Sự thông minh và bản lĩnh của Thủ tướng Việt Nam ở Trung Quốc
© Ảnh : Dương Văn Giang - TTXVN
Đăng ký
Phát biểu tại đối thoại chính sách “Kỷ nguyên mới của Việt Nam: Từ tầm nhìn đến hành động”, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã gây ấn tượng rất mạnh bằng những câu trả lời thẳng thắn, sâu sắc và đầy khéo léo về cách Việt Nam cân bằng chiến lược trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị Mỹ - Trung gay gắt.
Ông cho rằng, Việt Nam phải có đường lối khôn khéo, cân bằng và hiện Việt Nam vẫn đang làm tốt việc giữ thế cân bằng trong quan hệ giữa các đối tác khác nhau. Dù thế, Việt Nam cũng không chủ quan mà luôn giữ vững bình tĩnh, kiên trì, kiên định, không hoang mang, lo sợ, hoảng hốt.
Bí quyết giúp Việt Nam thành công
Phiên họp do Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc điều hành của Diễn đàn Kinh tế thế giới Borge Brende điều phối. Đáng chú ý, phiên thảo luận đặc biệt này có số lượng người đăng ký vượt xa khả năng tiếp nhận, và theo Chủ tịch WEF, bên ngoài vẫn còn rất đông khách mời xếp hàng chờ mà Ban Tổ chức không thể bố trí chỗ trong phòng.
Việt Nam được đánh giá là một nền kinh tế tăng trưởng rất nhanh, điều hiếm thấy trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hiện nay. Dự kiến tăng trưởng kinh tế thế giới năm nay sẽ giảm xuống khoảng 2,5%, trong khi Việt Nam vẫn kỳ vọng đạt mức 7-8%.
“Vậy đâu là bí quyết giúp Việt Nam thành công về kinh tế và là làm thế nào để duy trì đà tăng trưởng này mà không rơi vào tự mãn?”, Chủ tịch WEF đặt vấn đề với Thủ tướng Phạm Minh Chính.
Về cơ sở định hình kỷ nguyên phát triển mới của Việt Nam, người đứng đầu Chính phủ Việt Nam chia sẻ, hiện nay xu thế giảm tăng trưởng trên thế giới rất rõ, trong khi đó yêu cầu của Việt Nam phải tăng lên vì mục tiêu đặt ra trong năm 2045 trở thành nước phát triển có thu nhập cao đòi hỏi năm 2025 tăng trưởng đạt 8% và 2 con số ở những năm tiếp theo.
Mặc dù còn nhiều thách thức, nhưng Việt Nam có thể thực hiện được dựa trên cơ sở về đường lối, chính sách của Đảng và niềm tin vào đường lối phát triển dựa trên chủ nghĩa Marx–Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, Việt Nam có hệ thống chính trị được Đảng lãnh đạo, nhà nước quản lý và sự vào cuộc của nhân dân.
“Việt Nam có sẵn nội lực, đó là nền kinh tế đứng thứ 32 trên thế giới, bình quân đầu người tiếp cận trung bình cao, thuộc nhóm 20 quốc gia hàng đầu về quy mô thương mại và thu hút FDI. Việt Nam cũng nhận được sự ủng hộ của bạn bè quốc tế, với 19 FTA và có thị trường trên khắp thế giới, trong đó có các đối tác lớn như Trung Quốc, Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc…”, Thủ tướng nêu ra các điểm tựa.
Ngoài ra, theo ông, Việt Nam có kinh nghiệm đối diện với các cuộc khủng hoảng, rủi ro trong nhiều năm qua và đều vượt qua. Do vậy, Việt Nam có đủ nền tảng, cơ sở để đạt được tốc độ tăng trưởng cao trong những năm tới.
