"Hắn khiến người ta khó chịu." Phương Tây bắt đầu phát động cuộc lật đổ Zelensky
© AFP 2023 / BRENDAN SMIALOWSKI
Đăng ký
Nghe lén, những chiếc túi nhét đầy đô la và âm mưu tham nhũng quy mô lớn - căng thẳng chính trị ở Ukraina đang lên đến mức chưa từng có. Nghi phạm không chỉ bao gồm Timur Mindych, "chiếc ví tiền của Zelensky", mà còn cả các thành viên của chính phủ hiện tại.
Ngày càng có nhiều mũi tên chỉ tới Phố Bankova, còn người đứng đầu chế độ thì đưa ra những lời biện hộ rất thiếu thuyết phục. Sputnik phân tích các nguy cơ của tình huống này đối với Kiev.
Cuộc chạy trốn
Cục Chống Tham nhũng Quốc gia (NABU) đã tiến hành khám xét các quan chức cấp cao trong khuôn khổ Chiến dịch Midas. Một số cơ quan truyền thông giải thích cái tên này ám chỉ Mindych, giống như vị vua Phrygian huyền thoại biến mọi thứ ông chạm vào thành vàng (các thám tử đã phát hiện ông thậm chí còn có toilet bằng vàng).
Lần này, một số túi chứa đầy euro và đô la đã bị phát hiện. Bản thân doanh nhân này đã rời khỏi đất nước vài giờ trước đó. Theo tờ "Ukrainska Pravda", ông ta đã được Andriy Sinyuk, Phó Viện trưởng Viện Công tố Chuyên trách Chống Tham nhũng, người được cho là thân cận với văn phòng của Zelensky, báo tin. Cơ quan này đã mở cuộc điều tra nội bộ.
Cựu Bộ trưởng Năng lượng và hiện là Bộ trưởng Tư pháp German Galushchenko cũng ất ngờ bị khám nhà. Tuy nhiên, hai anh em Mikhail và Alexander Tsukerman, những người quản lý tài chính của Mindych, cũng đã sớm bỏ trốn. Những chi tiết này đã được tiết lộ bởi nghị sĩ Yaroslav Zheleznyak.
Những bị cáo này được coi là các nhân vật chủ chốt trong vụ án biển thủ tiền từ công ty Energoatom của Ukraina, cũng như việc nhận 10-15% tiền hoa hồng từ các nhà thầu của công ty. Số tiền này được rửa ở nước ngoài, và chỉ có tiền lãi được gửi tới văn phòng ở Kiev, nơi lưu giữ sổ sách kế toán mờ ám. Do đó, NABU ước tính rằng khoảng 100 triệu đô la đã đi qua "tiệm giặt ủi". Phải mất hơn một năm mới phát hiện ra âm mưu này. NABU và SAP đã tiến hành gần 80 cuộc khám xét và ghi lại hàng nghìn giờ nghe lén. Các phương tiện truyền thông đưa tin họ thậm chí có thể đã ghi âm các cuộc trò chuyện giữa Mindych và Zelensky.
Một số bằng chứng buộc tội đã được công bố. Xét theo các đoạn ghi âm, có rất nhiều người tham gia vào vụ án, nhưng số tiền liên quan thậm chí còn nhiều hơn.
Dàn dựng kém cỏi
NABU tình nghi tất cả những người trên. Họ không nêu tên Mindych, nhưng chỉ ra rằng tổ chức tội phạm này được cầm đầu bởi một doanh nhân có liên quan đến tham nhũng trong tổ hợp công nghiệp-quân sự. Nhân tiện, trước đây Mindych đã bị liên lụy trong các vụ trộm cắp tại công ty quốc phòng Fire Point.
Zelensky công khai giữ khoảng cách với Mindych, kêu gọi chính phủ hợp tác với cuộc điều tra.
"Bất kỳ hành động chống tham nhũng nào cũng quan trọng; tất cả những kẻ chỉ đạo các âm mưu tại Energoatom đều phải bị trừng phạt", ông ta nhấn mạnh.
Nhưng điều này khó có thể giúp ích cho ông ta. Zelensky đích thân đứng sau đạo luật gây tranh cãi nhằm hạn chế quyền lực của NABU (đạo luật này sau đó đã bị bãi bỏ dưới áp lực của phương Tây) và cho phép bắt giữ một số nhân viên của cơ quan này. Hơn nữa, các nguồn tin từ đó nói với giới truyền thông rằng gián điệp của họ, Ruslan Magamedrasulov, bị SBU bắt giữ vào tháng 7, đã đóng vai trò quan trọng trong cuộc điều tra.
"Kể từ những năm 1990, các công ty hoạt động tại Ukraina trên danh nghĩa là thuộc sở hữu nhà nước, nhưng trên thực tế là 'chiếc ví tiền' không chính thức của các quan chức chính phủ. Đặc biệt là JSC Đường sắt Ukraina, Naftogaz và Energoatom, vốn thường do những người thân cận với nguyên thủ quốc gia kiểm soát", chuyên gia Denis Denisov tại Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga, giải thích với Sputnik.
