https://kevesko.vn/20251117/la-cuong-quoc-xuat-khau-nhung-vi-sao-viet-nam-van-phai-di-mua-nong-san-39578652.html
Là cường quốc xuất khẩu nhưng vì sao Việt Nam vẫn phải đi mua nông sản?
Là cường quốc xuất khẩu nhưng vì sao Việt Nam vẫn phải đi mua nông sản?
Sputnik Việt Nam
Việt Nam tiếp tục giữ vị thế “cường quốc” chế biến và xuất khẩu thủy sản hàng đầu thế giới, với dự báo kim ngạch xuất khẩu năm nay có thể đạt tới 10,5 tỷ USD. 17.11.2025, Sputnik Việt Nam
2025-11-17T17:14+0700
2025-11-17T17:14+0700
2025-11-17T17:14+0700
việt nam
thông tin
nông sản
kinh tế
xuất khẩu
thủy sản
chính phủ
https://cdn.img.kevesko.vn/img/07e9/0b/11/39578280_0:160:3072:1888_1920x0_80_0_0_ff6f1d913146367d06472e2055582f0a.jpg
Tuy nhiên, song song với bức tranh tăng trưởng xuất khẩu, một “dòng chảy ngược” đáng chú ý đang gia tăng – đó là việc Việt Nam tăng nhập hàng nông sản. Cụ thể, trong 10 tháng qua, các doanh nghiệp trong nước đã chi gần 3 tỷ USD để nhập khẩu thủy sản, mức tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm trước và cũng là mức cao nhất từ trước đến nay.Vì sao Việt Nam nhập nhiều nông sản?Trước đây, khi từng giải đáp về vấn đề vì sao Việt Nam tăng nhập khẩu nông sản, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho hay, việc gia tăng nhập khẩu nông sản xuất phát từ yêu cầu thực tiễn trong quan hệ thương mại quốc tế, nhằm điều chỉnh cán cân thương mại song phương.Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng phương án kỹ lưỡng, đàm phán trên nguyên tắc “hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro”, đồng thời bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam. Việc tăng nhập khẩu cũng được đặt trong định hướng thương mại cân bằng, bền vững và không làm ảnh hưởng đến các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.Bản thân Bộ cũng tích cực tham gia đàm phán với định hướng chỉ mở cửa cho những sản phẩm nông sản nhập khẩu không cạnh tranh trực tiếp với các mặt hàng chủ lực của Việt Nam, qua đó giảm thiểu tác động tiêu cực lên người sản xuất trong nước, đồng thời chủ động triển khai các giải pháp hỗ trợ để củng cố sức cạnh tranh của nông sản nội địa.Với thủy sản nhập khẩu, theo lý giải từ Bộ NN&MT, Việt Nam nhập tập trung chủ yếu từ Ấn Độ, Indonesia và Na Uy, lần lượt chiếm 15%, 14,2% và 10,7% tổng giá trị. Đáng chú ý, nhập khẩu từ Ấn Độ đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ, từ Indonesia tăng 58% và từ Na Uy tăng 17%. Việc cả ba thị trường đều tăng mạnh cho thấy nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu chế biến tại VN đang mở rộng nhanh trong bối cảnh doanh nghiệp cần nguồn cung ổn định và giá cạnh tranh.Không chỉ thủy sản, nhiều mặt hàng vốn là thế mạnh xuất khẩu của VN như cà phê, gạo, hồ tiêu hay dừa khô cũng ghi nhận xu hướng nhập khẩu tăng mạnh.Đơn cử, Việt Nam là nước xuất khẩu hồ tiêu số 1 thế giới, nhưng theo Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị VN (VPSA), từ đầu năm đến cuối tháng 10, chúng ta đã nhập 37.783 tấn hồ tiêu với tổng kim ngạch 236,9 triệu USD.