Việt Nam chủ yếu “xuất khẩu hộ”
© Ảnh : TTXVN - Vũ Hữu Sinh
Đăng ký
Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, thế giới biết đến doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu là trong lĩnh vực xuất khẩu. Tuy nhiên, doanh nghiệp Việt Nam lại chủ yếu “xuất khẩu hộ” và nền kinh tế cũng đang tồn tại nhiều vấn đề.
Cũng theo vị chuyên gia, nền kinh tế Việt Nam vẫn còn một số tồn tại như giá trị gia tăng, phụ thuộc nguồn nguyên liệu, thiếu công nghệ.
“Xuất khẩu hộ”
Phát biểu tại Hội thảo Xây dựng và phát huy sức mạnh của đội ngũ doanh nghiệp dân tộc vì khát vọng Việt Nam thịnh vượng do Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam (Reatimes) phối hợp với Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam (VIRES) tổ chức vừa qua tại Hà Nội, TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng đã chỉ ra một số điểm tồn tại của nền kinh tế và các doanh nghiệp Việt hiện nay.
Ông cho biết: “Thế giới biết đến doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu là trong lĩnh vực xuất khẩu. Kim ngạch xuất khẩu hàng hoá năm 2024 của nước ta đạt hơn 400 tỷ USD nhưng khu vực FDI chiếm tới 75%, doanh nghiệp Việt chủ yếu xuất khẩu hộ”.
Vị chuyên gia nhấn mạnh, để kiến tạo quốc gia hùng cường, cần phải có những doanh nghiệp hùng cường. Với diễn biến thực tế trên thương trường hiện nay thì yếu tố then chốt quyết định sự tự lực tự cường của dân tộc chính là doanh nghiệp.
Sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đang ở thời khắc hội tụ đủ "thiên thời, địa lợi, nhân hòa" để bước vào giai đoạn hiện thực hóa tầm nhìn quốc gia đến năm 2045. Chuyên gia dẫn Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân là bước ngoặt lịch sử, khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là làm thế nào để doanh nhân dân tộc trở thành lực lượng nòng cốt trong công cuộc tự lực, tự cường, công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước?
Bên cạnh đó, nền kinh tế vẫn đang tồn tại nhiều vấn đề như giá trị gia tăng thấp, phụ thuộc nhập khẩu nguyên liệu, thiếu công nghệ lõi.
Về định hướng, ông nêu một số giải pháp. Thứ nhất, muốn tự lực, tự cường, doanh nghiệp Việt Nam phải làm chủ công nghệ, phát triển công nghiệp chế tạo bằng nội lực doanh nghiệp dân tộc.
Thứ hai, không thể mạnh nếu chỉ dựa vào thương mại hay bất động sản. Việt Nam cần phải có trụ cột sản xuất, chế tạo và công nghệ.
Thứ ba, riêng với lĩnh vực bất động sản, chuyên gia cho rằng, từ kênh đầu tư ngắn hạn sang nền tảng hạ tầng cho công nghiệp hóa và đô thị hóa bền vững, cần đẩy mạnh phát triển bất động sản công nghiệp, đô thị, công nghệ gắn với chiến lược sản xuất và đổi mới sáng tạo, quan tâm phát trienr nhà ở thương mại vừa túi tiền.
“Hãy nhìn vào bài học thành công của Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc khi thu hút FDI bằng lợi thế công nghệ. Trong khi đó, Việt Nam và Malaysia mở toang thị trường, lôi kéo tối đa nhưng vẫn kém hấp dẫn với nhà đầu tư lớn do thị trường còn non trẻ, thiếu lợi thế cạnh tranh”, ông lưu ý.
TS. Nghĩa nhắc lại, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, đây là bước ngoặt lịch sử, khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.
Dù vậy. cần tạo mọi điều kiện để doanh nhân dân tộc trở thành lực lượng nòng cốt trong công cuộc tự lực tự cường, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Nghĩ lớn, làm thật
Theo ông Phạm Quang Vinh, nguyên Thứ trưởng Ngoại giao, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng, Việt Nam cần hướng đến mục tiêu vươn ra toàn cầu, không chỉ dừng lại ở vai trò gia công, phụ trợ mà còn phải tiến lên các phân khúc cao hơn trong chuỗi giá trị, đồng thời, dù là doanh nghiệp Việt đi nữa thì cũng phải đủ quy mô để giữ vai trò đầu tàu.
Cần xác định rõ doanh nghiệp quy mô lớn có thể dẫn dắt một số lĩnh vực then chốt, trọng yếu, và Nhà nước sẽ đóng vai trò định hướng lựa chọn lĩnh vực. Nhưng chắc chắn, xu hướng chuyển đổi số và chuyển đổi xanh là tất yếu.
“Những gì đã có, phải tiếp tục củng cố và làm mạnh hơn; những gì còn yếu hoặc chưa hình thành, phải khắc phục, chuyển đổi để bắt kịp xu thế, đặc biệt là trong phát triển xanh”, ông Vinh nói và lưu ý, doanh nghiệp dân tộc không chỉ là những doanh nghiệp đã lớn mạnh, mà còn bao gồm những doanh nghiệp đang nỗ lực vươn lên.
Chính sách ưu tiên hiện nay dành cho các doanh nghiệp "đầu tàu", nhưng cũng tạo điều kiện để các doanh nghiệp khác có cơ hội vươn mình, hình thành một hệ sinh thái doanh nghiệp dân tộc cùng phát triển.
Ông Lê Viết Hải, Chủ tịch tập đoàn xây dựng Hòa Bình cho rằng, doanh nghiệp dân tộc phải nghĩ lớn, làm thật và kiến tạo giá trị bền vững cho đất nước.
Ông cũng nói thẳng: “Nghĩ lớn mà không làm thật chỉ là ảo tưởng”.
Ông phân tích, làm thật có ba tầng ý nghĩa quan trọng. Một là, làm thật với chính mình - tức là trung thực, minh bạch, không cơ hội, không đầu cơ. Hai là, làm thật với đối tác và khách hàng - tức là chất lượng và uy tín phải được đặt lên hàng đầu. Ba là, làm thật với đất nước - tức là gắn lợi ích doanh nghiệp với lợi ích quốc gia, không chỉ hướng tới lợi nhuận mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.
Vị doanh nhân cho hay, doanh nghiệp dân tộc không chỉ là những đơn vị kinh doanh tìm kiếm lợi nhuận, mà còn là những công dân doanh nghiệp với trách nhiệm xã hội to lớn.
“Nhưng đóng góp của chúng ta không nên dừng lại ở những con số thống kê. Doanh nghiệp dân tộc Việt Nam đang đứng trước một cơ hội lịch sử. Với tiềm năng to lớn về nguồn nhân lực, công nghệ, chuỗi cung ứng và kinh nghiệm tích lũy qua hơn 40 năm đổi mới, chúng ta hoàn toàn có thể vươn ra thế giới, trở thành những tập đoàn mang đẳng cấp quốc tế”, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình Lê Viết Hải tin tưởng.
