Thép Việt Nam bắt đầu “ngấm đòn”

© Ảnh : TTXVN - Vũ Hữu SinhBốc xếp thép tấm tại cảng quốc tế Nghi Sơn, phường Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa
Bốc xếp thép tấm tại cảng quốc tế Nghi Sơn, phường Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa
 - Sputnik Việt Nam, 1920, 09.10.2025
Đăng ký
Theo dữ liệu thống kê, 9 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu khoảng 7.922 nghìn tấn sắt thép, đạt 5.174 triệu USD. So với cùng kỳ năm 2024, xuất khẩu thép đều giảm mạnh về cả lượng và trị giá, lần lượt bằng 79,6% và 71,7%.
Ngành thép Việt Nam đang đối mặt với giai đoạn nhiều bất ổn khi làn sóng bảo hộ tại các thị trường lớn như Mỹ, EU đang vô cùng khắc nghiệt. Loạt chính sách thuế quan của Mỹ như “đổ thêm dầu vào lửa” khiến xuất khẩu và lợi nhuận của doanh nghiệp thép giảm mạnh.

Xuất khẩu thép Việt Nam lao đao giữa dòng xoáy bảo hộ

Theo số liệu của Cục Thống kê, 9 tháng đầu năm nay, Việt Nam xuất khẩu khoảng 7.922 nghìn tấn sắt thép, đạt 5.174 triệu USD.
Đem ra so với cùng kỳ năm 2024, xuất khẩu thép Việt Nam đều giảm mạnh về cả lượng và trị giá, lần lượt bằng 79,6% và 71,7%. Trong khi đó, nhập khẩu sắt thép vào Việt Nam trong cùng giai đoạn này lại tăng mạnh với 11.197 nghìn tấn, đạt 7.979 triệu USD, tăng 30,3% về lượng và tăng 11,3% về giá trị.
Những số liệu này cho thấy ngành thép Việt Nam trong 9 tháng qua còn phụ thuộc quá lớn vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu trong khi xuất khẩu chịu sức ép rất lớn từ các thị trường bên ngoài giảm cả về khối lượng và trị giá do giá bán quốc tế suy yếu, cạnh tranh gay gắt.
Sản xuất thép tại nhà máy Hòa Phát Việt Nam - Sputnik Việt Nam, 1920, 28.09.2025
EU tung đòn thuế quan với thép Việt Nam
Trong quý 4 này, thị trường xuất khẩu sắt thép thế giới tiếp tục đối mặt với thách thức mới khi ngày 7/10/2025, Ủy ban châu Âu đề xuất cắt giảm gần một nửa hạn ngạch nhập khẩu được miễn thuế và tăng mức thuế áp cho lượng hàng vượt hạn ngạch từ 25% lên 50% nhằm bảo vệ ngành thép nội khối trước áp lực giá rẻ và dư cung toàn cầu.
Nếu đề xuất được thông qua, nhiều thị trường truyền thống sẽ bị siết chặt, làm tăng rủi ro dịch chuyển nguồn cung và cạnh tranh giảm giá trên những thị trường thay thế.
Trước đó, Ủy ban châu Âu (EC) ban hành Quyết định chính thức áp thuế chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép cán nóng (HRC) nhập khẩu một số nước, trong đó có Việt Nam với mức thuế 12,1% sau kết quả của cuộc điều tra chống bán phá giá.
Tổng vụ Phòng vệ thương mại Ấn Độ (DGTR) cho biết, xuất khẩu thép tiếp tục chịu sức ép khi thép cuộn cán nóng có xuất xứ hoặc xuất khẩu từ Việt Nam sẽ bị điều tra chống bán phá giá. Giai đoạn điều tra là từ tháng 1/2023 đến 31/3/2024 (tức trong 15 tháng).
Ngành thép Việt Nam đang chịu áp lực kép từ bảo hộ quốc tế gia tăng và yêu cầu thích nghi trước sự thay đổi của khung thuế trong nước.