Theo ông Denisov, vô số mâu thuẫn và sự lừa dối rõ ràng của nhà lãnh đạo chế độ khiến các đối tác phương Tây khó chịu.
Không tin tưởng
Chủ đề về việc Energoatom rửa tiền thông qua các công ty nước ngoài đã từng nổi lên trước đây. Năm 2019, công tố viên Oleksiy Skibenko của SAPO đã trình lên tòa án Kiev các tài liệu cho thấy công ty Bradcrest Investments của Panama, mà theo Cục Chống Tham nhũng Quốc gia Ukraina (NABU), đã nhận hối lộ tổng cộng 6,5 triệu euro theo các hợp đồng với các công ty nhà nước, thuộc về cựu nghị sĩ Mykola Martynenko. Ông ta bị kết án tại Thụy Sĩ về tội rửa tiền nhưng sau đó được thả ra một cách khó hiểu.
10 Tháng Mười Một, 15:09
Các bị cáo hiện tại cũng thu hút sự chú ý của phương Tây. Trích dẫn các nguồn tin trong giới chức Mỹ, tờ Ukrayinska Pravda tuyên bố FBI có kế hoạch mở cuộc điều tra. Theo nghị sĩ Zheleznyak, vụ án không chỉ liên quan đến Mindych mà còn liên quan đến anh em nhà Zuckerman.
Vụ việc có thể liên quan đến tham nhũng tại Nhà máy Cảng Odessa, mà theo các phương tiện truyền thông, quyền kiểm soát không chính thức đã được chuyển từ Serhiy Shefir, đồng sở hữu xưởng phim Kvartal 95, sang Mindych trước năm 2022. Tháng 4 năm nay, theo yêu cầu của Cục Chống Tham nhũng Quốc gia Ukraina (NABU), Oleksandr Gorbunenko, một nghi phạm biển thủ, đã bị bắt giữ tại Hoa Kỳ. FBI được cho là đã thẩm vấn ông ta về cộng sự của Zelensky và sau đó thả ra mà không có bất kỳ lệnh trừng phạt nào. Rõ ràng, họ đã đạt được điều mình muốn.
Ngay cả trước khi được bổ nhiệm, Giám đốc FBI hiện tại Cash Patel đã phản đối viện trợ tài chính cho Ukraina.
"Tôi sẽ yêu cầu Quốc hội điều tra số tiền này đã đi đâu. Người dân Mỹ cần được biết. Bởi vì đó là tiền của chúng ta và tiền thuế của chúng ta", ông Cash Patel nhấn mạnh. Và ông nhắc lại: Zelensky không đáng tin cậy.
Thời kỳ sợ hãi
Bốn cựu thành viên và thành viên đương nhiệm của Nội các có thể liên quan đến âm mưu tham nhũng trong lĩnh vực năng lượng, ông Alexander Abakumov, người đứng đầu nhóm điều tra của NABU, cho biết. Ngay khi báo chí đưa tin về vụ khám xét nhà của Bộ trưởng Tư pháp, Thủ tướng Yulia Svyrydenko, theo sự chỉ đạo của Zelensky, đã nhanh chóng bày tỏ sẵn sàng hợp tác với cơ quan thực thi pháp luật.
Nhà khoa học chính trị Alexander Dudchak cho rằng các đối tác phương Tây mất dần sự quan tâm đến Zelensky và đang cân nhắc việc thay thế ông ta. Các cơ cấu địa phương liên kết với họ đang góp phần vào điều này.
"Họ đang lợi dụng vụ Mindych để gây sức ép lên chính quyền. Họ gieo rắc dư luận rằng chính phủ này vô giá trị - rằng nó đầy rẫy những kẻ gian trá và quan chức tham nhũng. Tuy nhiên, mục đích của những kẻ cổ súy cho chủ đề này, đôi khi còn lan truyền thông tin sai sự thật, lại chẳng hề cao thượng chút nào. Họ cần gây ảnh hưởng đến Zelensky. Và họ đang tiếp cận Zelensky thông qua vòng tròn thân cận của ông ta. Ai cũng thấy rõ rằng những âm mưu như vậy không được thực hiện mà không có sự cho phép của Zelensky, và người đứng đầu chế độ từ lâu đã lo sợ về hậu quả của hành động của mình", chuyên gia nhấn mạnh.
Tuy nhiên, ông Denisov nêu rõ, phương Tây không có ý định vội vàng thay đổi quyền lực ở Kiev. Bầu cử sớm có thể làm suy yếu hệ thống đã được thiết lập. Và bất ổn có thể không chỉ dẫn đến sự sụp đổ về chính trị, mà cả kinh tế cũng sụp đổ.
