Hiện vẫn chưa có căn cứ xác định vi phạm đưa và nhận hối lộ. Tuy nhiên, nghi vấn Tenma Việt Nam đưa hối lộ vẫn đang được Thanh tra Bộ Tài chính và Bộ Công an, Công an tỉnh Bắc Ninh điều tra, xử lý theo chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, lãnh đạo Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, Đại tướng Tô Lâm.
Ngoài ra còn phải chờ thông tin chính thức từ phía Đại sứ quán và cơ quan thuế, hải quan Nhật Bản về các tình tiết, căn cứ liên quan đến nghi án Tenma Việt Nam hối lộ quan chức thuế và hải quan Bắc Ninh hơn 5,4 tỷ đồng nhằm được miễn giảm hơn 400 tỷ đồng tiền thuế.
Vụ Tenma Việt Nam: Nhiều cán bộ Cục Thuế và Hải quan Bắc Ninh được phục chức
Sáng 18/6, đại diện Tổng Cục Thuế, Bộ Tài chính thông tin cho biết, hiện đã hết thời hạn tạm đình chỉ các cán bộ Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh vì dính nghi án Tenma Việt Nam đưa hối lộ 25 triệu yên. Do chưa điều tra xác định được vi phạm nên các cán bộ bị đình chỉ công tác 15 ngày thời gian qua nay đã đi làm trở lại.
Trước đó, chiều 26/5, thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Tài chính, Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế tạm đình chỉ công tác 15 ngày đối với các công chức tham gia đoàn kiểm tra thuế và lãnh đạo Cục Thuế Bắc Ninh ký quyết định thành lập đoàn kiểm tra thuế tại Công ty Tenma Việt Nam, nhằm thực hiện công tác kiểm điểm và phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra theo quy định.
Theo đó, đình chỉ các công chức của Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh có liên quan đến Đoàn kiểm tra thuế theo Quyết định số 2745/QĐ-CT ngày 21/8/2019 của Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh.
Danh sách các công chức bị đình chỉ gồm ông Phạm Đức Thường, nguyên Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh người ký Quyết định số số 2745/QĐ-CT, ông Nguyễn Đức Tuấn, trưởng đoàn Kiểm tra, ông Nguyễn Duy Cử, thành viên đoàn Kiểm tra, bà Nguyễn Thị Hoài Biên và bà Phạm Thị Thanh Tâm, thành viên đoàn Kiểm tra.
Liên quan đến vụ án này, ngày 18/6, đại diện Tổng cục Thuế cũng cho biết, hiện đã hết thời hạn tạm đình chỉ chức vụ 15 ngày 11 cán bộ là lãnh đạo, công chức và viên chức Cục Thuế Bắc Ninh (từ ngày 27/5 - 10/6), các cán bộ Cục Thuế Bắc Ninh đã đi làm trở lại.
“Sau 15 ngày tạm đình chỉ, đến nay do không có yêu cầu gia hạn tạm đình chỉ chức vụ của cơ quan điều tra hoặc các dấu hiệu bất thường, các cán bộ này đã trở lại làm việc bình thường theo chức năng nhiệm vụ được giao”, đại diện Tổng Cục Thuế cho hay.
Tuy nhiên, theo đại diện Tổng cục Thuế cho hay hiện vụ nghi án Tenma đưa hối lộ 25 triệu yên vẫn đang trong quá trình điều tra, nếu phát hiện dấu hiệu bất thường hoặc có vấn đề từ việc nhập hối lộ của cán bộ Cục Thuế Bắc Ninh, cơ quan điều tra và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ có đề nghị tạm đình chỉ hoặc đình chỉ kéo dài đối với cán bộ Thuế.
Đại diện Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Tài chính xác nhận việc không có văn bản gia hạn tạm đình chỉ chức vụ đối với cán bộ thuế Bắc Ninh.