Việt Nam cần rất khéo léo
Nói về ảnh hưởng của tình hình địa chính trị phức tạp đối với sự phát triển của Việt Nam, ứng xử của Việt Nam với cạnh tranh chiến lược nước lớn, Thủ tướng Chính cho biết, năm 2024, GDP Việt Nam đạt gần 500 tỷ USD, nhưng tổng kim ngạch xuất nhập khẩu là 800 tỷ USD.
“Mỗi tác động nhỏ bên ngoài đều gây ra những tác động lớn bên trong. Do đó, Việt Nam phải có đường lối ngoại giao mềm dẻo, nhất là trong cạnh tranh địa chính trị”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ.
Theo ông, Trung Quốc và Hoa Kỳ là hai nước có tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu chiếm gần 50%. Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất. Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất.
“Vì vậy, Việt Nam phải có sự cân bằng dựa trên nguyên tắc đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, nhưng đa dạng hóa, đa phương hóa, là bạn bè tốt, là đối tác tin cậy với tất cả các nước trên thế giới và là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế”, lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh.
Thủ tướng Chính nhắc lại, Việt Nam theo đuổi đường lối quốc phòng 4 không. Không liên minh quân sự; không theo nước này, chống nước kia, không cho nước khác sử dụng lãnh thổ nước mình để chống nước thứ ba; không tuyên bố và sử dụng sức mạnh quân sự trong quan hệ quốc tế.
Việt Nam tập trung đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, đa dạng hóa chuỗi cung ứng và đa dạng hóa sản xuất.
Ông khẳng định: “Việt Nam là bạn hàng tốt của Trung Quốc, Hoa Kỳ, EU, Hàn Quốc, Nhật Bản và các nước ASEAN. Mặc dù ở thế cân bằng, nhưng Việt Nam không chủ quan và luôn chuẩn bị tư thế bình tĩnh, tự tin, bản lĩnh, kiên trì, kiên định”.
Về các ưu tiên chính sách của Việt Nam nhằm bảo đảm tự chủ kinh tế trong khi tiếp tục hội nhập sâu vào kinh tế toàn cầu, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho hay, trong thế kỷ 20, Việt Nam là quốc gia chịu đau thương, mất mát nhất trên thế giới. Hiện nay Việt Nam vẫn còn 3 triệu người bị ảnh hưởng chất độc màu da cam, 300 nghìn người đã hy sinh trong chiến đấu nhưng chưa tìm được thông tin và mỗi khi làm dự án kinh tế thì đều phải rà phá bom mìn.
Ngay sau khi kết thúc chiến tranh, Việt Nam xác định tự lực, tự cường, đi lên từ bàn tay, khối óc, mảnh đất, chân trời và cửa biển của mình; phải xây dựng nền kinh tế độc lập, tự cường. Để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự cường, Việt Nam xác định phải xây dựng nền kinh tế thị trường, tôn trọng quy luật giá trị, quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh, đồng thời tích cực chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng trong bối cảnh hiện nay.
“Chúng tôi xác định muốn xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ dựa vào con người Việt Nam. Hai là dựa vào thiên nhiên của Việt Nam. Ba là dựa vào truyền thống lịch sử văn hóa hào hùng hơn 4.000 năm để xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ và xác định quan điểm nguồn lực bên trong là cơ bản, chiến lược lâu dài, là quyết định, nhưng nguồn lực bên ngoài cũng rất quan trọng, đột phá là: vốn, thể chế kinh tế thị trường, công nghệ, quản lý và nguồn nhân lực”, lãnh đạo Chính phủ nêu rõ.
Về các lĩnh vực chiến lược, Việt Nam tập trung hóa giải những khó khăn, thách thức hợp lý nhất, hiệu quả nhất, tranh thủ nội lực, phát huy tích cực, luôn đặt con người, đặt sự phát triển vào sự vận động, khai thác tối đa mặt tích cực, làm mới động lực tăng trưởng truyền thống như: xuất khẩu, đầu tư… và tập trung vào các động lực tăng trưởng mới.
