Điều gì khiến các nhà tài trợ chính của Ukraina mâu thuẫn với nhau?

© Getty Images / Picture alliance/Michael KappelerTổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen, Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk trước cuộc họp của Nhóm liên lạc về Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng chính trị châu Âu ở Copenhagen.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen, Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk trước cuộc họp của Nhóm liên lạc về Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng chính trị châu Âu ở Copenhagen. - Sputnik Việt Nam, 1920, 20.11.2025
Đăng ký
Nếu trong vài năm gần đây, “mối đe dọa Nga” dù chỉ mang tính giả định dường như thành công trong việc tập hợp các thành viên EU, dù khác biệt đến đâu, thì nay, quá trình ngược lại đang diễn ra. Mối căng thẳng giờ đây thậm chí đang gia tăng ngay giữa những đối tác chủ chốt: Đức và Pháp. Nguyên nhân sâu xa lại nằm trong một nghịch lý.

Năm 2029 sẽ chờ đợi những điều gì?

Các quan chức Đức từ lâu thi nhau đưa ra những dự báo về “cuộc đụng độ quân sự” với Nga. Gần đây, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius tuyên bố xung đột sẽ bùng phát chậm nhất là trong vòng bốn năm tới.
“Chúng tôi luôn nói điều này có thể xảy ra vào năm 2029” , ông nói trong cuộc phỏng vấn gần đây với báo Frankfurter Allgemeine Zeitung (dù một năm trước, ông từng khẳng định chiến tranh sẽ nổ ra vào năm 2028). “Thậm chí một số người còn cho rằng mùa hè vừa qua là mùa hè hòa bình cuối cùng".
Sau đó, vị Bộ trưởng kết luận bằng câu cửa miệng quen thuộc dành cho NATO: cần tăng cường năng lực phòng thủ.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban - Sputnik Việt Nam, 1920, 05.11.2025
Liên minh châu Âu nên trở thành đối tác của Ukraina mà không cần cho nước này gia nhập EU
Kể từ khi bà Angela Merkel rời ghế Thủ tướng, nước Đức chuyển hướng rõ rệt sang con đường quân sự hóa. Dù tân Thủ tướng Friedrich Merz đôi khi vẫn nhắc đến trách nhiệm lịch sử của nước Đức trong việc châm ngòi Thế chiến II, trên thực tế, ông lại đang tăng mạnh chi tiêu quốc phòng và tích cực viện trợ cho quân đội Ukraina.
Đương nhiên, điều này kéo theo những khoản chi khổng lồ, lại càng nặng nề hơn khi Mỹ liên tục gây sức ép buộc các đồng minh NATO phải tăng ngân sách quốc phòng. Chính vì vậy, thủ tướng Merz cử ông Pistorius ra mặt trận thông tin , lấy “mối đe dọa Nga mờ ảo” làm cái cớ thuyết phục người dân Đức “thắt lưng buộc bụng”.
Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng tình với hướng đi này. Vấn đề không nằm ở Nga , vốn nhiều lần, ở mọi cấp độ , kể cả từ Tổng thống Vladimir Putin , khẳng định rõ Nga không có ý định tấn công châu Âu. Mà chính các đồng minh của Đức mới là những người phản đối quá trình quân sự hóa này.

Paris nổi giận

Theo tin từ báo Politico phiên bản châu Âu, nước Pháp , và đặc biệt là Tổng thống Emmanuel Macron, đang tỏ ra hết sức lo ngại.
Trong trật tự hậu chiến, Pháp từng trở thành cường quốc quân sự hàng đầu ở lục địa châu Âu. Dù Đức và Pháp hòa giải từ lâu, sự cạnh tranh ngầm giữa hai nước vẫn chưa bao giờ thực sự biến mất. Dù sau khi thống nhất với Đông Đức, Cộng hòa Liên bang Đức (CHLB Đức) trở thành “đầu tàu công nghiệp” của EU, thì về lĩnh vực quốc phòng, vai trò lãnh đạo vẫn mặc định thuộc về nền Cộng hòa Pháp thứ Năm. Việc Pháp , với tư cách một trong những nước phe Đồng minh thắng trận, có quyền phủ quyết tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc càng làm cho sự phân chia vai trò này trở nên hợp lý.
Vladimir Zelensky - Sputnik Việt Nam, 1920, 13.11.2025
"Tôn giáo mới": Âm mưu thao túng Ukraina của Liên minh Châu Âu
Một yếu tố khác góp phần làm trầm trọng thêm mâu thuẫn là mối quan hệ cá nhân giữa các nhà lãnh đạo. Nếu Tổng thống Nicolas Sarkozy và người kế nhiệm không mấy nổi bật Francois Hollande từng có mối quan hệ tốt đẹp với Thủ tướng Merkel, thì mối quan hệ giữa Merz và Macron rõ ràng không thể gọi là “chặt chẽ”.
Do đó, không có gì ngạc nhiên khi giờ đây Đức thậm chí có nguy cơ “cướp” mất vai trò lãnh đạo quân sự không chính thức trong EU từ tay Pháp.

