“Chắc chắn sẽ không đủ số lượng cần thiết”. Báo Mỹ tiết lộ điểm yếu của máy bay ném bom mới

© Ảnh : U.S. Air ForceMáy bay ném bom tàng hình hạt nhân mới nhất B-21 Raider của Mỹ
Máy bay ném bom tàng hình hạt nhân mới nhất B-21 Raider của Mỹ - Sputnik Việt Nam, 1920, 20.11.2025
Đăng ký
Washington đang đẩy nhanh chương trình phát triển máy bay ném bom chiến lược tối tân B-21 Raider. Chính phủ Mỹ bổ sung thêm 4,5 tỷ USD từ ngân sách cho dự án này. Hãng sản xuất Northrop Grumman cũng dự kiến ký các hợp đồng mới với Không quân Mỹ trước cuối năm.
Tuy nhiên, ngay cả với dòng vốn đầu tư khổng lồ như vậy, khả năng Lầu Năm Góc có được số lượng lớn máy bay này vẫn rất thấp. Sputnik xin gửi tới quý độc giả bài phân tích về triển vọng của dự án này.

Mang theo 9 tấn vũ khí

Mỹ bắt đầu phát triển máy bay ném bom tầm xa thế hệ mới này từ năm 2014. Dự án được giao cho tập đoàn Northrop Grumman – doanh nghiệp trước đây từng chế tạo cho Lầu Năm Góc máy bay tàng hình B-2 Spirit. Mẫu máy bay đầu tiên cho Không quân Mỹ được bắt đầu lắp ráp từ tháng 9 năm 2019 và lần đầu tiên ra mắt công chúng vào tháng 12 năm 2022 tại nhà máy của công ty ở Palmdale. Tháng 9 năm 2025, nguyên mẫu thứ hai của B-21 bắt đầu bay thử nghiệm, trong đó tập trung kiểm tra việc tích hợp vũ khí và hệ thống điều khiển. Ngoài ra, hiện có khoảng một chục chiếc B-21 đang ở các giai đoạn lắp ráp khác nhau.
B-21 Raider - Sputnik Việt Nam, 1920, 27.03.2025
Mỹ công bố chi phí phát triển máy bay ném bom tàng hình B-21
B-21 “Raider” sử dụng thiết kế khí động học “cánh bay”, bề ngoài khá giống mẫu tiền nhiệm B-2, dù nhỏ gọn hơn: sải cánh chỉ 45 mét so với 52 mét của B-2. Các thông số kỹ chiến thuật và khả năng bay chi tiết của máy bay vẫn được giữ bí mật. Tuy nhiên, được biết đây là máy bay cận âm, tốc độ tối đa đạt 0,8 Mach, và có thể mang theo tới 9 tấn vũ khí, từ tên lửa hành trình độ chính xác cao JASSM-ER (tầm bắn lên tới 1.000 km) cho đến bom hạt nhân B-61 thế hệ mới nhất.
Nhà phát triển B-21 tuyên bố giảm đáng kể mức độ bộc lộ radar của máy bay. Cụ thể, có thông tin cho hay hệ thống radar tầm xa và tầm trung của tổ hợp phòng không S-400 hiện đại do Nga sản xuất không thể phát hiện được B-21. Tuy nhiên, điều này là sự thật hay chỉ là khẩu hiệu quảng cáo thì hiện vẫn chưa rõ. Trong lịch sử, chưa từng có tiền lệ về cuộc đối đầu thực tế giữa máy bay ném bom tàng hình và hệ thống phòng không hiện đại. Dù vậy, các tên lửa “tàng hình” chính xác cao của phương Tây hiện đang bị lực lượng phòng không Nga bắn hạ thường xuyên tại Ukraina.
Ngoài ra, các kỹ sư còn khẳng định B-21 được thiết kế theo kiến trúc “hệ thống mở”, giúp việc nâng cấp trong tương lai trở nên dễ dàng hơn. Máy bay có khả năng tích hợp vào mạng lưới chỉ huy và kiểm soát đa lĩnh vực Joint All-Domain Command and Control (JADC2) và được trang bị trí tuệ nhân tạo tiên tiến. Về lâu dài, phiên bản không người lái cũng được lên kế hoạch chế tạo, nhưng hiện vẫn còn quá sớm để bàn đến điều này. Theo đánh giá của Lầu Năm Góc, B-21 sẽ trở thành máy bay ném bom chiến lược chủ lực của Không quân Mỹ ít nhất cho đến giữa thế kỷ này.