Đây là mức nhập khẩu kỷ lục, vượt xa 30.295 tấn của cả năm 2024. So cùng kỳ năm trước, lượng nhập tăng 25,3% và kim ngạch tăng 65,6%; so cùng kỳ 2023, lượng nhập tăng đến 67,9%. Nguồn cung chủ yếu đến từ Brazil, tiếp theo là Campuchia và Indonesia.Tình trạng tương tự xảy ra với gạo. Đáng nói, dù Việt Nam là một trong những quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu, quốc gia này vẫn nhập hàng triệu tấn gạo, trị giá trên 1,5 tỷ USD trong những tháng đầu năm. Trong ngành rau quả, lượng dừa khô nguyên liệu được nhập cũng tăng mạnh, với gần 40 triệu USD chi ra nhằm bù đắp thiếu hụt nguồn cung trong nước và đối phó với giá nội địa tăng cao.Trả lời báo Thanh Niên, một giám đốc doanh nghiệp chế biến thủy sản tại Đồng Tháp lý giải rằng việc nhập nguyên liệu thủy sản để chế biến rồi tái xuất không phải điều mới. Điều thay đổi là khối lượng nhập khẩu ngày càng lớn, phản ánh xu hướng Việt Nam đã trở thành một trung tâm tiếp nhận nguyên liệu của nhiều nhà cung cấp trên thế giới. Với dân số hơn 100 triệu dân và nhu cầu tiêu thụ thủy hải sản rất cao, Việt Nam cũng đồng thời là thị trường nội địa hấp dẫn cho các nguồn cung này.Vị lãnh đạo doanh nghiệp dẫn chứng, công ty chuyên chế biến cá và surimi để xuất khẩu sang Nhật, nhưng song song vẫn nhập hàu, sò điệp… để bán trong nước, qua đó tận dụng tối đa container vận chuyển và cơ chế trao đổi hàng hóa hai chiều nhằm tối ưu chi phí.Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) thì cho hay, cả nước hiện có hơn 600 nhà máy chế biến thủy sản phục vụ xuất khẩu sang các thị trường lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản, Trung Quốc. Dù hệ thống nhà máy lớn và hiện đại, nguồn nguyên liệu trong nước - đặc biệt là tôm, cá biển và hải sản cao cấp - lại thiếu ổn định do phụ thuộc mùa vụ và điều kiện khai thác.Để nhà máy vận hành liên tục, doanh nghiệp buộc phải dùng hỗn hợp nguyên liệu gồm nguồn nội địa và nguyên liệu nhập khẩu. Không ít trường hợp, giá nhập khẩu còn rẻ hơn giá thu mua trong nước, giúp doanh nghiệp giảm chi phí. Chẳng hạn, Ấn Độ - một trong 3 nước xuất khẩu tôm lớn nhất thế giới - bán nguyên liệu rẻ hơn 10 - 15% so với giá nội địa. Indonesia cung cấp cá ngừ, mực và hải sản đánh bắt xa bờ, giúp ổn định nguồn cung; còn Na Uy cung cấp cá hồi, cá tuyết và nhiều loại hải sản nước lạnh phục vụ phân khúc tiêu dùng cao cấp.Chiến lược “nhập để xuất”Tương tự, lãnh đạo Hiệp hội Lương thực VN (VFA) cho biết việc Việt Nam nhập khẩu gạo không xuất phát từ thiếu hụt nguồn cung như một số quốc gia gặp phải mà nhằm phục vụ nhu cầu chế biến thực phẩm trong nước và bổ sung nguồn gạo giá rẻ phục vụ xuất khẩu trong giai đoạn giáp vụ.Trong khi đó, nhu cầu trong nước cho các sản phẩm như bún, miến, bánh tráng, phở… lại cần loại gạo giá rẻ, hàm lượng tinh bột cao. Do vậy, Việt Nam thường nhập gạo từ Campuchia và Ấn Độ để cân đối nhu cầu tiêu dùng và hoạt động sản xuất.Nhờ đó, doanh nghiệp Việt Nam không chỉ xuất khẩu sản phẩm mà còn tham gia sâu vào chuỗi thương mại toàn cầu, trở thành những thương nhân có vai trò điều phối thị trường.Trước lo ngại rằng việc gia tăng nhập khẩu có thể khiến doanh nghiệp bị ép giá hoặc phụ thuộc vào nguồn ngoài, nhiều chuyên gia và hiệp hội cho rằng điều này chỉ xảy ra với những ngành đang dần mất chủ động về vùng nguyên liệu.Ông Nguyễn Văn Mười, Phó tổng thư ký Hiệp hội Rau quả lưu ý, việc một quốc gia vừa xuất vừa nhập một mặt hàng mà mình có thể tự sản xuất là điều bình thường trong thương mại quốc tế. Ông lấy ví dụ, Trung Quốc - nước trồng xoài lớn nhất thế giới - vẫn nhập xoài Việt Nam; sản lượng thanh long của họ đã vượt Việt Nam nhưng vẫn mua thanh long Việt, nhất là trong dịp lễ tết.Co thể thấy, đây là biểu hiện của thương mại hai chiều, nơi nguồn cung và nhu cầu được điều tiết theo phân khúc, mùa vụ và giá cả. Với các ngành có nền sản xuất mạnh, nhập khẩu chỉ đóng vai trò bổ sung