Carl Thayer: Việt Nam là động lực thúc đẩy kết nạp Campuchia, Lào, Myanmar
15:38 28.07.2025 (Đã cập nhật: 15:47 28.07.2025)
© Ảnh : Official Social media account of Carl Thayer
Đăng ký
GS. Thayer nhận định, từ khi gia nhập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vào tháng 7/1995, Việt Nam đã có ít nhất 4 đóng góp quan trọng, theo GS. Carl Thayer (Học viện Quốc phòng Australia, Đại học New South Wales).
Trong đó đáng chú ý, theo nhà quan sát quốc tế này, việc Campuchia, Lào, Myanmar gia nhập ASEAN rõ ràng có công của Việt Nam.
Carl Thayer nêu 4 đóng góp quan trọng của Việt Nam từ khi gia nhập ASEAN
Nhân kỷ niệm 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN (28/7/1995 – 28/7/2025), GS. Carl Thayer khẳng định Việt Nam đã có nhiều đóng góp nổi bật, góp phần định hình và nâng cao vai trò của ASEAN trong khu vực và thế giới.
Trao đổi với TTXVN, GS. Thayer nhận định, từ khi gia nhập ASEAN vào tháng 7/1995, Việt Nam đã có ít nhất 4 đóng góp quan trọng:
Thứ nhất là thúc đẩy hội nhập toàn diện khu vực: Việt Nam là động lực thúc đẩy kết nạp Campuchia, Lào và Myanmar, qua đó hiện thực hóa mục tiêu ban đầu của ASEAN là bao trùm toàn bộ Đông Nam Á. Việt Nam cũng tích cực hỗ trợ thu hẹp khoảng cách phát triển giữa nhóm CLMV(gồm Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam) và các thành viên ban đầu của ASEAN.
Thứ hai là dấu ấn Chủ tịch ASEAN năm 1998: Trong lần đầu tiên đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 6, Việt Nam đã thúc đẩy thông qua Kế hoạch Hành động Hà Nội – một lộ trình 6 năm thực hiện Tầm nhìn ASEAN 2020.
Thứ ba, chủ động mở rộng hợp tác khu vực năm 2010: Khi đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN lần thứ hai, Việt Nam đã góp phần mở rộng Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) bằng việc kết nạp Mỹ và Nga, đồng thời tổ chức thành công Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng đầu tiên.
Thứ tư, dẫn dắt ASEAN trong khủng hoảng y tế năm 2020: Giữa đại dịch COVID-19, Việt Nam đã tổ chức hiệu quả các cuộc họp trực tuyến cấp cao, thúc đẩy tiếp cận vaccine và giữ vững vai trò điều phối, kết nối trong nội khối và với các đối tác bên ngoài.
GS. Thayer, đánh giá Việt Nam đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong hợp tác kinh tế thông qua việc tham gia Khu vực Thương mại tự do ASEAN (AFTA) và các FTA giữa ASEAN với các đối tác như Australia - New Zealand, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Hong Kong (Trung Quốc). Việt Nam cũng đóng góp tích cực vào xây dựng Cộng đồng ASEAN với 3 trụ cột: kinh tế, chính trị-an ninh, và văn hóa-xã hội.
Tuy vậy, ông cho rằng Việt Nam cần tiếp tục chủ động hơn trong việc bảo vệ chủ nghĩa đa phương, giảm rào cản thương mại, phát triển thị trường mới, xây dựng chuỗi cung ứng bền vững và thúc đẩy các hiệp định thương mại tự do như Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) – hướng tới một “chủ nghĩa đa phương mở rộng”.
Tương lai ASEAN và vị trí dẫn dắt của Việt Nam
Theo GS. Thayer, ASEAN cần củng cố cam kết với Tầm nhìn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, tăng cường đối tác chiến lược với các cường quốc như Australia, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Ấn Độ. Trong đó, Việt Nam – với mạng lưới hơn 30 đối tác chiến lược – có thể đóng vai trò trung gian hiệu quả, hỗ trợ ASEAN giữ vững vai trò trung tâm khu vực.
Ông đề xuất ASEAN ưu tiên ba lĩnh vực: ổn định chính sách thuế quan; khôi phục Diễn đàn Đông Á như một cơ chế do lãnh đạo cấp cao dẫn dắt; và đẩy nhanh đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) hiệu quả.
GS. Thayer nhận định, nếu Việt Nam tiếp tục tinh giản hiệu quả bộ máy chính trị, nước này sẽ đóng vai trò chủ động hơn trong ASEAN. Các mục tiêu mà Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra tại Hội nghị Thượng đỉnh BRICS tháng 7/2025 – gồm củng cố chủ nghĩa đa phương, mở cửa thương mại, khai thác AI an toàn – là hướng đi quan trọng cho Việt Nam và khu vực.
Trong vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2029, Việt Nam có thể thúc đẩy tăng trưởng và phát triển của ASEAN thông qua vận dụng kinh nghiệm từ việc tiến lên trở thành một quốc gia đang phát triển với nền công nghiệp hiện đại và mức thu nhập trung bình cao vào năm 2030.
Theo GS. Carl Thayer, vai trò Chủ tịch ASEAN này có thể sẽ hỗ trợ tích cực cho Việt Nam đạt được mục tiêu dài hạn là trở thành một quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.