Hàng loạt sức ép

Trước những diễn biến này, về dự báo trung hạn, xuất khẩu thép Việt Nam có thể sẽ tiếp tục chịu sức ép cả về khối lượng lẫn giá bán, biên lợi nhuận bị bào mòn nếu không giảm được sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu.
Trước tình thế này, yêu cầu đặt ra là doanh nghiệp cần thúc đẩy chuyển dịch chiến lược đa dạng hóa thị trường sang Đông Nam Á, Nam Á, châu Phi, hoặc nâng tỷ lệ sản phẩm có giá trị gia tăng cao để tránh cạnh tranh thuần túy về giá.
Để giảm thiểu rủi ro, doanh nghiệp cần tối ưu hóa chuỗi cung ứng, đầu tư vào sản phẩm tinh chế hơn và tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường để giảm tổn thương trước biến động chính sách toàn cầu.
Ống thép. - Sputnik Việt Nam, 1920, 18.08.2025
Việt Nam chính thức áp thuế chống bán phá giá với thép mạ Trung Quốc, mức cao nhất hơn 37%
Hiện, Việt Nam vẫn trong top 15 quốc gia xuất khẩu sản phẩm thép lớn nhất thế giới. Trước đó, từ năm 2019, Mỹ đã áp thuế đến 456,23% đối với thép chống ăn mòn và thép cán nguội nhập khẩu từ Việt Nam nếu sử dụng nguyên liệu có nguồn gốc từ Hàn Quốc hoặc Đài Loan (Trung Quốc).
Đến tháng tư năm nay, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) công bố quyết định sơ bộ trong cuộc điều tra chống bán phá giá đối với thép mạ nhập khẩu từ nhiều quốc gia, bao gồm Việt Nam. Theo đó, các doanh nghiệp thép mạ Việt Nam sẽ phải chịu mức thuế chống bán phá giá sơ bộ dao động từ 40 - 88%, với mức cao nhất lên tới 88,12%.
Hay vào cuối tháng 9, Bộ Công Thương cũng xác nhận, Ủy ban châu Âu (EC) công bố áp thuế chống bán phá giá với thép cán nóng của Việt Nam cùng Ai Cập, Nhật Bản. Theo đó, EC quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá 12,1% với sản phẩm từ Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh và các công ty khác.

Không nên bỏ trứng vào một giỏ

Theo ông Phạm Tiến Dũng, chuyên gia kinh tế và phát triển doanh nghiệp, Tổ chức Economica Vietnam cho biết, bài học đầu tiên khi các sản phẩm thép xuất khẩu của Việt Nam bị áp thuế chống bán phá giá là khi ưu thế cạnh tranh của các nhà sản xuất nội địa giảm sút, thị phần của họ bị suy giảm, họ có thể sử dụng mọi biện pháp để có thể ngăn cản hàng nhập khẩu.
Chống bán phá giá chỉ là một trong các biện pháp mà người sản xuất nội địa có thể sử dụng. Do đó, chuyên gia khuyến nghị, các doanh nghiệp Việt Nam phải có chiến lược đa dạng hoá sản phẩm, đa dạng hoá thị trường xuất khẩu nhằm phân tán rủi ro, bảo đảm hoạt động sản xuất “không nên bỏ tất cả trứng vào một giỏ”. Không nên tập trung xuất khẩu một vài mặt hàng với khối lượng lớn vào một nước vì đây có thể là cơ sở cho các nước khởi kiện bán phá giá.
Hiệp hội thép Việt Nam cũng kịp thời cung cấp thông tin liên quan đến các thị trường xuất khẩu, về chính sách thương mại của quốc gia có vụ kiện chống bán phá giá và chính sách thương mại của Việt Nam, về pháp luật chống bán phá giá.
Những ống thép - Sputnik Việt Nam, 1920, 20.05.2025
Thép Trung Quốc ồ ạt vào Việt Nam, có dấu hiệu lẩn tránh thuế
Theo ông Dũng, việc hỗ trợ có thể được thực hiện thông qua các hình thức: Hội thảo, tập huấn, cung cấp các tài liệu hướng dẫn về luật chống bán giá cho doanh nghiệp.
Các cơ quan đại diện ở nước ngoài của chính phủ cần giúp đỡ các doanh nghiệp về mặt cung cấp thông tin liên quan đến những luật sư giỏi ở nước sở tại có khả năng giúp cho doanh nghiệp thắng kiện.
Các cơ quan hữu quan của chính phủ và phương tiện thông tin cần tuyên truyền tình hình để tăng cường lòng tin cho các doanh nghiệp theo đuổi vụ kiện.
Tin thời sự
0
Để tham gia thảo luận
hãy kích hoạt hoặc đăng ký
loader
Phòng chat
Заголовок открываемого материала