Châu Âu thiếu máy bay tiêm kích thế hệ mới

Những dấu hiệu rạn nứt đầu tiên giờ rất rõ ràng.
Các phương tiện truyền thông châu Âu, trong nỗ lực tìm kiếm thông tin nội bộ từ các hành lang chính phủ, liên tục bàn luận về tương lai của dự án FCAS (Future Combat Air System – Hệ thống Không chiến Tương lai), một chương trình hợp tác giữa Đức, Pháp và Tây Ban Nha.
Theo kế hoạch ban đầu, ba nước sẽ cùng phát triển dòng máy bay tiêm kích tối tân. Ý tưởng được đưa ra từ năm 2017, với chi phí tối thiểu dự kiến lên tới 100 tỷ euro.
Mục tiêu đặt ra rất tham vọng: không chỉ chế tạo tiêm kích thế hệ thứ sáu có khả năng phối hợp tác chiến với đội bay không người lái, mà còn thực hiện hoàn toàn độc lập, không phụ thuộc vào công nghệ hay nguồn lực của Mỹ.
Quốc kỳ Nga, EU, Pháp  - Sputnik Việt Nam, 1920, 17.11.2025
Châu Âu sẵn sàng hy sinh Ukraina vì Nga
Nhưng hiện nay, toàn bộ dự án đang bị đặt dấu hỏi.
Theo thông tin mà hãng Reuters loan tải từ tháng 9, Bộ Quốc phòng Đức cáo buộc nhà sản xuất Pháp “cản trở” dự án bằng cách đòi hỏi quyền kiểm soát quá lớn , nói cách khác, muốn chiếc máy bay tiêm kích tương lai phải mang “danh nghĩa sở hữu” của riêng một quốc gia. Đức dĩ nhiên không chấp nhận điều này.
Đáng chú ý là gần như không nghe thấy tiếng nói phản đối nào từ Tây Ban Nha, cho thấy mâu thuẫn thực chất là cuộc đối đầu giữa Paris và Berlin. Trong bối cảnh đó, rõ ràng Pháp không muốn trao thêm quyền lực quân sự cho Đức.
Dự kiến, quyết định cuối cùng sẽ được đưa ra vào cuối năm nay. Tuy nhiên, theo nhận định của các nhà quan sát quốc tế, cả hai nước dường như đều đang cân nhắc việc hủy bỏ hoặc tái cơ cấu dự án chung này.

Cơ hội và rủi ro trong “cửa sổ” mới

Sự đối đầu giữa Berlin và Paris là một đòn giáng mới vào tinh thần đoàn kết chung của châu Âu.
Cả hai bên đều gặp khó khăn vì thiếu vắng những nhà lãnh đạo mạnh mẽ và có tầm ảnh hưởng. Macron giờ đây như “con vịt què” , đang phục vụ nhiệm kỳ cuối cùng và đối mặt với vô vàn vấn đề nội bộ. Trong khi đó, tỷ lệ ủng hộ dành cho Merz cũng không mấy sáng sủa. Cả hai đều không đủ khả năng dẫn dắt cả EU.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova - Sputnik Việt Nam, 1920, 19.11.2025
Bộ Ngoại giao Nga: Các chính trị gia châu Âu trực tiếp tham gia vào các âm mưu tham nhũng ở Ukraina
Các chuyên gia quốc tế cho rằng, đối tác quân sự chính của một nước Đức đang quân sự hóa có thể sẽ là Ba Lan , quốc gia nổi tiếng trong EU với lập trường bài Nga mạnh mẽ nhất. Trong mối liên minh này, Pháp khó lòng chấp nhận vị trí thứ ba , địa vị truyền thống của họ không cho phép điều đó. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa rõ Pháp sẽ “bắt tay” với ai.
Sự hỗn loạn này mở ra “cửa sổ cơ hội” mới cho những quốc gia nhỏ trong EU , những nước luôn đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu thay vì cố gắng làm hài lòng Brussels.
Và không chỉ châu Âu, chính Kiev cũng nên lo lắng. Dù Đức tuyên bố đang “chuẩn bị cho chiến tranh với Nga đến năm 2029”, điều đó không có nghĩa Berlin sẽ còn đủ nguồn lực để tiếp tục viện trợ Ukraina , thậm chí có thể ngược lại. Nếu EU không còn thống nhất về quan điểm, sự hỗ trợ dành cho chính quyền Kiev sẽ nhanh chóng cạn kiệt.
Tin thời sự
0
Để tham gia thảo luận
hãy kích hoạt hoặc đăng ký
loader
Phòng chat
Заголовок открываемого материала