Chip FEM của Viettel khẳng định vị thế Việt Nam ở sự kiện công nghệ lớn nhất thế giới
© Ảnh : TTXVN - Bùi Cương Quyết
Đăng ký
Thêm 1 con chip của Việt Nam xuất hiện tại sự kiện công nghệ lớn nhất thế giới. Có thể khẳng định, việc phát triển thành công các con chip chiến lược đã góp phần nâng cao năng lực tự chủ các thiết bị vô tuyến cả quân sự và dân sự và tạo cơ hội xuất khẩu - tiếp tục là những bước đầu của ngành công nghiệp bán dẫn ở Việt Nam.
Con chip FEM phức tạp kỹ sư của Viettel chế tạo chỉ có kích thước bằng hạt đậu nhưng lại có thể khuếch đại tín hiệu vô tuyến và là phần không thể thiếu trong lĩnh vực radar, dự báo thời tiết, quan trắc, liên lạc vệ tinh, quốc phòng.
Viettel gây chú ý tại MWC Barcelona 2025
Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội Viettel vừa gây chú ý với 22 sản phẩm công nghệ xuất xứ từ Việt Nam tại gian hàng tham gia Mobile World Congress (MWC) ở Barcelona 2025 - sự kiện công nghệ hàng đầu thế giới.
Viettel là đại diện duy nhất của Việt Nam giới thiệu công nghệ tại MWC lần này. Các sản phẩm của Viettel tập trung vào 3 nhóm hạ tầng, nền tảng và ứng dụng phục vụ các nhu cầu kết nối, quản lý và xử lý dữ liệu, các ứng dụng phục vụ doanh nghiệp và người dùng.
Viettel phát triển giải pháp siêu cá thể hóa cho sản phẩm tài chính
© Ảnh : TTXVN - Bùi Cương Quyết
Nhóm hạ tầng mạng lưới bao gồm các sản phẩm trong hệ sinh thái 5G (5G Private, 5G ORAN, 5G Core), các con chip do Viettel thiết kế (RF-SoC, chip bảo mật, chip 5W X-Band FEM), bản sao số trạm viễn thông và tổ hợp robot logistics.
Nhóm nền tảng số bao gồm dịch vụ cung cấp API từ mạng di động, mạng phân phối nội dung, hệ thống quản trị hạ tầng trung tâm dữ liệu, các nền tảng an ninh mạng thế hệ mới, hệ thống quản trị giao thông thông minh.
Theo Thiếu tướng Tào Đức Thắng, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Viettel khẳng định:
“Chúng tôi đưa những sản phẩm tốt nhất do Việt Nam nghiên cứu phát triển ra thế giới và hợp tác, học hỏi để đưa những công nghệ tốt nhất của thế giới về Việt Nam”, báo Chính phủ dẫn lời lãnh đạo Viettel nhấn mạnh.
Năm nay, đáng chú ý, Viettel đã lần đầu tiên ra mắt chip Front End Module (chip FEM) - khối linh kiện xử lý tín hiệu vô tuyến ở tuyến trước của các thiết bị thu phát như radar, trạm phát sóng hoặc các thiết bị viễn thông.
Theo Viettel, chip FEM được ứng dụng trong lĩnh vực radar, dự báo thời tiết, quan trắc, liên lạc vệ tinh, quốc phòng. Với kích thước chỉ 7x5mm, nhỏ bằng một hạt đậu, con chip này có thể khuếch đại tín hiệu vô tuyến.
Theo chia sẻ của đại diện Viettel, thông thường sẽ không thấy những con chip riêng lẻ mà sẽ là các giải pháp – con chip xử lý tính toán gắn liền với các ứng dụng tương ứng như xử lý hình ảnh, xử lý giọng nói.
“Tuy nhiên, phía Viettel vẫn chọn trình diễn sản phẩm này để cho thấy Việt Nam đã bắt tay vào công nghiệp bán dẫn và có những con chip đầu tiên”, ông Bùi Việt Sơn, kỹ sư giới thiệu sản phẩm bán dẫn của Viettel tại MWC Barcelona 2025 tự hào chia sẻ.
Viettel phát triển giải pháp siêu cá thể hóa cho sản phẩm tài chính
© Ảnh : TTXVN - Bùi Cương Quyết
Hiện tại, nguồn chip Front End Module trên thế giới đang phụ thuộc vào một số nhà cung cấp trong khi đây là linh kiện không thể thiếu để sản xuất các radar quân sự và một số thiết bị thu phát vô tuyến.
“Bắt tay vào sản phẩm chip này, mục đích của Viettel là làm chủ từng phần của các thiết bị vô tuyến, bắt đầu từ những cấu phần quan trọng và phổ biến”, ông Bùi Việt Sơn nhấn mạnh.
Theo kỹ sư của Viettel, việc làm chủ thiết kế con chip giúp đảm bảo việc sản xuất thiết bị của Việt Nam không bị ảnh hưởng bởi các trường hợp gián đoạn cung ứng toàn cầu. Vì sản phẩm phổ biến, cần thiết trong nhiều thiết bị, điều này cũng mở ra khả năng thương mại hóa cho con chip Viettel.
Ở các hệ thống radar chủ động - thiết bị cần thiết cho quân đội trong các hình thức tác chiến hiện đại, một số do Viettel nghiên cứu sản xuất - chip FEM đóng vai trò như trái tim giúp radar phát hiện và xử lý tín hiệu nhanh chóng, chính xác. Cũng vì đặc thù ứng dụng này mà con chip đòi hỏi phải có khả năng hoạt động ngày đêm, kéo dài hàng năm mà vẫn ổn định.