“Việc tạm đình chỉ trước đó theo yêu cầu của Bộ Tài chính để kiểm điểm, báo cáo. Còn có gia hạn đình chỉ tiếp hay không phụ thuộc vào quyết định của cơ quan điều tra”, lãnh đạo Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Tài chính cho biết.
Đồng thời, trước đó, ngày 26/5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cũng chỉ đạo Tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan tạm đình chỉ công tác 15 ngày đối với các công chức tham gia đoàn kiểm tra sau thông quan.
Lãnh đạo Cục Hải quan Bắc Ninh ký quyết định thành lập đoàn kiểm tra sau thông quan tại Công ty Tenma Việt Nam cũng bị tạm đình chỉ công tác 15 ngày để thực hiện kiểm điểm và phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra.
Theo đó, Tổng cục Hải quan đã có các quyết định tạm đình chỉ công tác 15 ngày (kể từ ngày 27/5/2020) đối với ông Trần Thành Tô- Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Bắc Ninh (người ký quyết định thành lập Đoàn kiểm tra sau thông quan) để tập trung tổ chức phục vụ đoàn Thanh tra Bộ Tài chính và rà soát, kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của Đoàn kiểm tra sau thông quan và người đứng đầu liên quan trong việc kiểm tra sau thông quan đối với Công ty TNHH Tenma Việt Nam.
Cùng bị tạm đình chỉ còn có ông Dương Minh Khải- Đội trưởng Đội Kiểm soát Hải quan, trực thuộc Cục Hải quan tỉnh Bắc Ninh, ông Nguyễn Văn Phúc - Phó trưởng phòng Nghiệp vụ, trực thuộc Cục Hải quan tỉnh Bắc Ninh, ông Vũ Quang Hà- Đội trưởng đội nghiệp vụ- Chi cục Hải quan Bắc Ninh, ông Nguyễn Lưu Bình Trọng- công chức Chi cục Hải quan cảng nội địa Tiên Sơn và bà Nguyễn Thị Hảo- công chức Văn phòng Cục Hải quan tỉnh Bắc Ninh.
Đến thời điểm hiện nay (ngày 18/6) đã hết thời hạn hiệu lực, các cán bộ này đã đi làm trở lại.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Dương Thái - Phó Tổng cục trưởng, Tổng cục Hải quan cho biết, hiện tại vụ Tenma Việt Nam vẫn đang được Thanh tra Bộ Tài chính và Bộ công an, Công an tỉnh Bắc Ninh điều tra, xử lý. Ngoài ra còn phải chờ thông tin chính thức từ phía Nhật Bản về các tình tiết, căn cứ của việc đưa và nhận hối lộ nói trên.
“Sau 15 ngày, nếu chưa có kết luận điều tra, nếu không có gì vướng mắc trong quá trình điều tra thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện phục hồi chức vụ các cá nhân liên quan bị tạm đình chỉ. Tuy nhiên, nếu cơ quan điều tra cho rằng việc phục hồi chức vụ sẽ ảnh hưởng đến kết quả điều tra, lúc đó cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét để gia hạn”, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan thông tin.
Thủ tướng chỉ đạo làm rõ, xử nghiêm sai phạm vụ Tenma Việt Nam
Về việc hôm 11/5, hàng loạt tờ báo Nhật Bản Asahi Shimbun, Nikkei, Kyodo, Mainichi đưa tin công ty con tại Việt Nam của hãng sản xuất nhựa Tenma đã hối lộ khoảng 25 triệu yen (khoảng 5,4 tỉ đồng) cho các quan chức hải quan Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã giao các Bộ, ngành và lãnh đạo địa phương kiểm tra làm rõ vụ việc.
Cụ thể, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có ý kiến chỉ đạo, yêu cầu các cơ quan chức năng khẩn trương kiểm tra, làm rõ thông tin liên quan về Công ty Tenma Việt Nam, đồng thời xử lý nghiêm nếu thật sự có sai phạm, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch, công bằng và chống thất thu thuế cũng như ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam.
