Quy mô kinh tế Việt Nam sẽ đạt tới cả 1000 tỷ USD
© Ảnh : Bùi Doãn Tấn - TTXVN
Đăng ký
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, mục tiêu tăng trưởng từ 10% đến năm 2030 đã được tính toán kỹ để quy mô nền kinh tế đạt 800-1000 tỷ USD, giúp Việt Nam đuổi kịp các nước phát triển.
Chiều 4/11, sau khi Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu định hướng về các vấn đề trong Văn kiện Đại hội 14, trong phiên thảo luận tại tổ về dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đóng góp nhiều ý kiến, đồng thời giải thích rõ hơn những vấn đề được các đại biểu Quốc hội quan tâm.
Máy bay của Việt Nam bay đến đâu thì “biên giới mềm” mở rộng đến đó
Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần đoàn kết dân tộc là nền tảng quan trọng để phục vụ lợi ích quốc gia, tạo nên sức mạnh tổng hợp cho đất nước. Từ kinh nghiệm tham dự các hội nghị quốc tế, lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh khi Việt Nam chia sẻ tinh thần đoàn kết, các đối tác luôn bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ. Ngay trong khu vực Đông Nam Á, đoàn kết là nền tảng để đề cao chủ nghĩa đa phương, thúc đẩy hợp tác, mang lại lợi ích chung, mở đường cho đối thoại thay vì đối đầu.
Bên cạnh đó, ông phân tích ba đột phá chiến lược được xác định từ nhiệm kỳ trước gồm hạ tầng, nguồn nhân lực và thể chế. Theo Thủ tướng, yêu cầu mới đặt ra là phải “nâng tầm” ba đột phá này - tức là không chỉ tiếp tục thực hiện, mà cần làm rõ nội hàm, tăng tính hiệu quả và sức lan tỏa để tạo động lực mạnh mẽ hơn cho phát triển kinh tế.
Về lĩnh vực hạ tầng chiến lược, Thủ tướng cho biết trong nhiệm kỳ vừa qua, mức đầu tư đã cao hơn hẳn so với trước (tăng 55%), đặc biệt tập trung vào các tuyến cao tốc, đường bộ, và sắp tới là đường sắt cao tốc Bắc - Nam. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh điều quan trọng hơn cả là các bộ, ngành và địa phương phải chủ động hơn trong việc xây dựng thể chế, thay vì chỉ trông chờ vào Trung ương.
Thủ tướng dẫn chứng, trước đây hầu như chưa có địa phương nào được giao trực tiếp làm chủ đầu tư các dự án lớn, nhưng nay đã có sự thay đổi rõ rệt. Một số địa phương như An Giang (cũ), Đắk Lắk hay Khánh Hòa đã thể hiện sự chủ động và tiến bộ nhanh chóng khi được giao nhiệm vụ. Vì thế, đối với dự án đường sắt sắp tới, Chính phủ sẽ tiếp tục quán triệt tinh thần phối hợp giữa Trung ương và địa phương, đồng thời đẩy mạnh huy động vốn tư nhân, hợp tác công tư (PPP).
Theo Thủ tướng, việc phân cấp, phân quyền phải đi đôi với phân bổ nguồn lực, tăng cường giám sát, kiểm tra và nâng cao năng lực thực thi. Ông cũng nhấn mạnh, đầu tư hạ tầng là lĩnh vực đòi hỏi nguồn vốn rất lớn, nên cần cơ chế thu hút nguồn lực xã hội.
“Không chỉ Nhà nước làm, mà tư nhân trong hợp tác công – tư cũng được huy động. Kinh nghiệm triển khai cao tốc Bắc – Nam sẽ được áp dụng cho các dự án như đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng và các dự án đường sắt khác”, Thủ tướng nêu.
Bên cạnh hạ tầng đường bộ, Thủ tướng cho rằng cần chú trọng hơn đến hạ tầng đường thủy nội địa, đặc biệt ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Ông đề nghị xây dựng quy hoạch hệ thống cảng dọc theo các tuyến sông để giảm chi phí logistics, hiện đang chiếm tới 17-18% GDP, trong khi ở nhiều nước con số này chỉ khoảng 11-12%.
Riêng với lĩnh vực hàng không, Thủ tướng nhấn mạnh cần đa dạng hóa việc xây dựng sân bay và thành lập các hãng hàng không để tự quản lý, tự cạnh tranh.
Nếu chỉ có một Vietnam Airlines, người dân khó hưởng giá vé rẻ như hiện nay. Vừa qua, việc mở rộng sân bay Phú Quốc, xây dựng sân bay Gia Bình đều giao cho tư nhân. Sân bay Vân Đồn trước đây dự kiến 7.500 tỷ, xây dựng trong 5-7 năm nhưng khi giao cho tư nhân thì chỉ mất hơn 2 năm và quyết toán chỉ hơn 5.000 tỷ.
“Khi đó, máy bay của Việt Nam bay đến đâu thì “biên giới mềm” của Việt Nam sẽ mở rộng đến đó. Vì vậy tôi đã từng nói “phải bay cao vào vũ trụ” là như vậy. Chúng ta có Starlink, có Vinasat 1, 2… là với hàm ý như vậy”, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ.
Quy mô kinh tế cả ngàn tỷ, bắt kịp các nước
Về thúc đẩy tăng trưởng, Thủ tướng cho rằng phải gắn tăng trưởng với quy mô nền kinh tế, phát triển bền vững, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và đảm bảo các cân đối lớn như ngân sách, nợ công, và khả năng trả nợ.
