Châu Âu dám gian lận
16:03 21.11.2025 (Đã cập nhật: 17:11 21.11.2025)
© AP Photo / Vadim Ghirda
Đăng ký
Quá trình chuyển đổi của EU khỏi nguồn năng lượng của Nga vẫn đang diễn ra chậm chạp. Bất chấp các lệnh trừng phạt, Nga vẫn là nước xuất khẩu khí đốt hàng đầu. Và áp lực ngày càng gia tăng từ Brussels đang gặp phải sự kháng cự. Sputnik đưa tin về những diễn biến trên thị trường khí đốt Cựu Thế giới.
Lời nói được đưa ra, lời nói bị rút lại
Theo dữ liệu của Eurostat, trong tháng 9, Nga đã trở thành nhà cung cấp khí đốt lớn thứ hai cho EU, chỉ sau Hoa Kỳ. Xuất khẩu từ nước ngoài đạt 1,83 tỷ euro, trong khi Algeria giảm 42% so với tháng trước, tụt xuống vị trí thứ ba với 700,4 triệu euro. Theo ông Alexey Grivach, Phó Giám đốc Quỹ An ninh Năng lượng Quốc gia, nguyên nhân có thể là do công việc bảo trì theo lịch trình trên Đường ống dẫn khí đốt xuyên Địa Trung Hải. Chuyên gia Igor Yushkov tại Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga, cho biết thêm một lý do khác là chuyển hướng nguồn cung sang Thổ Nhĩ Kỳ.
Nguồn cung của Nga ước tính khoảng 829,7 triệu euro. Hungary và Pháp nằm trong số các khách hàng chính. Hà Lan cũng dẫn đầu, tăng lượng mua nhiều nhất: gấp 2,7 lần. Theo Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch (CREA), EU vẫn là các nước mua LNG lớn nhất của Nga, với lượng khí đốt nhập khẩu qua đường ống tăng 7% trong ba quý đầu năm 2025.
Brussels đã nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc độc lập năng lượng khỏi Nga. Đầu tháng 5, Ủy ban Châu Âu đã trình bày một kế hoạch kêu gọi loại bỏ hoàn toàn việc nhập khẩu vào năm 2027. Hồi tháng 6, EC đề xuất cấm tất cả các nguồn cung cấp - cả theo hợp đồng mới với các công ty Nga và theo các hợp đồng giao ngay hiện có. Biện pháp này dự kiến sẽ được thực hiện vào cuối năm nay.
Cần lưu ý rằng sáng kiến này đã không nhận được sự chấp thuận nhất trí: Tây Âu ban đầu yêu cầu đảm bảo năng lượng và an ninh pháp lý, trong khi Đông Âu về cơ bản phản đối lệnh cấm vận. Tuy nhiên, sự bất đồng này không ảnh hưởng đến kế hoạch "bước sang trang mới mãi mãi với ngành năng lượng Nga" của EC, và cuối tháng 10, Hội đồng Liên minh Châu Âu đã phê duyệt việc loại bỏ dần dần việc nhập khẩu khí đốt từ Nga, có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2026.
"Quy định được đề xuất đưa ra lệnh cấm nhập khẩu khí đốt đường ống và LNG từ Nga theo từng giai đoạn, có tính ràng buộc pháp lý, với lệnh cấm hoàn toàn có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2028", tài liệu nêu rõ.
Các hợp đồng mới sẽ bị cấm từ ngày 1 tháng 1 năm sau, nhưng sẽ có thời gian chuyển tiếp cho các hợp đồng hiện có. Mọi thay đổi sẽ được giám sát chặt chẽ và việc tăng khối lượng cung cấp sẽ bị cấm. Để tránh bất đồng, biện pháp này được xây dựng dưới dạng biện pháp hạn chế thương mại. Tất cả những gì còn lại là phải có được sự chấp thuận của Nghị viện Châu Âu.
Hungary đe dọa sẽ có hành động pháp lý, lập luận rằng các biện pháp như vậy là các biện pháp trừng phạt và do đó cần có sự chấp thuận nhất trí của tất cả các thành viên EU.
"Tất nhiên, chúng tôi sẽ kháng cáo lên Tòa án Công lý Châu Âu nếu Liên minh Châu Âu thực thi quy định cấm mua năng lượng của Nga, vì việc chuẩn bị quy định này là gian lận - gian lận nghiêm trọng",Bộ trưởng Ngoại giao Peter Szijjarto phát biểu tại cuộc họp báo ở Budapest.