Theo ông Bùi Việt Sơn, khi đưa sản phẩm chip của Việt Nam đến MWC Barcelona 2025, nơi hội tụ của tất cả nhà cung cấp thiết bị lớn trong ngành di động, nhóm cũng kỳ vọng giới thiệu sản phẩm đến các nhà sản xuất thiết bị vô tuyến để mở ra những cơ hội thương mại hóa, thị trường mới.
“Tiềm năng xuất khẩu của sản phẩm này cũng rất lớn vì đến nay trên thế giới khá ít nhà cung cấp thương mại dòng chip FEM”, đại diện Viettel lưu ý.
Viettel phát triển giải pháp siêu cá thể hóa cho sản phẩm tài chính
© Ảnh : TTXVN - Bùi Cương Quyết
Màn hình máy tính gần như không tắt trong một năm qua
Theo kỹ sư của Viettel, gần như suốt năm 2024, một chiếc màn hình máy tính tại Ban công nghệ bán dẫn Viettel không tắt, hiển thị kết quả đo lường từ công cụ thiết kế chip (license tool).
Đặc biệt, trước màn hình lúc nào cũng có ít nhất một trong 4 kỹ sư trong nhóm phát triển chip FEM của Viettel túc trực theo dõi kết quả.
Để kịp thời có chip ứng dụng trong thiết bị Viettel sớm nhất có thể, nhóm thay phiên chạy mô phỏng 24/7, quyết tâm tự tay thiết kế chip FEM.
Tuy nhiên, khi sản phẩm sắp hoàn thành, con chip lại phát sinh lỗi ở bộ phận quan trọng - bộ khuếch đại công suất (PA).
Viettel phát triển giải pháp siêu cá thể hóa cho sản phẩm tài chính
© Ảnh : TTXVN - Bùi Cương Quyết
Theo lý giải, khi PA nhận tín hiệu tần số cao với công suất thấp và khuếch đại lên mức công suất cần thiết trước khi gửi qua ăng-ten, do đó phải chịu được công suất lớn mà vẫn đảm bảo độ tin cậy cao, đặc biệt quan trọng trong ứng dụng radar hoặc thông tin vô tuyến đòi hỏi công suất phát đủ mạnh.
Sau khi phát hiện một trục trặc trong thuật toán, nhóm kỹ sư của Viettel đã nhanh chóng điều chỉnh lại thông số thiết kế.
Theo kỹ sư thiết kế vi mạch cao tần, nhóm nghiên cứu chip FEM của Viettel cho biết, con chip không mới, nhưng đây là lần đầu tiên được nghiên cứu phát triển ở Việt Nam, vì thế tất cả các yếu tố kỹ thuật đều mới.
“Chúng tôi phải tự tìm tòi, học hỏi từ những chỉ tiêu đơn giản và cơ bản nhất”, anh chia sẻ.
Sau nhiều ngày khắc phục lỗi, con chip đã hoạt động đạt công suất ổn định (5 Watt) và tương đương với các chip FEM trên thế giới.
Vào thời điểm này, cả nhóm kỹ sư Viettel biết rằng họ đã tạo bước tiến mới trên hành trình làm chủ các thiết bị radar quan trắc, trạm 5G, và những công nghệ tần số cao.
Viettel phát triển giải pháp siêu cá thể hóa cho sản phẩm tài chính
© Ảnh : TTXVN - Bùi Cương Quyết
Cũng theo kỹ sư Đỗ Thanh Tân, ban đầu, cứ 5 con chip thì chỉ có hai con là hoạt động ổn định. Tuy nhiên, sau nhiều lần thử nghiệm các kỹ sư của Viettel đã tìm ra nguyên nhân gây lỗi và tối ưu hóa quy trình, nâng tỷ lệ thành công lên gần như 100%.
Như Sputnik đưa tin, cách đây một năm cũng tại Mobile World Congress (MWC) 2024, Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội Viettel của Việt Nam vừa lần đầu đưa chip 5G Digital Front End điều khiển khối thu chuyển tín hiệu (chip 5G DFE) ra thế giới.
Theo thống kê của Hiệp hội bán dẫn toàn cầu (SEMI), ngành bán dẫn Việt Nam trước đó được đánh giá có quy mô thị trường đạt 31,39 tỷ USD vào năm 2029.
Do đó, việc phát triển thành công các con chip chiến lược đã góp phần nâng cao năng lực tự chủ các thiết bị vô tuyến cả quân sự, dân sự và tạo cơ hội xuất khẩu - tiếp tục là những bước đầu của ngành công nghiệp bán dẫn ở Việt Nam.
“Tại mỗi kỳ MWC, Viettel giới thiệu các sản phẩm, giải pháp công nghệ và được hàng nghìn người, các doanh nghiệp, Chính phủ trên thế giới quan tâm, là niềm tự hào, động lực thôi thúc Viettel tiếp tục sáng tạo sản phẩm, dịch vụ mới. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để Viettel cập nhật sự tiến bộ của khoa học công nghệ từ các đối tác quốc tế để ứng dụng tại Việt Nam và mở rộng đầu tư, xuất khẩu công nghệ Việt ra thế giới”, Chủ tịch Viettel Tào Đức Thắng nhấn mạnh.