và nâng tính linh hoạt. Ông Cao Bá Đăng Khoa, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Dừa Việt Nam, cho biết khi giá dừa trong nước tăng cao, doanh nghiệp phải nhập nguyên liệu để giữ hoạt động ổn định và đảm bảo lợi nhuận. Khi giá nội địa hạ nhiệt, doanh nghiệp lại ưu tiên thu mua trong nước.Một doanh nghiệp xuất khẩu cà phê tại TP.HCM cũng đồng tình rằng, lượng cà phê nhập khẩu thời gian gần đây không phản ánh sự phụ thuộc mà cho thấy năng lực điều tiết thị trường của doanh nghiệp Việt Nam. Vùng nguyên liệu trong nước vẫn chiếm phần lớn; vì vậy, nhập khẩu không thể áp đảo mà chỉ đóng vai trò bổ sung theo nhu cầu thị trường.Đại diện Hiệp hội Hồ tiêu cho rằng nhập khẩu hồ tiêu tăng mạnh từ đầu năm đến nay là hệ quả của việc sản lượng nội địa sụt giảm, giá thế giới tăng mạnh và nhu cầu chế biến - tái xuất mở rộng. Đây là chiến lược phổ biến nhằm tận dụng nguồn cung giá cạnh tranh từ các nước có sản lượng lớn, đồng thời duy trì ổn định nguyên liệu đầu vào. Doanh nghiệp Việt Nam luôn đàm phán giá theo từng thời điểm, không lệ thuộc vào một nguồn nhập nhất định.
https://kevesko.vn/20250716/hang-tan-nong-san-viet-nam-bat-ngo-bi-chan-vao-chau-au-37205146.html
https://kevesko.vn/20250411/viet-nam-de-xuat-hoa-ky-mien-tru-thue-cho-nong-san-khong-canh-tranh-truc-tiep-35519838.html
https://kevesko.vn/20250807/ba-san-pham-cong-nghe-chien-luoc-duoc-viet-nam-uu-tien-trien-khai--37578771.html
https://kevesko.vn/20250310/doanh-nghiep-moskva-tang-85-xuat-khau-san-pham-sang-viet-nam-34919687.html
Sputnik Việt Nam
moderator.vn@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Việt Nam
moderator.vn@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
tin thời sự
vn_VN
Sputnik Việt Nam
moderator.vn@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Việt Nam
moderator.vn@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
việt nam, thông tin, nông sản, kinh tế, xuất khẩu, thủy sản, chính phủ
việt nam, thông tin, nông sản, kinh tế, xuất khẩu, thủy sản, chính phủ
Tuy nhiên, song song với bức tranh tăng trưởng xuất khẩu, một “dòng chảy ngược” đáng chú ý đang gia tăng – đó là việc Việt Nam tăng nhập hàng nông sản. Cụ thể, trong 10 tháng qua, các doanh nghiệp trong nước đã chi gần 3 tỷ USD để nhập khẩu thủy sản, mức tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm trước và cũng là mức cao nhất từ trước đến nay.
Vì sao Việt Nam nhập nhiều nông sản?
Trước đây, khi từng giải đáp về vấn đề vì sao Việt Nam tăng nhập khẩu nông sản, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho hay, việc gia tăng nhập khẩu nông sản xuất phát từ yêu cầu thực tiễn trong quan hệ thương mại quốc tế, nhằm điều chỉnh cán cân thương mại song phương.
Chính phủ và
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng phương án kỹ lưỡng, đàm phán trên nguyên tắc “hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro”, đồng thời bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam. Việc tăng nhập khẩu cũng được đặt trong định hướng thương mại cân bằng, bền vững và không làm ảnh hưởng đến các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.
Bản thân Bộ cũng tích cực tham gia đàm phán với định hướng chỉ mở cửa cho những sản phẩm nông sản nhập khẩu không cạnh tranh trực tiếp với các mặt hàng chủ lực của Việt Nam, qua đó giảm thiểu tác động tiêu cực lên người sản xuất trong nước, đồng thời chủ động triển khai các giải pháp hỗ trợ để củng cố sức cạnh tranh của nông sản nội địa.
