https://kevesko.vn/20250725/viet-nam-bi-doi-xu-bat-cong-khi-my-chua-cong-nhan-nen-kinh-te-thi-truong-37350245.html

Việt Nam bị đối xử bất công khi Mỹ chưa công nhận nền kinh tế thị trường

Việt Nam bị đối xử bất công khi Mỹ chưa công nhận nền kinh tế thị trường

Sputnik Việt Nam

Việc Mỹ chưa công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường tiếp tục tạo ra những rào cản lớn cho doanh nghiệp Việt Nam trong thương mại song phương, đặc biệt là... 25.07.2025, Sputnik Việt Nam

2025-07-25T16:17+0700

2025-07-25T16:17+0700

2025-07-25T18:12+0700

việt nam

kinh tế

kinh tế thị trường

hoa kỳ

bộ công thương

marc knapper

https://cdn.img.kevesko.vn/img/07e9/07/19/37349989_0:0:700:395_1920x0_80_0_0_a567f2b30206a26b448e1cac13d4b2d6.jpg

Nếu rào cản thể chế này được tháo gỡ, không chỉ quan hệ thương mại Việt - Mỹ sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ, mà vị thế và năng lực cạnh tranh toàn cầu của Việt Nam cũng sẽ được nâng lên một bước đáng kể.Đặc biệt, theo chuyên gia kinh tế tài chính – PGS.TS Nguyễn Trí Hiếu - sự công nhận từ phía Mỹ sẽ là minh chứng cho việc Việt Nam đã đạt đến một chuẩn mực đủ tin cậy để không chỉ làm “công xưởng thế giới” mà còn là nơi đặt nền móng cho các trung tâm nghiên cứu, thiết kế và sáng tạo.Bị đối xử thiếu công bằngNhư đã biết, thực tế việc Mỹ chưa công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường khiến hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam thường xuyên bị áp các mức thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp cao bất thường.Một trong những lý do là theo cách tính của phía Mỹ, khi một quốc gia bị coi là “phi thị trường”, giá thành sản phẩm của họ không được xác định theo chi phí thực tế trong nước, mà dựa trên giá tương đương của một nước thứ ba do phía Mỹ lựa chọn. Cách tính này thường dẫn đến việc biên độ phá giá bị đẩy lên rất cao, kéo theo mức thuế nhập khẩu tăng mạnh.Theo PGS.TS Nguyễn Trí Hiếu chia sẻ quan điểm với tạp chí Doanh nhân Sài Gòn, nếu Mỹ sớm công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường, nhiều vướng mắc trong quan hệ thương mại song phương có thể được tháo gỡ một cách căn cơ.Cụ thể, chỉ riêng trong đợt rà soát hành chính gần đây của Bộ Thương mại Mỹ (DOC), hàng loạt sản phẩm xuất khẩu chủ lực từ Việt Nam tiếp tục bị đưa vào diện xem xét thuế phòng vệ, bao gồm: túi giấy, đinh thép, ống thép không gỉ chịu lực, lốp xe tải hạng nhẹ... Trước đó, các mặt hàng như tôm nhiệt đới, gỗ dán, thép phủ màu cũng từng bị áp thuế lên tới hơn 100%, gây thiệt hại lớn cho các doanh nghiệp trong nước.Việc gánh chịu các mức thuế cao trong thời gian dài, đặc biệt là thuế chống bán phá giá, khiến nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa lâm vào cảnh khó khăn, thậm chí phải rút lui khỏi thị trường Mỹ. Đây là hệ quả trực tiếp của việc Mỹ chưa công nhận quy chế kinh tế thị trường đối với Việt Nam.Theo giới chuyên gia, việc Mỹ chính thức công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực chứ không chỉ là một hành động mang tính biểu tượng. Trước hết, đây sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng để các mức thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp có thể được điều chỉnh công bằng hơn, dựa trên chi phí sản xuất thực tế tại Việt Nam. Qua đó, giúp giảm đáng kể rủi ro thuế quan và tạo thêm dư địa cạnh tranh cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam.Chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh, trong bối cảnh các biện pháp phòng vệ thương mại ngày càng gia tăng và trở nên tinh vi, “tấm lá chắn pháp lý” này sẽ đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ doanh nghiệp, nhất là khi họ phải đối mặt với các cuộc điều tra thương mại kéo dài, phức tạp từ Mỹ và các đối tác khác có hệ thống đánh giá tương tự.Lá chắn pháp lýBên cạnh đó, sự công nhận từ phía Mỹ còn được kỳ vọng tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực tới các đối tác lớn khác như EU, Nhật Bản, Canada… Đây đều là các nền kinh tế có hệ thống cơ chế phòng vệ thương mại và đánh giá thị trường tương đồng với Mỹ.Khi một quốc gia được công nhận là kinh tế thị trường từ một điểm tựa lớn như Mỹ, các thị trường còn lại có xu hướng điều chỉnh cách tiếp cận tương ứng, từ đó giảm thiểu các rủi ro pháp lý và cải thiện năng lực đàm phán của Việt Nam trên các bàn thương thuyết thương mại quốc tế.