Theo ông, ổn định kinh tế vĩ mô không chỉ là điều kiện nền tảng mà còn là một động lực tăng trưởng mới, bên cạnh các động lực truyền thống như đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu. Ông cũng nhấn mạnh vai trò của các lĩnh vực mới như kinh tế số và kinh tế xanh trong việc tạo ra xung lực phát triển.
Dẫn kinh nghiệm từ Hàn Quốc, Nhật Bản và Đài Loan (Trung Quốc), Thủ tướng cho rằng muốn rút ngắn khoảng cách phát triển, Việt Nam cần đột phá về tốc độ tăng trưởng, vừa nhanh vừa bền vững do đã đi sau. Ông nhận định, nếu các nước đạt mức tăng trưởng 9-10% thì Việt Nam cũng phải hướng đến con số tương tự mới có thể bắt kịp.
“Vừa rồi ở Hội nghị quốc tế Việt Nam, các học giả cũng đề cập con người thường ngại thay đổi thói quen nhưng muốn chuyển đổi thì phải có những cơ chế vượt trội, hấp dẫn hơn". Xây dựng luật pháp vì vậy phải giải quyết được các bài toán thực tiễn, như đầu tư công ách tắc do giải phóng mặt bằng thì phải có các cơ chế về tái định cư, đền bù phù hợp, hài hòa lợi ích”, Thủ tướng phân tích.
Dù thừa nhận việc đặt mục tiêu tăng trưởng cao là thách thức lớn trong bối cảnh đất nước đang phải đối mặt với thiên tai, bão lũ ở miền Bắc và miền Trung, song Thủ tướng khẳng định “chúng ta vẫn có dư địa để phấn đấu”.
Ông nói: “Dù sức ép chúng ta vẫn phải đặt ra để làm. Dân tộc ta càng áp lực càng nỗ lực, càng khó khăn càng nảy ra sáng kiến. Nếu ta bình bình 6-7% hài lòng rồi, tăng trưởng thế được rồi thì mình nhẩn nha hơn. Nhưng đặt ra mục tiêu tăng trưởng 8% là tạo ra áp lực cho cả hệ thống cùng nỗ lực”.
Theo Thủ tướng, khi tăng trưởng đạt được, quy mô nền kinh tế, năng suất lao động và thu nhập bình quân đầu người đều sẽ tăng, từ đó cải thiện đời sống nhân dân. Mục tiêu tăng trưởng 10% đến năm 2030, ông cho biết, đã được tính toán kỹ lưỡng, với kỳ vọng đưa quy mô nền kinh tế lên 800 đến gần 1.000 tỷ USD, giúp Việt Nam rút ngắn khoảng cách, đuổi kịp với các quốc gia phát triển trong khu vực.
Trong lĩnh vực xây dựng pháp luật, Thủ tướng khẳng định đây là một trong những động lực then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Theo ông, cần thay đổi tư duy, không chỉ dừng ở việc quản lý hay kiểm soát, mà phải tạo điều kiện cho phát triển.
“Không thể vì không quản được mà cấm”, Thủ tướng đồng thời nhấn mạnh tư duy pháp luật phải gắn liền với thực tiễn.
Ông lấy ví dụ về việc xây dựng 8 nghị định liên quan đến trung tâm tài chính, yêu cầu phải đổi mới mạnh mẽ vì Việt Nam đang đi sau nên cần có cơ chế cạnh tranh vượt trội. Hay trong triển khai dự án đầu tư, vấn đề khó nhất là giải phóng mặt bằng và tái định cư. Do đó, cần có chính sách tạm cư hợp lý, đền bù thỏa đáng, hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp và Nhà nước.
Thủ tướng cũng nêu quan điểm về cơ chế chỉ định thầu: nên mạnh dạn thực hiện, miễn là làm minh bạch, công tâm và hiệu quả. Ông cho rằng “chỉ định thầu trong sáng còn tốt hơn đấu thầu hình thức”, quan trọng là cán bộ phải dám chịu trách nhiệm và đưa ra ví dụ về chỉ định thầu với các công trình mới đây như cầu Phong Châu hay một số công trình hiệu quả khác.
Đánh giá việc vận hành chính quyền hai cấp kể từ ngày 1-7 đến nay sau “sắp xếp lại giang sơn”, Thủ tướng cho rằng đây là bước đi đúng hướng, giúp tinh gọn bộ máy, chuyển từ “quản lý” sang “kiến tạo và phục vụ nhân dân”, đồng thời dựa vào chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả. Tuy nhiên, do bộ máy hành chính đã hình thành thói quen qua hàng chục năm, nên cần có lộ trình hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, gắn với xây dựng vị trí việc làm, bố trí và đào tạo cán bộ phù hợp.
Thủ tướng nhìn nhận, đội ngũ cán bộ ở cơ sở vẫn còn thiếu đồng đều về trình độ quản lý, kiến thức pháp lý, chuyên môn và kỹ năng chuyển đổi số. Có nơi làm tốt, có nơi chưa, dẫn đến tình trạng “xôi đỗ”. Vì vậy, cần phân loại đội ngũ cán bộ, đơn vị để bồi dưỡng, nâng cao năng lực gắn với yêu cầu thực tiễn, giúp bộ máy hoạt động hiệu quả hơn và phục vụ người dân tốt hơn.