Với thủy sản nhập khẩu, theo lý giải từ Bộ NN&MT, Việt Nam nhập tập trung chủ yếu từ Ấn Độ, Indonesia và Na Uy, lần lượt chiếm 15%, 14,2% và 10,7% tổng giá trị. Đáng chú ý, nhập khẩu từ Ấn Độ đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ, từ Indonesia tăng 58% và từ Na Uy tăng 17%. Việc cả ba thị trường đều tăng mạnh cho thấy nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu chế biến tại VN đang mở rộng nhanh trong bối cảnh doanh nghiệp cần nguồn cung ổn định và giá cạnh tranh.
Không chỉ thủy sản, nhiều mặt hàng vốn là thế mạnh xuất khẩu của VN như cà phê, gạo, hồ tiêu hay dừa khô cũng ghi nhận xu hướng nhập khẩu tăng mạnh.
Đơn cử, Việt Nam là nước xuất khẩu hồ tiêu số 1 thế giới, nhưng theo Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị VN (VPSA), từ đầu năm đến cuối tháng 10, chúng ta đã nhập 37.783 tấn hồ tiêu với tổng kim ngạch 236,9 triệu USD.
Đây là mức nhập khẩu kỷ lục, vượt xa 30.295 tấn của cả năm 2024. So cùng kỳ năm trước, lượng nhập tăng 25,3% và kim ngạch tăng 65,6%; so cùng kỳ 2023, lượng nhập tăng đến 67,9%. Nguồn cung chủ yếu đến từ Brazil, tiếp theo là Campuchia và Indonesia.
Tình trạng tương tự xảy ra với gạo. Đáng nói, dù Việt Nam là một trong những quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu, quốc gia này vẫn nhập hàng triệu tấn gạo, trị giá trên 1,5 tỷ USD trong những tháng đầu năm. Trong ngành rau quả, lượng dừa khô nguyên liệu được nhập cũng tăng mạnh, với gần 40 triệu USD chi ra nhằm bù đắp thiếu hụt nguồn cung trong nước và đối phó với giá nội địa tăng cao.
Trả lời báo Thanh Niên, một giám đốc doanh nghiệp chế biến thủy sản tại Đồng Tháp lý giải rằng việc nhập nguyên liệu thủy sản để chế biến rồi tái xuất không phải điều mới. Điều thay đổi là khối lượng nhập khẩu ngày càng lớn, phản ánh xu hướng Việt Nam đã trở thành một trung tâm tiếp nhận nguyên liệu của nhiều nhà cung cấp trên thế giới. Với dân số hơn 100 triệu dân và nhu cầu tiêu thụ thủy hải sản rất cao, Việt Nam cũng đồng thời là thị trường nội địa hấp dẫn cho các nguồn cung này.
Vị lãnh đạo doanh nghiệp dẫn chứng, công ty chuyên chế biến cá và surimi để xuất khẩu sang Nhật, nhưng song song vẫn nhập hàu, sò điệp… để bán trong nước, qua đó tận dụng tối đa container vận chuyển và cơ chế trao đổi hàng hóa hai chiều nhằm tối ưu chi phí.
Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (
VASEP) thì cho hay, cả nước hiện có hơn 600 nhà máy chế biến thủy sản phục vụ xuất khẩu sang các thị trường lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản, Trung Quốc. Dù hệ thống nhà máy lớn và hiện đại, nguồn nguyên liệu trong nước - đặc biệt là tôm, cá biển và hải sản cao cấp - lại thiếu ổn định do phụ thuộc mùa vụ và điều kiện khai thác.
Để nhà máy vận hành liên tục, doanh nghiệp buộc phải dùng hỗn hợp nguyên liệu gồm nguồn nội địa và nguyên liệu nhập khẩu. Không ít trường hợp, giá nhập khẩu còn rẻ hơn giá thu mua trong nước, giúp doanh nghiệp giảm chi phí. Chẳng hạn, Ấn Độ - một trong 3 nước xuất khẩu tôm lớn nhất thế giới - bán nguyên liệu rẻ hơn 10 - 15% so với giá nội địa. Indonesia cung cấp cá ngừ, mực và hải sản đánh bắt xa bờ, giúp ổn định nguồn cung; còn Na Uy cung cấp cá hồi, cá tuyết và nhiều loại hải sản nước lạnh phục vụ phân khúc tiêu dùng cao cấp.