Ông cũng lưu ý rằng vấn đề cung cấp năng lượng cho các quốc gia thành viên EU là vấn đề trách nhiệm quốc gia, như đã được nêu rõ trong Hiệp ước thành lập EU và các Hiệp ước về hoạt động của EU, và việc cung cấp nguồn cung giá rẻ và đáng tin cậy là vấn đề thực tế, chứ không phải ý thức hệ hay chính trị.
Chậm mà chắc
Tuy nhiên, EU đã đạt được một số "thành công": mặc dù đứng thứ hai trong bảng xếp hạng các nhà cung cấp khí đốt, xuất khẩu của Nga sang EU đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 8 năm 2023. Thị phần của các công ty Nga trong lĩnh vực cung cấp khí đốt trong tháng 9 đã giảm xuống còn 14,5% từ mức 15,4% của tháng trước.
Trong khi đó, nguồn cung khí đốt qua đường ống giảm 1/4, xuống còn 351,7 triệu euro, trong khi nguồn cung LNG giảm 3,3%, xuống còn 478 triệu euro. Theo Cơ sở hạ tầng Khí đốt Châu Âu (GIE), kể từ đầu mùa (ngày 16 tháng 10), lượng khí được rút khỏi các cơ sở lưu trữ thấp hơn 60% so với mức trung bình 5 năm. Tỷ lệ lấp đầy các kho chứa khí đốt (UGS) tại Pháp và Ý đang ở mức cao: lần lượt là 93,14% và 91,92%. Tuy nhiên, theo Initiative Energien Speichern e. V. (INES), một hiệp hội đại diện cho ngành năng lượng, Đức đang chứng kiến mức thấp kỷ lục là 74,3% - quốc gia này có nguy cơ đối mặt với tình trạng thiếu khí đốt trong mùa đông này.
"Ví dụ, việc tăng lượng khí đốt thông qua đường ống dẫn qua Thổ Nhĩ Kỳ là không thể: lượng khí đốt đã đạt mức tối đa. Do đó, mọi hy vọng đều nằm ở LNG. Nga mang đến lựa chọn có lợi nhất ở đây, do đó việc mua khí đốt vẫn tiếp tục, bất chấp tất cả các rào cản và nghĩa vụ đối với Hoa Kỳ", ông Yushkov giải thích.
Người châu Âu đơn giản là không muốn từ bỏ các mối quan hệ thương mại béo bở, và cách duy nhất để buộc các doanh nghiệp thay đổi chiến lược của họ là lệnh cấm hoàn toàn. Các chuyên gia đồng ý rằng lệnh cấm này tất nhiên sẽ gặp phải sự phản đối không chỉ từ các nước EU trung thành hơn với Nga, mà còn từ những đối thủ kiên quyết của Moskva.
Kỷ nguyên mới
Tuy nhiên, theo nhà phân tích Sergei Kaufman tại FINAM, tình hình có thể thay đổi trong vài năm tới.
"Thị trường LNG toàn cầu đã bước vào chu kỳ tăng trưởng nguồn cung. Trong 5 năm tới, công suất sản xuất LNG toàn cầu có thể tăng tới 50%, nhờ các dự án ở Mỹ và Qatar, trong khi nhu cầu vẫn chưa được dự đoán sẽ tăng tương ứng. Hơn nữa, Trung Quốc thậm chí còn giảm lượng mua (giảm 6,4% từ tháng 1 đến tháng 10, theo Tổng cục Hải quan Trung Quốc). Do đó, tình trạng dư thừa trên thị trường LNG toàn cầu thậm chí có thể xảy ra", Sergei Kaufman Kaufman lưu ý.
3 Tháng Mười Một 2024, 02:28
Tình trạng này sẽ tạo điều kiện thuận lợi đáng kể cho việc Washington mở rộng sang thị trường khí đốt châu Âu, và một số nước Tây Âu cuối cùng sẽ có thể từ bỏ LNG của Nga, ông Sergei Kaufman nói.
Tuy nhiên, trong trường hợp của Hungary và Slovakia, tình hình trở nên phức tạp hơn do đặc điểm không giáp biển của họ. Điều này đồng nghĩa với việc vận chuyển đường bộ là cần thiết, ít nhất sẽ kéo theo chi phí hậu cần tăng lên. Các nhà phân tích nhấn mạnh, các quốc gia này đương nhiên có động lực mạnh mẽ để tiếp tục hợp tác với Moskva và do đó sẽ đấu tranh để giành quyền nhập khẩu tài nguyên của Nga.