Ông cho hay: “Dựa vào khoa học công nghệ, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn mở ra cho chúng ta một chân trời mới rất bao la và không có giới hạn. Khi có sự đổi mới, sự sáng tạo và đặc biệt là có tư duy đúng đắn, tôi rất lạc quan”.
Nhà lãnh đạo nhấn mạnh, nguồn lực bắt nguồn từ tư duy. Động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, phải luôn luôn đặt con người, sự vật trong sự vận động để đổi mới, tạo động lực. Sức mạnh thì phải huy động từ người dân, doanh nghiệp để vượt qua khó khăn.
Thủ tướng Việt Nam cũng đặc biệt nêu bật trí tuệ, thời gian, sự quyết đoán. Dù tình hình thế giới hiện nay hay những thập kỷ tới có khó khăn, chỉ cần có tư duy đúng, vận dụng sáng tạo trong điều kiện của từng nước, đặt trong bối cảnh quốc tế phù hợp thì đều có cách giải quyết một cách tốt nhất.
Thủ tướng nhấn mạnh, giữa đối thoại và đối đầu, Việt Nam chọn đối thoại. Việt Nam sẵn sàng đối thoại, hợp tác để xử lý các khác biệt, bất đồng, bảo đảm hài hòa lợi ích và giải quyết thỏa đáng các mối quan tâm của các đối tác, các quốc gia, cộng đồng quốc tế. Đồng thời, vừa đấu tranh vừa hợp tác.
“Cái gì hợp tác được thì phải khai thác hết, cái gì cần phải đấu tranh thì cũng đấu tranh đến cùng, không hy sinh lợi ích cốt lõi của mình”, ông nhắc lại.
Đơn cử, Hoa Kỳ từng có chiến tranh rồi cấm vận với Việt Nam, nhưng Việt Nam sẵn sàng gác lại quá khứ, tôn trọng khác biệt, khai thác điểm đồng, hạn chế bất đồng để hướng tới tương lai, nên hai nước đã từ cựu thù trở thành đối tác chiến lược toàn diện.
Do đó, Việt Nam luôn ở thế cân bằng với sự tự tin và bản lĩnh, với tinh thần "biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể" và càng áp lực lại càng nỗ lực.
Với câu hỏi: “Nếu khi còn chiến tranh Việt Nam, có ai đó nói với ngài: '50 năm sau, khi trở thành Thủ tướng, Mỹ sẽ là thị trường xuất khẩu quan trọng nhất của chúng ta', thì Thủ tướng sẽ phản ứng thế nào?”.
Trả lời, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng: “Chúng ta ai cũng phải lớn lên, ai cũng có quá khứ, nhưng không sống với quá khứ mà phải sống với hiện tại và tương lai. Vì vậy chúng ta chọn con đường tốt nhất cho hiện tại và tương lai, quá khứ tốt thì khai thác, quá khứ không tốt thì gác lại”.
Sự trưởng thành của mỗi con người phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhưng điều quan trọng là mỗi người đều phải có ý chí, sống nhân văn, hướng thiện, làm những điều tốt lành cho mình và cho mọi người xung quanh.
“Còn chức vụ hay tiền bạc thì nó đến rồi nó đi. Triết lý sống là chân thành, tin cậy, làm việc hết mình, luôn tin tưởng, luôn hy vọng vào tương lai tốt đẹp”, Thủ tướng Phạm Minh Chính gây ấn tượng rất lớn với nhiều câu trả lời sâu sắc, lạc quan.
Kết phiên, Chủ tịch điều hành WEF Borge Brende đánh giá, đây là kết thúc hoàn hảo cho một cuộc đối thoại lạc quan, điều rất cần thiết giữa bối cảnh nhiều bi quan hiện nay.
Chốt phiên đối thoại, ông cũng nói thêm rằng: “Xin hãy như Thủ tướng Việt Nam - hãy nhìn ly nước còn đầy một nửa thay vì vơi một nửa”.