Đặc biệt, công nhận nền kinh tế thị trường sẽ thúc đẩy mạnh mẽ dòng vốn đầu tư quốc tế, nhất là vốn dài hạn. Không ít các quỹ đầu tư lớn, bao gồm quỹ hưu trí, quỹ chủ quyền quốc gia, quỹ chính phủ, chỉ giải ngân vào các nước được xếp vào nhóm có nền kinh tế thị trường. Khi vượt qua rào cản này, Việt Nam có thể lọt vào danh sách theo dõi nâng hạng của các tổ chức xếp hạng như MSCI hay FTSE, từ đó mở cửa đón làn sóng vốn ngoại đổ vào thị trường chứng khoán, cải thiện thanh khoản và tăng định giá cho các doanh nghiệp niêm yết có chất lượng.Như vậy, Việt Nam sẽ củng cố được niềm tin của cả nhà đầu tư trong nước lẫn quốc tế. Điều này không chỉ giúp cải thiện tâm lý thị trường mà còn là cú hích cho cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, huy động vốn qua phát hành cổ phiếu, trái phiếu, và các thương vụ đầu tư - mua bán sáp nhập quy mô lớn.Mặt khác, trong làn sóng tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu, Việt Nam đang được xem là điểm đến chiến lược thay thế Trung Quốc. Tuy nhiên, để hiện thực hóa lợi thế đó, Việt Nam cần những cam kết thể chế mạnh mẽ, minh bạch và được quốc tế thừa nhận.Xét trên bình diện chiến lược, đó là điều kiện tiên quyết để Việt Nam thoát khỏi vị thế gia công, từng bước chuyển mình thành trung tâm sản xuất - đổi mới - xuất khẩu toàn diện của khu vực.Việt Nam đã thỏa mãn 6 tiêu chí của Mỹ?Theo quy định hiện hành, Mỹ căn cứ vào 6 tiêu chí chính để đánh giá một quốc gia có phải là nền kinh tế thị trường hay không. Các tiêu chí bao gồm: Mức độ chuyển đổi của đồng tiền; Đàm phán tiền lương, tiền công giữa người lao động và người sử dụng lao động; Mức độ đầu tư nước ngoài vào các hoạt động kinh tế; Vấn đề sở hữu nhà nước, sở hữu tư nhân; Mức độ kiểm soát của Chính phủ với một số nguồn lực và giá cả; Các yếu tố khác.PGS.TS Nguyễn Trí Hiếu nhắc lại, việc công nhận nền kinh tế thị trường không chỉ là một khái niệm pháp lý. Đó là yếu tố định hình môi trường thương mại, đầu tư, và năng lực cạnh tranh dài hạn của nền kinh tế Việt Nam trong thế kỷ 21.Tại cuộc gặp Đại sứ Mỹ ở Việt Nam Marc Knapper và đoàn công tác của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) trong tháng 7 này, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng đã thẳng thắn đề cập rằng, bên cần tiếp tục tháo gỡ, nhất là những vấn đề trong thương mại, đầu tư và công nghệ cao, đồng thời, đề nghị Mỹ sớm công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường, tạo thuận lợi hơn trong tiếp cận công nghệ cao, các lĩnh vực năng lượng, khai khoáng và công nghiệp chiến lược.Hiện Mỹ vẫn chưa xếp Việt Nam là nền kinh tế thị trường dù ghi nhận có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, trong một số phát biểu gần đây, cả giới chức Mỹ và Việt Nam đều thừa nhận đã có sự tiến triển đáng kể về cải cách thể chế và tự do hóa kinh tế và công bằng mà nói Việt Nam đã đáp ứng đủ 6 tiêu chí của Mỹ.Trong báo cáo vào tháng 8/2024, Bộ Công Thương khẳng định mức độ thực hiện sáu tiêu chí này của Việt Nam ít nhất là ngang bằng và thường tốt hơn so với các quốc gia khác đã được công nhận nền kinh tế thị trường; và thực tế tương đương hoặc tốt hơn các quốc gia đã luôn được coi là nền kinh tế thị trường.

https://kevesko.vn/20241127/viet-nam-giuc-my-som-cong-nhan-nen-kinh-te-thi-truong-33162788.html

https://kevesko.vn/20250519/cong-nhan-nen-kinh-te-thi-truong-viet-nam-cho-doi-gi-tu-hoa-ky-ngoai-loi-hua-36230198.html

2025

tin thời sự

vn_VN

việt nam, kinh tế, kinh tế thị trường, hoa kỳ, bộ công thương, marc knapper