Bộ Tài chính và Chính phủ Việt Nam thể hiện cam kết và thiện chí của Hà Nội nhằm làm sáng tỏ nghi án hối lộ quan chức Bắc Ninh của Tenma Việt Nam thông qua công tác trao đổi thông tin trên cơ sở quy định giữa cơ quan thuế hai nước Việt Nam – Nhật Bản theo Hiệp định tránh đánh thuế hai lần.
Cùng với đó, Tổng cục Thuế cũng cho biết đã ban hành văn bản số 2150/TCT-VP ngày 25/5/2020 chỉ đạo Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh khẩn trương rà soát, phối hợp kịp thời với Đoàn thanh tra của Bộ Tài chính.
“Trong phạm vi quyền hạn được giao, sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng, làm rõ và xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật đối với những hành vi vi phạm (nếu có). Đồng thời, khi có thông tin mới liên quan đến trách nhiệm của Tổng cục Thuế, Tổng cục Thuế sẽ thông tin kịp thời đến các cơ quan báo chí”, Tổng cục Thuế khẳng định.
Trước đó, theo báo chí Nhật Bản, Công ty TNHH Tenma Việt Nam (có công ty mẹ tại Tokyo, Nhật Bản) khai báo tự nguyện với Tòa án Tokyo về 2 lần hối lộ với tổng cộng 25 triệu yên cho một số cán bộ, công chức Việt Nam.
Bên cạnh đó, Tenma cũng chủ động thành lập ủy ban bên thứ 3 để điều tra vụ việc. Đươc biết, đạo luật Phòng chống cạnh tranh không lành mạnh của Nhật có điều khoản cấm hối lộ chính quyền nước ngoài.
Cũng theo Asahi, Tenma chủ động thành lập ủy ban bên thứ ba để điều tra về vi phạm nghiêm trọng này. Đồng thời, các công tố viên quận Tokyo ban đầu đánh giá hành vi này của Tenma vi phạm Luật phòng chống cạnh tranh không lành mạnh của Nhật Bản.
Theo ủy ban bên thứ ba, khoản tiền trên được lãnh đạo Công ty Tenma trực tiếp thông qua khoản phí điều chỉnh cho các cán bộ của của một cơ quan địa phương của Việt Nam nhằm được miễn giảm khoản truy thu thuế đối với công ty con tại Việt Nam. Khoản phí điều chỉnh trị giá 25 triệu yên này được thực hiện qua 2 lần.
Theo đó, lần đầu tiên vào tháng 6 năm 2017, sau khi nhận được thông báo về khoản truy thu thuế giá trị giá tăng với vật liệu thô nhập khẩu lên tới 1,7 tỷ yên (tương đương khoảng hơn 400 tỷ đồng), lãnh đạo của công ty con Tenma Việt Nam đã đưa ra đề xuất hối lộ cho các cán bộ địa phương Việt Nam nhằm tránh phải nộp khoản thuế khổng lồ kia.
Theo Asahi và Nikkei, được sự đồng ý của ông Kento Fujino, Chủ tịch tại trụ sở chính của công ty, Tenma Việt Nam đã trả 2 tỷ đồng (khoảng 10 triệu yên) cho cán bộ của Việt Nam để tránh khoản phụ phí. Kết quả, công ty này đã được miễn 400 tỷ đồng.
Lần hối lộ thứ hai là vào tháng 8 năm 2019, sau một cuộc kiểm tra thuế và được cán bộ địa phương Việt Nam yêu cầu nộp thêm khoản thuế 17,8 tỷ đồng (khoảng 89 triệu yên) bao gồm thuế doanh nghiệp.
Tuy nhiên, cán bộ điều tra thuế yêu cầu phía công ty trả tiền mặt 3 tỷ đồng. Công ty này thực hiện theo và sau cùng được giảm khoản truy thu thuế doanh nghiệp từ 17,8 tỷ đồng xuống còn khoảng 570 triệu đồng (2,62 triệu yên). Tất cả những khoản thuế này thuộc lĩnh vực quản lý của Cục Thuế Bắc Ninh.