vụ này. Chúng tôi có thể khẳng định và cam kết, việc thiếu điện sẽ không xảy ra trong năm 2024 và những năm tiếp theo”, - ông Tân khẳng định sẽ không chỉ cấp điện ổn định mà còn nâng cao chất lượng nguồn điện.
Thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm phát triển đường dây 500 KV mạch 3 để kéo điện ra miền Bắc và đồng bộ hệ thống truyền tải.
Điều này thể hiện sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Thủ tướng Chính phủ, nỗ lực đảm bảo không thiếu điện.
Về Quy hoạch điện 8. Bộ Công Thương đã hoàn thiện kế hoạch thực hiện, dự kiến Chính phủ sẽ thông qua kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện 8 trong tuần này. Cùng với đó, Bộ Công Thương cũng thực hiện giải pháp về mặt công nghệ để phát triển hài hoà các nguồn năng lượng mới, năng lượng tái tạo, tăng khả năng tích hợp năng lượng tái tạo vào hệ thống điện để đảm bảo phát điện ổn định.
Đối với kiến nghị của nhà đầu tư về cung ứng điện, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng cam kết sẽ không để xảy ra tình trạng thiếu điện, đồng thời sẽ đầu tư theo hướng tăng trưởng xanh.