Vai trò then chốt

Ban đầu, Không quân Mỹ dự định mua từ 80 đến 100 chiếc máy bay, mỗi chiếc trị giá 550 triệu USD, với khả năng mở rộng đội bay lên 175–200 chiếc trong tương lai. B-21 được kỳ vọng sẽ thay thế B-2 với chi phí thấp hơn nhiều — trong khi mỗi chiếc B-2 từng ngốn của ngân sách Mỹ tới 1 tỷ USD. Tuy nhiên, đến năm 2019, giá mỗi chiếc B-21 tăng lên 670 triệu USD; đến năm 2021 là 750 triệu USD; và hiện nay, con số này gần như chạm mốc 1 tỷ USD.
Máy bay ném bom tàng hình hạt nhân mới nhất B-21 Raider của Mỹ - Sputnik Việt Nam, 1920, 26.04.2025
Hoa Kỳ để lộ vấn đề nghiêm trọng với máy bay ném bom B-21
Tạp chí The National Interest nhận định yêu cầu của Lầu Năm Góc về 100 chiếc máy bay loại này là không khả thi. Dù chi phí B-21 không đắt bằng việc phát triển công nghệ hoàn toàn mới, nhưng mức giá hiện tại vẫn đặt ra nghi vấn lớn về khả năng sản xuất đủ số lượng. Bên cạnh đó, tình trạng cơ sở công nghệ cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Trong kịch bản lạc quan nhất, các chuyên gia Mỹ cho rằng Lầu Năm Góc cũng chỉ nhận được từ 20 đến 30 chiếc máy bay.
Vai trò chính của B-21 là răn đe Trung Quốc. Trong trường hợp xảy ra xung đột, “Raider” sẽ được triển khai để đánh sâu vào lãnh thổ Trung Quốc đại lục, tấn công tàu chiến và căn cứ hải quân, vô hiệu hóa các cơ sở hạ tầng then chốt và tiêu diệt vị trí tập kết quân đội. Nhiệm vụ này phải được thực hiện trong điều kiện hệ thống phòng không đối phương phản kháng mạnh mẽ. Nếu xung đột leo thang thành chiến tranh hạt nhân, máy bay sẽ được sử dụng để thả vũ khí hạt nhân vào các mục tiêu chiến lược. Kịch bản tương tự cũng áp dụng cho một cuộc chiến giả định với Nga.
Tuy nhiên, chỉ với 20–30 chiếc “Raider”, thậm chí cộng thêm 20 chiếc B-2 hiện có, rõ ràng là không đủ cho một cuộc chiến tranh thế giới lần thứ ba. Cần lưu ý các máy bay ném bom chiến lược cũ hơn đang dần hết hạn sử dụng. Ví dụ, kiểm tra kỹ thuật năm 2021 cho thấy trong số 62 chiếc B-1 Lancer hiện có, chỉ 6 chiếc còn đủ khả năng chiến đấu. Phần lớn bị hao mòn nghiêm trọng do thực hiện hàng nghìn phi vụ chiến đấu — chủ yếu ở Trung Đông — trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt mà chúng không được thiết kế để chịu đựng. Cùng năm đó, Quốc hội Mỹ ra lệnh loại biên 17 chiếc B-1 gặp sự cố nặng nhất.
Đến năm 2030, các máy bay ném bom B-52 phục vụ từ năm 1955, cũng sẽ bắt đầu được loại biên hàng loạt. Tổng cộng có 744 chiếc B-52 được chế tạo, hiện nay chỉ còn 72 chiếc trong biên chế, và tuổi thọ kỹ thuật của chúng gần như cạn kiệt.

Dự án bị gác lại?

Từ lâu không còn thông tin nào về máy bay ném bom tàng hình thế hệ mới của Nga – đối thủ tiềm năng của B-21. Ý tưởng về một máy bay ném bom chiến lược thế hệ tiếp theo, có khả năng thay thế Tu-95 và Tu-160, được khởi thảo từ năm 2009. Dự án PAK DA (Tổ hợp Hàng không Tầm xa có Triển vọng) chính thức được phê duyệt vào tháng 3 năm 2013. Máy bay này cũng sử dụng thiết kế “cánh bay”. Với sải cánh lớn và đặc điểm cấu trúc của mình, PAK DA sẽ không thể bay siêu âm, nhưng cũng sẽ đạt được mức độ tàng hình cao trước radar.
Su-57: Máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo của Nga đang thu hút sự chú ý trên toàn thế giới - Sputnik Việt Nam, 1920, 18.11.2025
Multimedia
Su-57: Máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo của Nga đang thu hút sự chú ý trên toàn thế giới
Tháng 2 năm 2019, các nhà phát triển và đơn vị đặt hàng thống nhất bản thiết kế cuối cùng của PAK DA. Toàn bộ thông số kỹ thuật được chốt, và ký kết các hợp đồng liên quan. Việc lắp ráp các nguyên mẫu đầu tiên cho thử nghiệm trên mặt đất và tĩnh bắt đầu từ năm 2020. Động cơ cho máy bay này được thử nghiệm vào năm 2022.
Từ đó đến nay, không có thêm thông tin mới nào về dự án này trên các nguồn công khai. Rất có thể, dự án bị “dời sang phải” — tức tạm hoãn. Tuy nhiên, điều này hiện chưa phải là vấn đề nghiêm trọng. Không quân Nga vẫn sở hữu đủ số lượng máy bay ném bom chiến lược để đảm nhiệm vai trò răn đe hạt nhân.
Tin thời sự
0
Để tham gia thảo luận
hãy kích hoạt hoặc đăng ký
loader
Phòng chat
Заголовок открываемого материала