Chiến lược “nhập để xuất”
Tương tự, lãnh đạo Hiệp hội Lương thực VN (VFA) cho biết việc Việt Nam nhập khẩu gạo không xuất phát từ thiếu hụt nguồn cung như một số quốc gia gặp phải mà nhằm phục vụ nhu cầu chế biến thực phẩm trong nước và bổ sung nguồn gạo giá rẻ phục vụ xuất khẩu trong giai đoạn giáp vụ.
“Trong nhiều năm qua, Việt Nam đã chuyển hướng sang sản xuất gạo chất lượng cao, phù hợp với các thị trường khó tính”, báo Thanh Niên dẫn lời đại diện VFA.
Trong khi đó, nhu cầu trong nước cho các sản phẩm như bún, miến, bánh tráng, phở… lại cần loại gạo giá rẻ, hàm lượng tinh bột cao. Do vậy, Việt Nam thường nhập gạo từ
Campuchia và Ấn Độ để cân đối nhu cầu tiêu dùng và hoạt động sản xuất.
Theo lãnh đạo VFA: “Chiến lược "nhập để xuất" đang hình thành một mô hình thương mại linh hoạt, không chỉ giúp giải quyết khó khăn tạm thời về nguồn cung mà còn tận dụng được mối quan hệ với các đối tác thương mại, tạo điều kiện cho doanh nghiệp VN linh hoạt hơn trong việc đáp ứng các đơn hàng lớn”.
Nhờ đó, doanh nghiệp Việt Nam không chỉ
xuất khẩu sản phẩm mà còn tham gia sâu vào chuỗi thương mại toàn cầu, trở thành những thương nhân có vai trò điều phối thị trường.
Trước lo ngại rằng việc gia tăng nhập khẩu có thể khiến doanh nghiệp bị ép giá hoặc phụ thuộc vào nguồn ngoài, nhiều chuyên gia và hiệp hội cho rằng điều này chỉ xảy ra với những ngành đang dần mất chủ động về vùng nguyên liệu.
Ông Nguyễn Văn Mười, Phó tổng thư ký Hiệp hội Rau quả lưu ý, việc một quốc gia vừa xuất vừa nhập một mặt hàng mà mình có thể tự sản xuất là điều bình thường trong thương mại quốc tế. Ông lấy ví dụ, Trung Quốc - nước trồng xoài lớn nhất thế giới - vẫn nhập xoài Việt Nam; sản lượng thanh long của họ đã vượt Việt Nam nhưng vẫn mua thanh long Việt, nhất là trong dịp lễ tết.
Co thể thấy, đây là biểu hiện của thương mại hai chiều, nơi nguồn cung và nhu cầu được điều tiết theo phân khúc, mùa vụ và giá cả. Với các ngành có nền sản xuất mạnh, nhập khẩu chỉ đóng vai trò bổ sung và nâng tính linh hoạt. Ông Cao Bá Đăng Khoa, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Dừa Việt Nam, cho biết khi giá dừa trong nước tăng cao, doanh nghiệp phải nhập nguyên liệu để giữ hoạt động ổn định và đảm bảo lợi nhuận. Khi giá nội địa hạ nhiệt, doanh nghiệp lại ưu tiên thu mua trong nước.
“Trên thế giới, dừa Việt Nam có chất lượng cao và cũng đã xây dựng được thương hiệu nên việc phát triển vùng nguyên liệu trong nước mới tận dụng được thời cơ”, ông Khoa nói.
Một doanh nghiệp xuất khẩu cà phê tại
TP.HCM cũng đồng tình rằng, lượng cà phê nhập khẩu thời gian gần đây không phản ánh sự phụ thuộc mà cho thấy năng lực điều tiết thị trường của doanh nghiệp Việt Nam. Vùng nguyên liệu trong nước vẫn chiếm phần lớn; vì vậy, nhập khẩu không thể áp đảo mà chỉ đóng vai trò bổ sung theo nhu cầu thị trường.
Đại diện Hiệp hội Hồ tiêu cho rằng nhập khẩu hồ tiêu tăng mạnh từ đầu năm đến nay là hệ quả của việc sản lượng nội địa sụt giảm, giá thế giới tăng mạnh và nhu cầu chế biến - tái xuất mở rộng. Đây là chiến lược phổ biến nhằm tận dụng nguồn cung giá cạnh tranh từ các nước có sản lượng lớn, đồng thời duy trì ổn định nguyên liệu đầu vào. Doanh nghiệp Việt Nam luôn đàm phán giá theo từng thời điểm, không lệ thuộc vào một nguồn nhập nhất định.
